SP1

tòː //
Good.
tòː	//
tòː	//
well	//
PTCL.ASS	//

SP1

dzàŋ làːdì /
On Tuesday,
dzàŋ	làːdì	/
dzàŋ	láːdì	/
day	sunday	/
N	N	/

SP1

má ɬǐː kində báː //
we'll go to Kində no?
má	ɬǐː		kində	báː	//
má	ɬə	-íː	kində	báː	//
1PL.FUT	go	-RES	Kində	NEG1	//
PN.TAM	V	-ASP	N.PR	PTCL.NEG	Q

SP1

1200

SP1

kóː dà# ##
Even Nda#
kóː	ndà#	##
kóː	ndà#	##
or	ndà#	##
CONJ	ndà#	##

SP1

ndàːɗə̂m máː /
Ndadəm
ndàːɗə̂m	máː	/
ndàːɗə̂m	máː	/
Ndadəm	even	/
N.PR	PTCL.TOP	/

SP1

má ɬə́ jéltǎj //
I will go and see him.
má	ɬə́	jéltə̀		áj	//
má	ɬə	jel	=tə	áj	//
1PL.FUT	go	see	=3S.OBJ	eh	//
PN.TAM	V	V	=PRO	EXCM	//

SP1

520

SP1

á kámàːtá //
I must.
á	kámàːtá	//
á	kamaːtá	//
3SG.AOR	be_proper	//
PN.TAM	V	//

SP1

428

SP1

sòːséj máː //
Absolutely.
sòːséj	máː	//
sòːséj	máː	//
quite	even	//
ADV	PTCL.TOP	//

SP1

[ áwóːːː ] //
Yes.
áwóː	//
áwóː	//
yes	//
INTJ	//

SP1

âː /
Ah,
âː	/
âː	/
ah	/
EXCM	/

SP1

dzàŋ làːdì máː /
on Sunday indeed
dzàŋ	làːdì	máː	/
dzàŋ	láːdì	máː	/
day	sunday	even	/
N	N	PTCL.TOP	/

SP1

kakáp má gèːwàjéj /
everywhere we will move.
kakáp	/	má	gèːwàjéj		/
kakáp	/	má	geːwajé	-íː	/
all	/	1PL.FUT	walk_around	-RES	/
ADV	/	PN.TAM	V	-ASP	/

SP1

325

SP1

dàgà ɓóŋgaː má ɲol /
From Bonga we will walk
dàgà	ɓóŋgaː	má	ɲol	/
dàgà	ɓóŋgaː	má	ɲol	/
from	B'onga	1PL.FUT	go_out	/
PREP	N.PR	PN.TAM	V	/

SP1

séː kində //
to Kində.
séː	kində	//
séː	kində	//
up_to	Kində	//
PREP	N.PR	//

SP1

1013

SP1

kóː má ɬə́ hâɗá tə́ dàːdámmu /
Or we will go meet Dadammu
kóː	má	ɬə́	hâɗá	tə́	dàːdámmu	/
kóː	má	ɬə	haɗá	tə́	dàːdámmu	/
or	1PL.FUT	go	join	with	Dadammu	/
CONJ	PN.TAM	V	V	PREP	N.PR	/

SP1

á sáːní ɗân tòː //
at Sani's place there, well.
á	sáːní	ɗân	tòː	//
á	sáːní	ɗáni	tòː	//
at	Sani	there	well	//
PREP	N.PR	ADV.DEICT	PTCL.ASS	//

SP1

233

SP1

áʼà //
No
áʼà	//
áʼà	//
no	//
INTJ	//

SP1

932

SP1

[ XX ] XX

XX	XX
XX	XX

SP1

sòːséj máː //
Quite so.
sòːséj	máː	//
sòːséj	máː	//
quite	even	//
ADV	PTCL.TOP	//

SP1

káɗá mə̀ tsə̌tn də̀n ɗaŋ /
We should not sit at home again...
káɗá	mə̀	tsə̌tn	də̀n	ɗan	/
káɗá	mə̀	tsə́tn	də̀n	ɗan	/
PROH	1PL.SBJV	sit	house	again	/
PTCL.NEG	PN.TAM	V	N	ADV	/

SP1

kapkə́ dzàŋ kímsə //
on Tuesday.
kapkə́	dzàŋ	kímsə	//
kapkə́	dzàŋ	kímsə	//
for	day	Kimsə	//
PREP	N	N.PR	//

SP1

m̀ː //
Yes
m̀ː	//
m̀ː	//
BKL	//
BKL	//

SP1

dón tə́ wû tu kàːsuwa ʧáː juɣə́j ɗaŋgəní //
Because they say that now the market is really big.
dón	tə́	wû	tu	kàːsuwa	ʧáː	jukə́j		ɗangəní	//
dón	tə́	wul	tu	kàːsuwa	ʧáː	júkn	-íː	ɗangəní	//
because	3PL.AOR	say	OPN	market	3SG.PFV	fill	-RES	now	//
CONJ	PN.TAM	V	PTCL	N	PN.TAM	V	-ASP	ADV.DEICT	//

SP1

208

SP1

sòːséj máː //
Quite so.
sòːséj	máː	//
sòːséj	máː	//
quite	even	//
ADV	PTCL.TOP	//

SP1

m̀ː //
Yes.
m̀ː	//
m̀ː	//
BKL	//
BKL	//

SP1

[ kóː mì ] tú wurɓǎŋ máː /
[Even if we] don't have money
kóː	mì	tú	wurɓǎŋ		máː	/
kóː	mì	tu	wurɓa	hə́ŋ	máː	/
or	1PL.CTF	get	money	NEG2	even	/
CONJ	PN.TAM	V	N	PTCL.NEG	PTCL.TOP	/

SP1

má ŋgjêláŋ éj //
we will walk around.
má	ngêláŋ	éj	//
má	ngeláŋ	éj	//
1PL.FUT	stroll	indeed	//
PN.TAM	V	EXCM	//

SP1

646

SP1

éjːːː /
Well...
éj	/
éj	/
indeed	/
EXCM	/

SP1

[ m̀ː ] /
Yes.
m̀ː	/
m̀ː	/
BKL	/
BKL	/

SP1

425

SP1

sə̀kéːɗi àː náːj ɗàrí lim kóː //
A skirt is now six hundred, isn't it?
sə̀kéːɗi		àː	náːj		ɗàrí	lim	kóː	//
sə̀kêːt	-i	àː	naː	-íː	ɗàrí	lim	kóː	//
skirt	-INDF	3SG.PFV	become	-RES	hundred	six	or_what	//
N	-ART	PN.TAM	V	-ASP	NUM	NUM	INTJ	Q

SP1

1028

SP1

kàmáːtà //
For sure
kàmáːtà	//
kamaːtá	//
be_proper	//
V	//

SP1

[ X ] XX /

[X] XX /

SP1

mjàː tù dubu nàmboŋə́j ɗaŋgəní //
if we find one thousand,
mjàː	tù	dubu	nàmboŋə́j		ɗangəní	//
mjàː	tu	dubu	nàmbóŋ	-íː	ɗangəní	//
1PL.COND	get	thousand	one	-RES	now	//
PN.TAM	V	NUM	NUM	-ASP	ADV.DEICT	//

SP1

[ ka haɗá lûː tə́ sə̀kéːɗíː máː ] //
[You will add the blouse to the skirt even.]
ka	haɗá	lûː	tə́	sə̀kéːɗíː		máː	//
ka	haɗá	lûː	tə́	sə̀kêːt	-íː	máː	//
2SG.FUT	join	shirt	with	skirt	-DIST	even	//
PN.TAM	V	N	PREP	N	-DEICT	PTCL.TOP	//

SP1

m̀ː //
Mm.
m̀ː	//
m̀ː	//
BKL	//
BKL	//

SP1

712

SP1

sòːséj //
Quite so.
sòːséj	//
sòːséj	//
quite	//
ADV	//

SP1

[ sə̀kéːɗì ] ʧáː ndará //
[The skirt] is nice.
sə̀kéːɗì		ʧáː	ndará	//
sə̀kêːt	-i	ʧáː	ndará	//
skirt	-INDF	3SG.PFV	be_proper	//
N	-ART	PN.TAM	V	//

SP1

ǎː //
Ah!
ǎː	//
áː	//
indeed	//
EXCM	//

SP1

[ ɗaːjí mə̀skə̀ mə́n ] ɗaŋ gíjaː //
[As if he was dying] like that.
ɗan	àːjí	mə̀skə̀		mə́n	ɗan	gíjaː		//
ɗan	àːjí	məs	=kə	mə́n	ɗan	gíː	-aː	//
like	3SG.PFV.IMM	die	=2SG.OBJ	BEN	like	DIST	-VRT	//
CONJ.hom	PN.TAM	V	=PRO	PTCL	CONJ.hom	DEICT	-PTCL.ASS	//

SP1

m̀ːhm̂ː //
Yes.
m̀ːhm̂ː	//
m̀ːhm̂ː	//
BKL	//
BKL	//

SP1

ànês /
Annex,
ànês	/
ànês	/
Agnes	/
N.PR	/

SP1

ɗa ájǎː ɓan wul tu ŋgə̌tn hawʃi /
as he said something annoying,
ɗa	ájǎː	ɓan	wul	tu	ngə̌tn	hawʃi	/
ɗa	ájǎː	ɓan	wul	tu	ngə́tn	hawʃi	/
as	3SG.IPFV.IMM	DUR	say	OPN	thing	anger	/
CONJ.hom	PN.TAM	V.AUX	V	PTCL	N	N	/

SP1

əndá ji ɓan [ fi ] //
he did it again.
kəndá	ji	ɓan	fi	//
kəndá	ji	ɓan	fi	//
then	ITER	DUR	do	//
CONJ.hom	TAM	V.AUX	V	//

SP1

550

SP1

éj //
Aha!
éj	//
éj	//
indeed	//
EXCM	//

SP1

(laughter)

SP1

2120

SP1

á kámàːtá mə̀ kàp ŋgas bétwôŋáj //
We should marry Angas people.
á	kámàːtá	mə̀	kàp	ngas	bétwôpm		áj	//
á	kamaːtá	mə̀	kap	ngas	bét	=wopm	áj	//
3SG.AOR	be_proper	1PL.SBJV	take	Angas	all	=1PL.POS	indeed	//
PN.TAM	V	PN.TAM	V	N.PR	ADV	=PRO	EXCM	//

SP1

(laughter)

SP1

227

SP1

á ndârá //
It's good.
á	ndârá	//
á	ndará	//
3SG.AOR	be_proper	//
PN.TAM	V	//

SP1

[ á ] kóŋgə́nwàːsə̀ŋ //
According to them.
á	kóngə́nwàːsə̀ŋ			//
á	kon	-kə́nì	=waːsəŋ	//
at	say	-NMLZ	=3PL.POS	//
PREP	V	-der	=PRO	//

SP1

[ félêks ] wù tu /
[Felix] said
féːlêks	wù	tu	/
féːlêks	wul	tu	/
Felix	say	OPN	/
N.PR	V	PTCL	/

SP1

kóː mə̀ súː /
whether I agree
kóː	mə̀	súː	/
kóː	mə̀	súː	/
or	1SG.SBJV	want	/
CONJ	PN.TAM	V	/

SP1

kóː mə̀ ɲáŋgás /
or I refuse,
kóː	mə̀	ɲángás	/
kóː	mə̀	ɲangás	/
or	1SG.SBJV	refuse	/
CONJ	PN.TAM	V	/

SP1

517

SP1

má fi < aure dole > //
we will get <married necessarily>.
má	fi	aure	dole	//
má	fi	aure	dole	//
1PL.FUT	do	marriage	necessary	//
PN.TAM	V	CSW.HAU	CSW.HAU	//

SP1

[ XX ] /

XX /

SP1

éj /
well
éj	/
éj	/
indeed	/
EXCM	/

SP1

kjáː mân /
if you come
kjáː	mân	/
kjáː	mán	/
2SG.COND	come	/
PN.TAM	V	/

SP1

ká mán fî maːndə /
you will fight
ká	mán	fî	maːndə	/
ká	mán	fi	maːndə	/
2PL.FUT	come	do	fight	/
PN.TAM	V.AUX	V	N	/

SP1

tə́ kúnêtn //
with my boy.
tə́	kúnêtn		//
tə́	kúni	=âtn	//
with	boy	=1SG.POS	//
PREP	N	=PRO	//

SP1

574

SP1

wéj á /
I said, eh ...
wéj	á	/
wéj	á	/
EVD	eh	/
PTCL.ASS	EXCL	/

SP1

áj jâːn tá fîn maːndə tə́ kúɲêtn /
well, if he fights with my boy,
áj	jâːn	tá	fîn		maːndə	tə́	kúnêtn		/
áj	jâːn	tá	fi	-ni	maːndə	tə́	kúni	=atn	/
indeed	if	3PL.FUT	do	-INCH	fight	with	boy	=1SG.POS	/
EXCM	CONJ	PN.TAM	V	-PTCL	N	PREP	N	=PRO

SP1

<ba damuwa> //
< No problem. >
ba	damuwa	//
ba	damuwa	//
no	problem	//
CSW.HAU	CSW.HAU	//

SP1

277

SP1

mə́ wúltə tu /
I told him
mə́	wúltə		tu	/
mə́	wul	=tə	tu	/
1PL.AOR	say	=3S.OBJ	OPN	/
PN.TAM	V	=PRO	PTCL	/

SP1

mi tə́ túrâtn kúmá /
I have my husband and
mi	tə́	túrâtn		kúmá	/
mi	tə́	túr	=atn	kúmá	/
1SG.SBJ	with	husband	=1SG.POS	also	/
PRO	PREP	N	=PRO	PTCL.TOP	/

SP1

mi tə́ kúɲêtn //
I have my boyfriend.
mi	tə́	kúɲêtn		//
mi	tə́	kúni	=atn	//
1SG.SBJ	with	boy	=1SG.POS	//
PRO	PREP	N	=PRO	//

SP1

[ ín jàː mân /
[If he comes
ín	jàː	mân	/
ín	jàː	mán	/
if	3PL.COND	come	/
CONJ	PN.TAM	V	/

SP1

séː àː mán ] fî maːndə ʧímtə //
then he will] fight with him.
séː	àː	mán	fî	maːndə	ʧímtə		//
séː	àː	mán	fi	maːndə	ʧím	=tə	//
up_to	3SG.PFV	come	do	fight	with	=3S.OBJ	//
PREP	PN.TAM	V.AUX	V	N	PREP	=PRO	//

SP1

273

SP1

wéj jáː nǎː /
He said that if it became (a game)
wéj	jáː	nǎː	/
wéj	jáː	naː	/
EVD	3SG.COND	become	/
PTCL.ASS	PN.TAM	V	/

SP1

wò ʧetkə /
he would ask you,
wò	ʧetkə		/
wò	ʧet	=kə	/
3SG.FUT	ask	=2SG.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP1

mə wú tu èː [ XX ] //
I said yes (he should ask you).
mə	wú	tu	èː	XX	//
mə	wul	tu	èː	XX	//
1SG.AOR	say	OPN	yes	XX	//
PN.TAM	V	PTCL	INTJ	XX	//

SP1

278

SP1

wéj állâː tòː /
I said, in the name of God,
wéj	állâː	tòː	/
wéj	állâː	tòː	/
EVD	God	well	/
PTCL.ASS	N.PR	PTCL.ASS	/

SP1

íɲâːn nə kúɲêtn ndá tá fî maːndə ʧímtə /
if my boy comes and they fight,
ín	jâːn	nə	kúnêtn		ndá	tá	fî	maːndə	ʧímtə		/
ín	jâːn	nə	kúni	=âtn	nda	tá	fi	maːndə	ʧím	=tə	/
if	if	COP1	boy	=1SG.POS	enter	3PL.SBJ.FUT	do	fight	with	=3S.OBJ	/
CONJ	CONJ	PTCL.SYNT	N	=PRO	V	PN.TAM	V	N	PREP	=PRO	/

SP1

< ba damuwa > //
< no problem >.
ba	damuwa	//
ba	damuwa	//
no	problem	//
CSW.HAU	CSW.HAU	//

SP1

[ XXX ]

XXX

SP1

[ mjâːn /
[As for me,
mjâːn	/
mjáːni	/
1SG	/
PRO.IDP	/

SP1

tá mə wú tu ] /
I told him that]
tá	mə	wúl	tu	/
tá	mə	wul	tu	/
then	1SG.AOR	say	OPN	/
CONJ	PN.TAM	V	PTCL	/

SP1

móɣʃi makaranta /
courting in school,
mókʃi	makaranta	/
mókʃi	makaranta	/
courting	school	/
N	N	/

SP1

ma ɗjǎːŋoː //
I woudn't do it.
ma	ɗjǎːŋoː			//
ma	ɗjáː	hə́ŋ	-oː	//
1SG.FUT	be_able	NEG2	-FCT	//
PN.TAM	AUX	PTCL.NEG	-PTCL.ASS	//

SP1

213

SP1

séː tə̀ ŋál kə́láːsòː //
Unless he changed class.
séː	tə̀	ŋál	kə́láːsòː		//
séː	tə̀	ŋal	kə́lâːs	-oː	//
up_to	3SG.SBV	look_for	class	-FCT	//
PREP	PN.TAM	V	N	-PTCL.ASS	//

SP1

365

SP1

kə́láːswòpm /
The very class
kə́láːswòpm		/
kə́lâːs	=wopm	/
class	=1PL.POS	/
N	=PRO	/

SP1

ʧímtə máː //
I share with him.
ʧímtə		máː	//
ʧím	=tə	máː	//
with	=3S.OBJ	even	//
PREP	=PRO	PTCL.TOP	//

SP1

á XX /
He XX
á	XX	/
á	XX	/
3SG.AOR	XX	/
PN.TAM	XX	/

SP1

XX /

SP1

àː jaddéj /
he agrees,
àː	jaddéj		/
àː	jaddá	-íː	/
3SG.PFV	agree	-RES	/
PN.TAM	V	-ASP	/

SP1

wò ʧanʤá kə́lâːʃíː //
he will change class.
wò	ʧanʤá	kə́lâːʃíː		//
wò	ʧanʤá	kə́lâːs	-íː	//
3SG.FUT	change	class	-RES	//
PN.TAM	V	N	-ASP	//

SP1

ʧáː súː /
He wants
ʧáː	súː	/
ʧáː	súː	/
3SG.PFV	want	/
PN.TAM	V	/

SP1

ín jáː gàmá péːpéj /
when he finishes the exams,
ín	jáː	gàmá	péːpéj		/
ín	jáː	gamá	péːpa	-íː	/
if	3SG.COND	finish	exam	-RES	/
CONJ	PN.TAM	V	N	-ASP	/

SP1

215

SP1

tə̀ ɬə́ tə́ péːpa < mai kjau > /
if he gets good results,
tə̀	ɬə́	tə́	péːpa	mai	kjau	/
tə̀	ɬə	tə́	péːpa	mai	kjau	/
3SG.SBV	go	with	exam	with	good	/
PN.TAM	V	PREP	N	CSW.HAU	CSW.HAU	/

SP1

tə̀ ɬə́ tu gə̀t //
to go and get a wife.
tə̀	ɬə́	tu	gə̀t	//
tə̀	ɬə	tu	gə̀t	//
3SG.SBV	go	get	wife	//
PN.TAM	V	V	N	//

SP1

(laughter)

SP1

tòː gíː kə́ mân /
Well (because of) that you came...
tòː	gíː	kə́	mân	/
tòː	gíː	kə́	mán	/
well	DIST	PosL	come	/
PTCL.ASS	PRO.DEICT	PTCL.SYNT	V	/

SP1

ka wu tu kə mân /
you will say you have come...
ka	wul	tu	kə	mân	/
ka	wul	tu	kə	mán	/
2SG.FUT	say	OPN	2SG.AOR	come	/
PN.TAM	V	PTCL	PN.TAM	V	/

SP1

291

SP1

mə wu tu kə mân nə́ péːpa /
I said you have come for the <exams>
mə	wul	tu	kə	mân	nə́	péːpa	/
mə	wul	tu	kə	mán	nə́	péːpa	/
1SG.AOR	say	OPN	2SG.AOR	come	for	exam	/
PN.TAM	V	PTCL	PN.TAM	V	PREP	N	/

SP1

kóː kə mân nə́ aure /
or you have come to get married,
kóː	kə	mân	nə́	aure	/
kóː	kə	mán	nə́	aure	/
or	2SG.AOR	come	for	marriage	/
CONJ	PN.TAM	V	PREP	CSW.HAU	/

SP1

wéj á mǎn nə́ kàràːtu /
he said he has come for school,
wéj	á	mǎn	nə́	kàràːtu	/
wéj	á	mán	nə́	kàràːtu	/
EVD	3SG.AOR	come	for	education	/
PTCL.ASS	PN.TAM	V	PREP	N	/

SP1

á mǎn nə́ gə̀t kápkə̂n //
he has come to get a wife.
á	mǎn	nə́	gə̀t	kápkə̂n		//
á	mán	nə́	gə̀t	kap	-kə́nì	//
3SG.AOR	come	for	wife	take	-NMLZ	//
PN.TAM	V	PREP	N	V	-der	//

SP1

[ âːj ] //
[My!]
âːj	//
âːj	//
you_dont_say	//
EXCM	//

SP1

226

SP1

á wû tu /
He said
á	wûl	tu	/
á	wul	tu	/
3SG.AOR	say	OPN	/
PN.TAM	V	PTCL	/

SP1

jáːwón wò ɬə́ ɗuʃí wàja mə́n ɗa //
today he will go and phone them at home.
jáːwón	wò	ɬə́	ɗuʃí		wàja	mə́n	ɗa	//
jáːwón	wò	ɬə	ɗu	=ʃí	wája	mə́n	ɗa	//
today	3SG.FUT	go	beat	=3PL.OBJ	phone	BEN	again	//
ADV.DEICT	PN.TAM	V	V	=PRO	N	PTCL	PTCL.ADV	//

SP1

á tû gə̀ɗíjoː //
That he has found a wife indeed.
á	tû	gə̀ɗíjoː			//
á	tu	gə̀t	-íː	-oː	//
3SG.AOR	get	wife	-RES	-FCT	//
PN.TAM	V	N	-ASP	-PTCL.ASS	//

SP1

716

SP1

má ɬǐː éj //
We will go indeed.
má	ɬǐː		éj	//
má	ɬə	-íː	éj	//
1PL.FUT	go	-RES	indeed	//
PN.TAM	V	-ASP	EXCM	//

SP1

588

SP1

mjàː ɬə́ mbûɗíː má wû tu mə́ màn mbǔtni kímsə //

If we go to spend the night we will say that we spent the night in Kimsə.

mjàː

ɬə́

mbûɗíː

má

wû

mə́

màn

mbǔtni

kímsə

mjàː

ɬə

mbút

-íː

má

wul

mə́

mán

mbút

-ni

kímsə

1PL.COND

spend_night

-RES

1PL.FUT

say

OPN

1PL.AOR

come

spend_night

-INCH

Kimsə

PN.TAM

-ASP

PN.TAM

PTCL

PN.TAM

V.AUX

-PTCL

N.PR

SP1

258

SP1

kóː də̀n gjáː lokʃíl /
Either at Lokshil's house
kóː	də̀n	gjáː	lokʃíl	/
kóː	də̀n	gjaː	lokʃíl	/
or	house	PL3	Lokshil	/
CONJ	N	DET	N.PR	/

SP1

kóː /
or...
kóː	/
kóː	/
or	/
CONJ	/

SP1

615

SP1

éː /
eh!
éː	/
éː	/
eh	/
INTJ	/

SP1

də̀n gjáː lokʃíl deː káwêj //
simply at Lokshil's house.
də̀n	gjáː	lokʃíl	deː	káwêj	//
də̀n	gjaː	lokʃíl	deː	káwêj	//
house	PL3	Lokshil	indeed	merely	//
N	DET	N.PR	PTCL.TOP	ADV	//

SP1

1067

SP1

mə̀ wù tu mə́ mbǔtni ɗân //
We will say that we spent the night there.
mə̀	wùl	tu	mə́	mbǔtni		ɗân	//
mə̀	wul	tu	mə́	mbút	-ni	ɗáni	//
1PL.SBJV	say	OPN	1PL.AOR	spend_night	-INCH	there	//
PN.TAM	V	PTCL	PN.TAM	V	-PTCL	ADV	//

SP1

215

SP1

lə̂p jáː ɬǎːj /
In the morning
lə̂p	jáː	ɬǎːj		/
lə̂p	jáː	ɬaː	-íː	/
place	3SG.COND	cut	-RES	/
N	PN.TAM	V	-ASP	/

SP1

séː mə̀ sùmíɗi də̀n //
we will go back home.
séː	mə̀	sùmíɗi			də̀n	//
séː	mə̀	su	=mí	-ɗi	də̀n	//
up_to	1PL.SBJV	return	=1PL.OBJ	-CTP	house	//
PREP	PN.TAM	V	=PRO	-PTCL	N	//

SP1

m̀ː //
Mm.
m̀ː	//
m̀ː	//
yes	//
INTJ	//

SP1

[ XX ]

SP1

[ kóːdajéke kjáː fǐ < aure > ] /
[ Even if you get < married > ]
kóːdajéke	kjáː	fǐ	aure	/
kóːdajéke	kjáː	fi	aure	/
although	2SG.COND	do	marriage	/
CONJ	PN.TAM	V	CSW.HAU	/

SP1

jâːn < nija > ɗa /
if there is a < possibility >
jâːn	nija	ɗa	/
jâːn	nija	ɗa	/
if	possibility	COP3	/
CONJ	CSW.HAU	PTCL.SYNT.hom	/

SP1

ka ɗjáː ka ɬíː kên //
you can continue.
ka	ɗjáː	ka	ɬíː		kên	//
ka	ɗjáː	ka	ɬə	-íː	kéni	//
2SG.FUT	be_able	2SG.FUT	go	-RES	forward	//
PN.TAM	V.AUX	PN.TAM	V	-ASP	ADV.DIR	//

872

ʧôɣŋ jáː jâddéj /
If God permits,
ʧôkn	jáː	jâddéj		/
ʧôkn	jáː	jaddá	-íː	/
God	3SG.COND	agree	-RES	/
N.PR	PN.TAM	V	-ASP	/

má ɬǐː kində //
we'll go to Kində.
má	ɬǐː		kində	//
má	ɬə	-íː	kində	//
1PL.FUT	go	-RES	Kində	//
PN.TAM	V	-ASP	N.PR	//

sòːséj máː //
Absolutely, indeed!
sòːséj	máː	//
sòːséj	máː	//
quite	even	//
ADV	PTCL.TOP	//

áʔàː //
Really.
âː	//
âː	//
ah	//
EXCM	//

á kámàːtá /
You must,
á	kámàːtá	/
á	kamaːtá	/
3SG.AOR	be_proper	/
PN.TAM	V	/

ʧì tə́ gjaːːː /
him and...
ʧì	tə́	gjaːːː		/
ʧì	tə́	gjaː	-ːːː	/
3PL.SBJ.be	with	PL3	-LENGTH	/
PRO.V*	PREP	DET	-LENGTH	/

sáːní báː //
Sani, no?
sáːní	báː	//
sáːní	báː	//
Sani	NEG1	//
N.PR	PTCL.NEG	Q

{keys clickiŋg}

àmmáːːː /
But
àmmáː	/
àmáː	/
but	/
CONJ	/

súːɣə́n gə̀tn tu /
my wish would be
súːkə́n		gə̀tn	tu	/
súː	-kə́nì	gə̀tn	tu	/
want	-NMLZ	3SG.POS	OPN	/
V	-der	PRO	PTCL	/

kóːdàː mìː ɬǐː á lə̂p gjáːːː /
to go to the place of...
kóːdàː	mìː	ɬǐː		á	lə̂p	gjáː	/
kóːdàː	mìː	ɬə	-íː	á	lə̂p	gjaː	/
CTF	1PL.CTF	go	-RES	at	place	PL3	/
PTCL.ASS	PN.TAM	V	-ASP	PREP	N	DET	/

sommíɗaːːː /
Sommida...
sommíɗa	/
sommíɗa	/
Sommid'a	/
N.PR	/

338

ɓóŋgaːːː /
at B'onga
ɓóŋgaː	/
ɓóŋgaː	/
B'onga	/
N.PR	/

[ kóː kúmá ] /
or else
kóː	kúmá	/
kóː	kúmá	/
or	also	/
CONJ	PTCL.TOP	/

558

mə̀ ʃíntə mə́nɗi tə̀ mánaː /
may be I should send him someone (to tell him) to come
mə̀	ʃíntə		mə́nɗi		tə̀	mánaː		/
mə̀	ʃin	=tə	mə́n	-ɗi	tə̀	man	-aː	/
1SG.SBJV	send	=3S.OBJ	BEN	-CTP	3SG.SBV	come	-VRT	/
PN.TAM	N	=PRO	PTCL	-PTCL	PN.TAM	V	-PTCL.ASS	/

kóː mə̀ ɬàː /
or go (myself),
kóː	mə̀	ɬàː		/
kóː	mə̀	ɬə	-aː	/
or	1PL.SBJV	go	-VRT	/
CONJ	PN.TAM	V	-PTCL.ASS	/

mjáː jel kutuːːː /
I wonder ...
mjáː	jel	kutu	/
mjáː	jel	kutu	/
1SG.IPFV	see	as_if	/
PN.TAM	V	CONJ	/

gjòː ɣəndá wò mop /
which one will be more
gjòː	=kəndá	wò	mop	/
gjòː	=kəndá	wò	mop	/
which	=COP2	3SG.FUT	surpass	/
PRO.Q	PTCL.SYNT	PN.TAM	V	/

deːdéjoː //
suitable?
deːdéjoː		//
deːdéː	-oː	//
exact	-FCT	//
ADV	-PTCL.ASS	Q

996

tá má gàʤǐŋaː //
Won't we get tired?
tá	má	gàʤǐŋaː			//
tá	má	gaʤí	hə́ŋ	-aː	//
then	1PL.FUT	get_tired	NEG2	-VRT	//
CONJ	PN.TAM	V	PTCL.NEG	-PTCL.ASS	Q

[àmáː] /
But...
àmáː	/
àmáː	/
but	/
CONJ	/

tòː á kamàːtá dzàŋ láːdìːːː /
Well on Sunday
tòː	á	kamàːtá	dzàŋ	láːdì	/
tòː	á	kamaːtá	dzàŋ	láːdì	/
well	3SG.AOR	be_proper	day	sunday	/
PTCL.ASS	PN.TAM	V	N	N	/

mə̀ tù lə̂p ɬə̀ɣə̀níː /
we must find a walking place,
mə̀	tù	lə̂p	ɬə̀kə̀níː			/
mə̀	tu	lə̂p	ɬə	-kə́nì	-íː	/
1PL.SBJV	get	place	go	-NMLZ	-RES	/
PN.TAM	V	N	V	-der	-ASP	/

sòːséj mə̀ ŋàl lə̂pwón ɗam má ɬə̂ɣáj //
absolutely we should look for a place where we will go.
sòːséj	mə̀	ŋàl	lə̂p	wón	ɗam	má	ɬə̂káj		//
sòːséj	mə̀	ŋal	lə̂p	wón	ɗan	má	ɬə	=káj	//
quite	1PL.SBJV	look_for	place	QLT	REL2	1PL.FUT	go	=ANAPH	//
ADV	PN.TAM	V	N	DET	PTCL.SYNT.hom	PN.TAM	V	=PRO.LOC	//

732

kóː kə jé wuriː //
Or how do you see it?
kóː	kə	jé	wuriː	//
kóː	kə	jel	wuriː	//
or	2SG.AOR	see	how	//
CONJ	PN.TAM	V	ADV.Q	Q

576

m̀ːhm̂ː //
Yes.
m̀ːhm̂ː	//
m̀ːhm̂ː	//
BKL	//
BKL	//

< but > XX /
But...
<	but	>	XX	/
<	but	>	XX	/
<	but	>	XX	/
<	CSW.ENG	>	XX	/

ìnâː //
Never!
ìnâː	//
ìnâː	//
never	//
EXCM	//

dzàŋ kímsə máː /
On Tuesday
dzàŋ	kímsə	máː	/
dzàŋ	kímsə	máː	/
day	Kimsə	even	/
N	N.PR	PTCL.TOP	/

ʧôɣŋ jáː jâddéj /
if God permits
ʧôkn	jáː	jâddéj		/
ʧôkn	jáː	jaddá	-íː	/
God	3SG.COND	agree	-RES	/
N.PR	PN.TAM	V	-ASP	/

má ɬə̂ ŋgjeláŋgə̂n sòːséj //
we will go for a nice walk.
má	ɬə̂	ngeláŋkə̂n		sòːséj	//
má	ɬə	ngeláŋ	-kə́nì	sòːséj	//
1PL.FUT	go	stroll	-NMLZ	quite	//
PN.TAM	V	V	-der	ADV	//

má ŋgjêláŋ /
We will go for a walk
má	ngêláŋ	/
má	ngeláŋ	/
1PL.FUT	stroll	/
PN.TAM	V	/

má jêʃí kàːsuwa kímsə̂j mə́n /
we will see them at the Kimsə market
má	jêʃí		kàːsuwa	kímsə̂j		mə́n	/
má	jel	=ʃí	kàːsuwa	kímsə	-íː	mə́n	/
1PL.FUT	see	=3PL.OBJ	market	Kimsə	-DIST	BEN	/
PN.TAM	V	=PRO	N	N.PR	-DEICT	PTCL	/

kóː ji [ wuriː ] //
or what?
kóː	ji	wuriː	//
kóː	ji	wuriː	//
or	be	how	//
CONJ	V	ADV.Q	Q

jáwwàː //
Yes it is.
jáwwàː	//
jáwwàː	//
OK	//
EXCM	//

tsə́tŋgə̂n də̀n máːːː /
Sitting home,
tsə́tngə́n		də̀n	máː	/
tsə́tn	-kə́nì	də̀n	máː	/
sit	-NMLZ	house	even	/
V	-der	N	PTCL.TOP	/

mjáː jel nə lǎː bàptàk ɓasmí //
I see it as useless work for us.
mjáː	jel	nə	lǎː		bàptàk	ɓasmí		//
mjáː	jel	nə	laː	kə́	bàptàk	ɓas	=mí	//
1SG.IPFV	see	COP1	work	PosL	useless	PosL	=1PL.OBJ	//
PN.TAM	V	PTCL.SYNT	N	PTCL.SYNT	IDEOPH	PTCL.SYNT	=PRO	//

gáːrá mə̀ ŋgèláŋ áː /
It's better to have a nice walk around
gáːrá	mə̀	ngèláŋ	áː	/
gáːrá	mə̀	ngeláŋ	áː	/
it_is_better	1PL.SBJV	stroll	indeed	/
ADV	PN.TAM	V	EXCM	/

tt /
tut
tt	/
tt	/
FILL	/
CLICK	/

sòːséj /
indeed
sòːséj	/
sòːséj	/
quite	/
ADV	/

mə̀ jè ŋgə́r wón ɗan ʧiɣá ríːŋgə̂n ɗa ɗə́ki //
and see what is going on in the world.
mə̀	jè	ngə́r	wón	ɗan	ʧiká	ríːngə̂n		ɗa	ɗə́ki		//
mə̀	jel	ngə́tn	wón	ɗan	ʧiká	ríː	-kə́nì	ɗa	ɗə̂kn	-i	//
1PL.SBJV	see	thing	QLT	REL2	3SG.CONT	walk	-NMLZ	at	world	-INDF	//
PN.TAM	V	N	DET	PTCL.SYNT.hom	PN.TAM	V	-der	PREP.hom	ADV	-ART	//

302

ín ʧôɣŋ jáː jâddéj /
If God permits
ín	ʧôkn	jáː	jâddéj		/
ín	ʧôkn	jáː	jaddá	-íː	/
if	God	3SG.COND	agree	-RES	/
CONJ	N.PR	PN.TAM	V	-ASP	/

dzàŋ [ kímsə X ] /
on [Tuesday X]...
dzàŋ	kímsə	X	/
dzàŋ	kímsə	X	/
day	Kimsə	X	/
N	N.PR	X	/

337

àː sòːséj máː //
Ah quite so.
àː	sòːséj	máː	//
àː	sòːséj	máː	//
ah	quite	even	//
EXCM	ADV	PTCL.TOP	//

529

< batuːːː > /
That talk
batu	/
batu	/
conversation	/
CSW.HAU	/

kaːjáwôpíː máː ɗam /
about those things that
kaːjáwôpíː			máː	ɗan	/
kaːja	=wopm	-íː	máː	ɗan	/
things	=1PL.POS	-DIST	even	REL2	/
N	=PRO	-DEICT	PTCL.TOP	PTCL.SYNT.hom	/

mə̀tàjáː wû tu má ɗìːɓíː kóː /
we were going to buy or
mə̀tàjáː	wû	tu	má	ɗìːɓíː		kóː	/
mə̀tàjáː	wul	tu	má	ɗiːp	-íː	kóː	/
1PL.IPFV.REM	say	OPN	1PL.FUT	buy	-RES	or	/
PN.TAM	V	PTCL	PN.TAM	V	-ASP	CONJ	/

kə jé wuriː //
what do you think?
kə	jél	wuriː	//
kə	jel	wuriː	//
2SG.AOR	see	how	//
PN.TAM	V	ADV.Q	Q

jâːn < hanja > ɗaːːː /
If there is < a way >
jâːn	hanja	ɗa	/
jâːn	hanja	ɗa	/
if	way	COP3	/
CONJ	CSW.HAU	PTCL.SYNT.hom	/

< tundaːːː > /
< since >
tunda	/
tunda	/
since	/
CSW.HAU	/

ŋaː wurɓej àː ʃíː ɗaŋgənín /
a little money has now arrived,
ŋaː	wurɓej		àː	ʃíː		ɗangənín		/
ŋaː	wurɓa	-i	àː	ʃiː	-íː	ɗangəní	-ə́n	/
small	money	-INDF	3SG.PFV	get_down	-RES	now	-PROX	/
ADJ	N	-ART	PN.TAM	V	-ASP	ADV.DEICT	-DEICT	/

815

[ mjàː ] ɬíː má ɬə́ pâŋ má jêl jándijóːɗaŋ wò ŋgap /
[when we] go we will have a look and see how it turns out,
mjàː	ɬíː		má	ɬə́	pâŋ	má	jêl	jándijóːɗan	wò	ngap	/
mjàː	ɬə	-íː	má	ɬə	paŋ	má	jel	jándijóːɗan	wò	ngap	/
1PL.COND	go	-RES	1PL.FUT	go	inspect	1PL.FUT	see	how	3SG.FUT	hold	/
PN.TAM	V	-ASP	PN.TAM	V	V	PN.TAM	V	ADV.REL	PN.TAM	V	/

kóː wuriː //
or what do you think?
kóː	wuriː	//
kóː	wuriː	//
or	how	//
CONJ	ADV.Q	Q

271

àː náːj ɗàrí lim //
It is now six hundred.
àː	náːj		ɗàrí	lim	//
àː	naː	-íː	ɗàrí	lim	//
3SG.PFV	become	-RES	hundred	six	//
PN.TAM	V	-ASP	NUM	NUM	//

570

ʧôɣŋ jáː jâddéj kàm /
May be
ʧôkn	jáː	jâddéj		kàm	/
ʧôkn	jáː	jaddá	-íː	kàm	/
God	3SG.COND	agree	-RES	indeed	/
N.PR	PN.TAM	V	-ASP	PTCL.TOP	/

hár wò mán ʃiː wò naː ɗàrí nandam //
it will go down and become five hundred.
hár	wò	mán	ʃiː	wò	naː	ɗàrí	nandam	//
hár	wò	mán	ʃiː	wò	naː	ɗàrí	nandam	//
until	3SG.FUT	come	get_down	3SG.FUT	become	hundred	five	//
CONJ	PN.TAM	V.AUX	V	PN.TAM	V	NUM	NUM	//

740

jâːn < hali > ɗa kàm /
If there is a chance,
jâːn	hali	ɗa	kàm	/
jâːn	hali	ɗa	kàm	/
if	chance	COP3	indeed	/
CONJ	CSW.HAU	PTCL.SYNT.hom	PTCL.TOP	/

má [ ɗìːɓí ] //
we will buy [it].
má	ɗìːɓí		//
má	ɗiːp	-i	//
1PL.FUT	buy	-SPCF	//
PN.TAM	V	-SPCF	//

kâːj /
Well,
kâːj	/
kâːj	/
eh	/
EXCM	/

gíː gòn /
this one,
gíː	gòn	/
gíː	gòn	/
DIST	QLT	/
PRO.DEICT	DET	/

[ mjàː tú dubu nàmbóŋə́j /
[if we get one thousand,
mjàː	tú	dubu	nàmbóŋə́j		/
mjàː	tu	dubu	nàmbóŋ	-íː	/
1PL.COND	get	thousand	one	-RES	/
PN.TAM	V	NUM	NUM	-ASP	/

lûː ] tə́ sə̀kêːt sêt èj //
a blouse] and a skirt, it's a set indeed.
lûː	tə́	sə̀kêːt	sêt	èj	//
lûː	tə́	sə̀kêːt	set	éj	//
shirt	with	skirt	set	indeed	//
N	PREP	N	CSW.ENG	EXCM	//

m̀ː //
Mm.
m̀ː	//
m̀ː	//
BKL	//
BKL	//

< so > tə́ ʧík /
<So>, like this,
so	tə́	ʧík	/
so	tə́	ʧík	/
so	with	thus	/
CSW.ENG	PREP	ADV	/

mjáː ŋal /
I want
mjáː	ŋal	/
mjáː	ŋal	/
1SG.IPFV	look_for	/
PN.TAM	V	/

mə̀ dàːgéː XX mə̀ jèl /
we should try hard and see that
mə̀	dàːgéː		XX	mə̀	jèl	/
mə̀	daːgé	-íː	XX	mə̀	jel	/
1PL.SBJV	strive	-RES	XX	1PL.SBJV	see	/
PN.TAM	V	-ASP	XX	PN.TAM	V	/

màː fi ànkówôpíː /
we wear those same clothes
màː	fi	ànkówôpíː			/
màː	fi	ànkó	=wopm	-íː	/
1PL.PFV	do	similar_dressing	=1PL.POS	-DIST	/
PN.TAM	V	N	=PRO	-DEICT	/

745

tə̀ pólmíɣáj á raː //
and I would be very happy.
tə̀	pólmíkáj			á	raː	//
tə̀	pol	=mí	=káj	á	raː	//
3SG.SBV	please	=1PL.OBJ	=ANAPH	at	heart	//
PN.TAM	V	=PRO	=PRO.LOC	PREP	N	//

366

tòː ŋgə́rwón ɗam má fîɣəndí [ ɗaŋgəní ] //
That's what we will do [now].
tòː	ngə́tn	wón	ɗam	má	fîkəndí		[	ɗangəní	]	//
tòː	ngə́tn	wón	ɗan	má	fi	=kəndí	[	ɗangəní	]	//
well	thing	QLT	REL2	1PL.FUT	do	=COP2	[	now	]	//
PTCL.ASS	N	DET	PTCL.SYNT.hom	PN.TAM	V	=PTCL.SYNT	[	ADV.DEICT	]	//

450

kâːj /

kâːj	/
kâːj	/
eh	/
EXCM	/

ʧáː poləmgáj sòːséj //
My, I really like it.
ʧáː	poləmkáj			sòːséj	//
ʧáː	pol	=mə	=káj	sòːséj	//
3SG.PFV	please	=1SG.OBJ	=ANAPH	quite	//
PN.TAM	V	=PRO	=PRO.LOC	ADV	//

{not transcribed}

{not	transcribed}
{not	transcribed}

(laughter)

káː àfóː /
What, Afo,
ká	àfóː	/
ká	àfóː	/
disapproval	Afo	/
EXCM	N.PR	/

káː je jáddijóːɗam mjáː súː sú kámʃâk kwǎː //
you saw how I like Kamshak, really?
káː	je	jáddijóːɗan	mjáː	súː	sú	kámʃâk	kwǎː	//
káː	jel	jáddijóːɗan	mjáː	súː	sú	kámʃâk	kwǎː	//
2SG.PFV	see	how	1SG.IPFV	like	PL	Kamshak	FCT	//
PN.TAM	V	ADV.REL	PN.TAM	V	PTCL	N.PR	PTCL.TOP	Q

1327

ʧáː poləm gá kámʃâk fáː //
I like Kamshak I do.
ʧáː	poləm		ká	kámʃâk	fáː	//
ʧáː	pol	=mə	ká	kámʃâk	fáː	//
3SG.PFV	please	=1SG.OBJ	at	Kamshak	indeed	//
PN.TAM	V	=PRO	PREP	N.PR	PTCL.TOP	//

601

SP2

hm̀ː //
Hem!
hm̀ː	//
hm̀ː	//
BKL	//
BKL	//

SP2

597

SP2

jâː jelmə̌ŋ /
If he does not see me
jâː	jelmə̌n			/
jáː	jel	=mə	hə́ŋ	/
3SG.COND	see	=1SG.OBJ	NEG2	/
PN.TAM	V	=PRO	PTCL.NEG	/

SP2

[ ʧáː fitə wusúŋə̌ŋ éj ] //
[he is not happy].
ʧáː	fitə		wusúŋ	hə́ŋ	éj	//
ʧáː	fi	=tə	wusúŋ	hə́ŋ	éj	//
3SG.PFV	do	=3S.OBJ	be_nice	NEG2	indeed	//
PN.TAM	V	=PRO	V	PTCL.NEG	EXCM	//

SP2

537

SP2

ɗan dzàŋ gíː ɗan ʤâk /
Like that day as Jack
ɗan	dzàŋ	gíː	ɗan	ʤâk	/
ɗan	dzàŋ	gíː	ɗan	ʤâk	/
like	day	DIST	REL2	Jack	/
PREP.hom	N	DEICT	PTCL.SYNT.hom	N.PR	/

SP2

tà mân ɗúːníː /
came here
tà	mân	ɗúːníː		/
tà	mán	ɗúːni	-íː	/
REM	come	here	-RES	/
TAM	V	ADV.DEICT	-ASP	/

SP2

353

SP2

ɗam mətájáː kwáːn mə fúːtə /
as I told him
ɗam	mətájáː	kwáːn		mə	fúːtə		/
ɗan	mətájáː	kon	-ə́n	mə	fuː	=tə	/
as	1SG.PFV.REM	say	-PL2	1SG.AOR	tell	=3S.OBJ	/
CONJ.hom	PN.TAM	V	-DET	PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

raː ɗaː mán wumtə //
he became angry.
raː	ɗaː		mán	wumtə		//
raː	ɗa	àː	mán	wum	=tə	//
heart	as	3SG.PFV	come	feel	=3S.OBJ	//
N	CONJ.hom	PN.TAM	V.AUX	V	=PRO	/

SP2

kə́ jé jáːwón ɗam mìjǎː fúːtə̀ /
You see today as we told him,
kə́	jél	jáːwón	ɗan	mìjǎː	fúːtə̀		/
kə́	jel	jáːwón	ɗan	mìjǎː	fuː	=tə	/
PosL	see	today	as	IPRF.IMM.1PL	tell	=3S.OBJ	/
PTCL.SYNT	V	ADV.DEICT	CONJ.hom	PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

XX ɗam míjàː ŋáːstəɣájíː /
XX I was teasing him,
XX	ɗan	míjàː	ŋáːstəkájíː				/
XX	ɗan	míjàː	ŋáːs	=tə	=káj	-íː	/
XX	as	IPRF.IMM.1SG	tease	=3S.OBJ	=ANAPH	-RES	/
XX	CONJ.hom	PN.TAM	V	=PRO	=PRO.LOC	-ASP	/

SP2

kíː jèl láː ájàː fi wuriː //
did you see what he was doing?
kíː	jèl	láː	ájàː	fi	wuriː	//
kíː	jel	láː	ájǎː	fi	wuriː	//
2SG.IMM	see	work	3SG.IPFV.IMM	do	how	//
PN.TAM	V	N	PN.TAM	V	ADV.Q	Q

SP2

387

SP2

kutu wò ŋgwáːr //
As if he was going to cry.
kutu	wò	ngwáːr	//
kutu	wò	ngwáːr	//
as_if	3SG.FUT	weep	//
CONJ	PN.TAM	V	//

SP2

1010

SP2

kúníː àː məs ɓasəm sòːséj /
That boy had died for me,
kúníː		àː	məs	ɓasəm		sòːséj	/
kúni	-íː	àː	məs	ɓas	=mə	sòːséj	/
boy	-DIST	3SG.PFV	die	PosL	=1SG.OBJ	quite	/
N	-DEICT	PN.TAM	V	PTCL	=PRO	ADV	/

SP2

mjâːn kúmáːːː /
as for me,
mjâːn	kúmá	/
mjáːni	kúmá	/
1SG	also	/
PRO.IDP	PTCL.TOP	/

SP2

kâːj //
what!
kâːj	//
kâːj	//
eh	//
EXCM	//

SP2

[ XX ] /

[	XX	]	/
[	XX	]	/

SP2

əndá ji ɓan zoːlétə //
Then he was teasing him.
kəndá	ji	ɓan	zoːlétə		//
kəndá	ji	ɓan	zoːlé	=tə	//
then	ITER	DUR	challenge	=3S.OBJ	//
CONJ.hom	TAM	V.AUX	V	=PRO	//

SP2

féːlêks /
Felix,
féːlêks	/
féːlêks	/
Felix	/
N.PR	/

SP2

kjâːn máː káː rigá kə jisə́ŋ tə́j /
as you yourself you already knew him,
kjâːn	máː	káː	rigá	kə	jisə́ŋtə́j			/
kjáːni	máː	káː	rigá	kə	jisə́ŋ	=tə	-íː	/
2S	even	2SG.PFV	already	2SG.AOR	know	=3S.OBJ	-RES	/
PRO.IDP	PTCL.TOP	PN.TAM	V.AUX	PN.TAM	V	=PRO	-ASP	/

SP2

226

SP2

gíː /
this
gíː	/
gíː	/
DIST	/
PRO.DEICT	/

SP2

ŋaː laː ɓastə //
was not much for him.
ŋaː	laː	ɓastə		//
ŋaː	laː	ɓas	=tə	//
small	work	PosL	=3S.OBJ	//
ADJ	N	PTCL	=PRO	//

SP2

1653

SP2

ʤâk máː ʧiká lǎː ɗə́ɣərwón //
Jack, he was really mad.
ʤâk	máː	ʧiká	lǎː		ɗə́kər	wón	//
ʤâk	máː	ʧiká	laː	kə́	ɗə́kər	wón	//
Jack	even	do_a_lot	work	PosL	mad	QLT	//
N.PR	PTCL.TOP	V.AUX	N	PTCL.SYNT	N	DET	//

SP2

dzàŋ kímsə /
On Tuesday
dzàŋ	kímsə	/
dzàŋ	kímsə	/
day	Kimsə	/
N	N.PR	/

SP2

mətá jeltə /
I saw him
mətá	jeltə		/
mətá	jel	=tə	/
1SG.REM	see	=3S.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

vìː ɗaː mán mbaː ɓastə /
his mouth had become dry.
vìː	ɗaː		mán	mbaː	ɓastə		/
vìː	ɗa	àː	mán	mbaː	ɓas	=tə	/
mouth	as	3SG.PFV	come	be_white	PosL	=3S.OBJ	/
N	CONJ.hom	PN.TAM	V.AUX	V	PTCL	=PRO	/

SP2

958

SP2

ɗaŋ kutu mur ɣə́ ázùmí dóːlêː káwêj //
Like a man fasting seriously.
ɗan	kutu	mur	kə́	ázùmí	dóːlêː	káwêj	//
ɗan	kutu	mur	kə́	ázùmí	dóːlêː	káwêj	//
like	as_if	man	PosL	fasting	seriously	merely	//
CONJ.hom	CONJ	N	PTCL.SYNT	N	ADV	ADV	//

SP2

wul vìː /
Speak,
wul	vìː	/
wul	vìː	/
say	mouth	/
V	N	/

SP2

wul vìː //
speak!
wul	vìː	//
wul	vìː	//
say	mouth	//
V	N	//

SP2

303

SP2

palláːjì //
What!
palláːjì	//
palláːjì	//
what	//
EXCM	//

SP2

(laughter)

SP2

mə̀ káp ŋgasaː /
Shouldn't we marry Angas people,
mə̀	káp	ngasaː		/
mə̀	kap	ngas	-aː	/
1SG.SBJV	take	Angas	-VRT	/
PN.TAM	V	N.PR	-PTCL.ASS	/

SP2

àfóː //
Afo?
àfóː	//
àfóː	//
Afo	//
N.PR	Q

SP2

267

SP2

ká /
What!
ká	/
ká	/
disapproval	/
EXCM	/

SP2

ìnâː //
are you joking?
ìnâː	//
ìnâː	//
never	//
EXCM	Q

SP2

372

SP2

toː jâːn [ ji ] /
Well if...
toː	jâːn	ji	/
tòː	jâːn	ji	/
well	if	be	/
PTCL.ASS	CONJ	V	/

SP2

449

SP2

tòː /
Well,
tòː	/
tòː	/
well	/
PTCL.ASS	/

SP2

á kóŋgə́nwàːsə̀ŋ /
according to what they say,
á	kóngə́nwàːsə̀ŋ			/
á	kon	-kə́nì	=waːsəŋ	/
at	say	-NMLZ	=3PL.POS	/
PREP	V	-der	=PRO	/

SP2

mə̀ kàp ŋgas /
we should marry Angas people
mə̀	kàp	ngas	/
mə̀	kap	ngas	/
1PL.SBJV	take	Angas	/
PN.TAM	V	N.PR	/

SP2

àmáːːː /
but
àmáː	/
àmáː	/
but	/
CONJ	/

SP2

súːɣə́n gə̀tn /
my wish
súːkə́n		gə̀tn	/
súː	-kə́nì	gə̀tn	/
want	-NMLZ	3SG.POS	/
V	-der	PRO	/

SP2

tt /

tt	/
tt	/
FILL	/
CLICK	/

SP2

mjáː súː mə̀ kápni bàtùràːje [ áj ] //
I want to marry a European [indeed].
mjáː	súː	mə̀	kápni		bàtùràːje	áj	//
mjáː	súː	mə̀	kap	-ni	bàtùràːje	áj	//
1SG.IPFV	want	1SG.SBJV	take	-INCH	Europeans	eh	//
PN.TAM	V	PN.TAM	V	-PTCL	N.PL	INTJ	//

SP2

wò kapkə́j //
He will marry you.
wò	kapkə́j			//
wò	kap	=kə	-íː	//
3SG.FUT	take	=2SG.OBJ	-RES	//
PN.TAM	V	=PRO	-ASP	//

SP2

(laughter)

SP2

< shi ja sa > /
<That's why>
shi	ja	sa	/
shi	ja	sa	/
it	3.SG	put	/
CSW.HAU	CSW.HAU	CSW.HAU	/

SP2

ʧáː polɣə /
you like
ʧáː	polkə		/
ʧáː	pol	=kə	/
3SG.PFV	please	=2SG.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

féːlêks éj //
Felix indeed!
féːlêks	éj	//
féːlêks	éj	//
Felix	indeed	//
N.PR	EXCM	//

SP2

891

SP2

< shi ja sa >
<That's why>
shi	ja	sa
shi	ja	sa
3.SG	3.SG	put
CSW.HAU	CSW.HAU	CSW.HAU

SP2

mjáː [ súː féːlêks sòːséj ] //
I [like Felix very much].
mjáː	súː	féːlêks	sòːséj	//
mjáː	súː	féːlêks	sòːséj	//
1SG.IPFV	like	Felix	quite	//
PN.TAM	V	N.PR	ADV	//

SP2

kúni gjòː //
Which boy?
kúni	gjòː	//
kúni	gjòː	//
boy	which	//
N	PRO.Q	Q

SP2

òhôː //
Oho!
òhôː	//
òhôː	//
oho	//
EXCM	//

SP2

[ máːjí wùmíː éj ɗa ájàː wulíː ] //
[This morning I heard him saying it.]
máːjí	wùmíː		éj	ɗa	ájàː	wulíː		//
máːjí	wum	-íː	éj	ɗa	ájǎː	wul	-íː	//
1SG.PFV.IMM	feel	-RES	indeed	as	3SG.IPFV.IMM	say	-RES	//
PN.TAM	V	-ASP	EXCM	CONJ.hom	PN.TAM	V	-ASP	//

SP2

(laughter)

SP2

302

SP2

máːjí fùːtə̀ /
I told him
máːjí	fùːtə̀		/
máːjí	fuː	=tə	/
1SG.PFV.IMM	tell	=3S.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

ájí wùltə̀ tu /
eh, I told him
ájí	wùltə̀		tu	/
ájí	wul	=tə	tu	/
3S.IMM	say	=3S.OBJ	OPN	/
PN.TAM	V	=PRO	PTCL.SYNT	/

SP2

tá ín jáː mǎn /
well if he comes
tá	ín	jáː	mǎn	/
tá	ín	jáː	mán	/
then	if	3SG.COND	come	/
CONJ	CONJ	PN.TAM	V	/

SP2

tuːrêj jáː mbîː ʃirə́ŋ kə́ːm /
the husband takes a stick and beats (him)
tuːrêj		jáː	mbîː	ʃirə́ŋ	kə́ːm	/
túr	-íː	jáː	mbiː	ʃirə́ŋ	kə́ːm	/
husband	-DIST	3SG.COND	take	stick	beat	/
N	-DEICT	PN.TAM	V	N	V	/

SP2

tə́ɣáj fâː //
with it, what then?
tə́káj		fâː	//
tə́	=káj	fáː	//
with	=ANAPH	indeed	//
PREP	=PRO.LOC	PTCL.TOP	Q

SP2

582

SP2

ájí wù tu /
He said that
ájí	wùl	tu	/
ájí	wul	tu	/
3S.IMM	say	OPN	/
PN.TAM	V	PTCL	/

SP2

kóː jáː vòttíː /
even if he beats him
kóː	jáː	vòttíː			/
kóː	jáː	vot	=tə	-íː	/
or	3SG.COND	beat	=3S.OBJ	-RES	/
CONJ	PN.TAM	V	=PRO	-ASP	/

SP2

jáː káttə̀ /
if he chases him away,
jáː	káttə̀		/
jáː	kat	=tə	/
3SG.COND	drive_away	=3S.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

jáː ɬǐː máːːː /
when he has gone,
jáː	ɬǐː		máː	/
jáː	ɬə	-íː	máː	/
3SG.COND	go	-RES	even	/
PN.TAM	V	-ASP	PTCL.TOP	/

SP2

wò sutə́ɗi /
he will come back
wò	sutə́ɗi			/
wò	su	=tə	-ɗi	/
3SG.FUT	return	=3S.OBJ	-CTP	/
PN.TAM	V	=PRO	-PTCL	/

SP2

bàː jâːn àː náːttənəni /
if he hasn't tied him
bàː	jâːn	àː	náːttənəni				/
bàː	jâːn	àː	náːt	=tə	-ni	-ni	/
NEG1	if	3SG.PFV	tie\PL	=3S.OBJ	-INCH	-INCH	/
PTCL	CONJ	PN.TAM	V.PL	=PRO	-PTCL	-PTCL	/

SP2

tə́ ɬə́rəŋə̌ŋ //
with a rope.
tə́	ɬə́rəŋə̌ŋ		//
tə́	ɬə́rəŋ	hə́ŋ	//
with	rope	NEG2	//
PREP	N	PTCL.NEG	//

SP2

525

SP2

dòn tə́ gíː /
Because of that,
dòn	tə́	gíː	/
dón	tə́	gíː	/
because	with	DIST	/
CONJ	PREP	PRO.DEICT	/

SP2

kóː jàː ɬə́ kûllétíː /
even if he goes and locks him
kóː	jàː	ɬə́	kûllétíː			/
kóː	jàː	ɬə	kullé	=tə	-íː	/
or	3PL.COND	go	lock	=3S.OBJ	-RES	/
CONJ	PN.TAM	V	V	=PRO	-ASP	/

SP2

< police station >
in the < police station >
police	station
police	station
police	station
CSW.ENG	CSW.ENG

SP2

máː wò saːkétə súɣə́nɗi ɗaɗa //
he will come back again.
máː	wò	saːkétə		súkə́nɗi			ɗaɗa	//
máː	wò	saːké	=tə	su	-kə́nì	-ɗi	ɗaɗa	//
even	3SG.FUT	do_again	=3S.OBJ	return	-NMLZ	-CTP	again	//
PTCL.TOP	PN.TAM	V.AUX	=PRO	V	-der	-PTCL	ADV	//

SP2

640

SP2

[ mə wúltə gə̀tn ] tu tòː /
I told him well,
mə	wúltə		gə̀tn	tu	tòː	/
mə	wul	=tə	gə̀tn	tu	tòː	/
1SG.AOR	say	=3S.OBJ	3SG.POS	OPN	well	/
PN.TAM	V	=PRO	PRO	PTCL	PTCL.ASS	/

SP2

mjâːn fáːːː /
as for me,
mjâːn	fáː	/
mjáːni	fáː	/
1SG	indeed	/
PRO.IDP	PTCL.TOP	/

SP2

203

SP2

dúg ŋgə́r jóːɗaŋ jél wò fi deːdéː káwêj /
everything that he thinks will be good for him,
dúk	ngə́tn	jóːɗan	jél	wò	fi	deːdéː	káwêj	/
dúk	ngə́tn	jóːɗan	jel	wò	fi	deːdéː	káwêj	/
all	thing	which	see	3SG.FUT	do	exact	merely	/
ADV	N	PRO.REL	V	PN.TAM	V	ADV	ADV	/

SP2

tá wò fi //
then he will do it.
tá	wò	fi	//
tá	wò	fi	//
then	3SG.FUT	do	//
CONJ	PN.TAM	V	//

SP2

614

SP2

dóŋ /
Because
dóŋ	/
dón	/
because	/
CONJ	/

SP2

káː jisə́ŋ /
you know
káː	jisə́ŋ	/
káː	jisə́ŋ	/
2SG.PFV	know	/
PN.TAM	V	/

SP2

< farko > máː /
<in the beginning even>,
farko	máː	/
farko	máː	/
beginning	even	/
CSW.HAU	PTCL.TOP	/

SP2

ɗaŋ kámʃâk /
when Kamshak
ɗan	kámʃâk	/
ɗan	kámʃâk	/
as	Kamshak	/
CONJ.hom	N.PR	/

SP2

tà wu tu /
said that
tà	wul	tu	/
tà	wul	tu	/
REM	say	OPN	/
TAM	V	PTCL	/

SP2

ʧáː sûːm /
he loved me,
ʧáː	sûːm		/
ʧáː	súː	=mə	/
3SG.PFV	love	=1SG.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

mətá wultə tu /
I told him
mətá	wultə		tu	/
mətá	wul	=tə	tu	/
1SG.REM	say	=3S.OBJ	OPN	/
PN.TAM	V	=PRO	PTCL	/

SP2

baːbù //
no way.
baːbù	//
baːbù	//
no	//
PTCL.NEG	//

SP2

702

SP2

átâ ɗaɣə́j //
He refused.
átâ	ɗakə́j		//
átâ	ɗak	-íː	//
3SG.REM	refuse	-RES	//
PN.TAM	V	-ASP	//

SP2

mətá wultə tu /
I told him
mətá	wultə		tu	/
mətá	wul	=tə	tu	/
1SG.REM	say	=3S.OBJ	OPN	/
PN.TAM	V	=PRO	PTCL	/

SP2

jáː jê ʧík fáː /
if that's what he sees
jáː	jê	ʧík	fáː	/
jáː	jel	ʧík	fáː	/
3SG.COND	see	thus	indeed	/
PN.TAM	V	ADV	PTCL.TOP	/

SP2

tàː fi àrkáwalêtíː /
they have already proposed to me
tàː	fi	àrkáwalêtíː			/
tàː	fi	àrkáwalé	=atn	-íː	/
3PL.PFV	do	promise	=1SG.POS	-RES	/
PN.TAM	V	N	=PRO	-ASP	/

SP2

hár [ tàː ʧi mânʤátíjoː ] //
[and even taken my palm oil].
hár	tàː	ʧi	mânʤátíjoː				//
hár	tàː	ʧi	mânʤá	=atn	-íː	-oː	//
until	3PL.PFV	eat	palm_oil	=1SG.POS	-RES	-FCT	//
CONJ	PN.TAM	V	N	=PRO	-ASP	-PTCL.ASS	//

SP2

(laughter)

SP2

èːhêː //
OK
èːhêː	//
èːhêː	//
OK	//
INTJ	//

SP2

388

SP2

káwêj //
Just that!
káwêj	//
káwêj	//
merely	//
ADV	//

SP2

èːhêː //
OK.
èːhêː	//
èːhêː	//
OK	//
INTJ	//

SP2

510

SP2

tòː mjâːn máː /
Well as for me,
tòː	mjâːn	máː	/
tòː	mjáːni	máː	/
well	1SG	even	/
PTCL.ASS	PRO.IDP	PTCL.TOP	/

SP2

átá wuləm /
he told me
átá	wuləm		/
átâ	wul	=mə	/
3SG.REM	say	=1SG.OBJ	/
PN.TAM	V	=PRO	/

SP2

átá wuləm dzàŋ gíː tu /
he told me on that day
átá	wuləm		dzàŋ	gíː	tu	/
átâ	wul	=mə	dzàŋ	gíː	tu	/
3SG.REM	say	=1SG.OBJ	day	DIST	OPN	/
PN.TAM	V	=PRO	N	DEICT	PTCL	/

SP2

kóː mjáː súː /
whether I want
kóː	mjáː	súː	/
kóː	mjáː	súː	/
or	1SG.IPFV	want	/
CONJ	PN.TAM	V	/

SP2

kóː mjáː ɲáŋgás /
or I refuse
kóː	mjáː	ɲángás	/
kóː	mjáː	ɲangás	/
or	1SG.IPFV	refuse	/
CONJ	PN.TAM	V	/

SP2

wò kapni ŋaː mə́n ɗaːmí //
he will marry a girl from our village.
wò	kapni		ŋaː	mə́n	ɗaːmí		//
wò	kap	-ni	ŋaː	mə́n	ɗaː	=mí	//
3SG.FUT	take	-INCH	young	people	that_of	=1PL.OBJ	//
PN.TAM	V	-PTCL	ADJ	N.PL	PTCL.SYNT	=PRO	//

SP2

431

SP2

kúmá dóːlêː /
And perforce
kúmá	dóːlêː	/
kúmá	dóːlêː	/
also	seriously	/
PTCL.TOP	ADV	/

SP2

séː jàː kâpmíwôpíː /
he must get married
séː	jàː	kâpmíwôpíː				/
séː	jàː	kap	=mí	=wopm	-íː	/
up_to	3PL.COND	take	=1PL.OBJ	=1PL.POS	-RES	/
PREP	PN.TAM	V	=PRO	=PRO	-ASP	/

SP2

bátwôpm tə́ [ dàːʃès ] //
together with [that man].
bátwôpm		tə́	dàːʃès		//
bát	=wopm	tə́	daː	-ês	//
all	=1PL.POS	with	person	-DEF	//
ADV	=PRO	PREP	PRO	-ART	//

SP2

510

SP2

kúmá dóːlêː /
And perforce
kúmá	dóːlêː	/
kúmá	dóːlêː	/
also	seriously	/
PTCL.TOP	ADV	/

SP2

séː mjàː ɬíː pànʃín /
we must go to Pankshin
séː	mjàː	ɬíː		pànʃín	/
séː	mjàː	ɬə	-íː	pànʃín	/
up_to	1PL.COND	go	-RES	Pankshin	/
PREP	PN.TAM	V	-ASP	N.PR	/

SP2

mjàː ɬə́ mbûɗíː /
spend the night
mjàː	ɬə́	mbûɗíː		/
mjàː	ɬə	mbút	-íː	/
1PL.COND	go	spend_night	-RES	/
PN.TAM	V	V	-ASP	/

SP2

664

SP2

tə̀ ʒàk íjâjíwáːsə̀ŋ dòn ɗǎː ɬə̂ < weekend > /
for him to introduce me to their parents because as he went for the week-end,
tə̀	ʒàk	íjâːjíwáːsə̀ŋ		dòn	ɗǎː		ɬə̂	weekend	/
tə̀	ʒak	íjâːjí	=wàːsə̀ŋ	dón	ɗan	á	ɬə	weekend	/
3PL.SBV	show	parents	=3PL.POS	because	as	3SG.AOR	go	weekend	/
PN.TAM	V	N.PR	=PRO	CONJ	CONJ.hom	PN.TAM	V	CSW.ENG	/

SP2

592

SP2

àː ɬə́ wulʃí tu /
he went to tell them...
àː	ɬə́	wulʃí		tu	/
àː	ɬə	wul	=ʃí	tu	/
3SG.PFV	go	say	=3PL.OBJ	OPN	/
PN.TAM	V	V	=PRO	PTCL	/

SP2

áj àː tu gòs gə̀ɗíː ɗanːːː ##
well he said that he had found a woman that...
áj	àː	tu	gòs	gə̀ɗíː		ɗan	##
áj	àː	tu	gòs	gə̀t	-íː	ɗan	##
indeed	3SG.PFV	get	3SG.POS	wife	-RES	REL2	##
EXCM	PN.TAM	V	PRO	N	-ASP	PTCL.SYNT.hom	##

SP2

tà# tàː tu guɗíː ɗan tá kâp ɗûːn //
th..., they had found these women that they will marry here.
tà#	tàː	tu	guɗíː		ɗan	tá	kâp	ɗûːn	//
tà#	tàː	tu	guɗi	-íː	ɗan	tá	kap	ɗúːni	//
tà#	3PL.PFV	get	woman.PL	-DIST	REL2	3PL.FUT	take	here	//
FS	PN.TAM	V	N.PL.apho	-DEICT	PTCL.SYNT.hom	PN.TAM	V	ADV.DEICT	//

SP2

379

SP2

èːhêː /
Ok,
èːhêː	/
èːhêː	/
OK	/
INTJ	/

SP2

àː tu gə̀ɗíː báː //
that he has found a wife, eh?
àː	tu	gə̀ɗíː		báː	//
àː	tu	gə̀t	-íː	báː	//
3SG.PFV	get	wife	-RES	NEG1	//
PN.TAM	V	N	-ASP	PTCL.NEG	Q

SP2

243

SP2

á wû tu /
He said
á	wûl	tu	/
á	wul	tu	/
3SG.AOR	say	OPN	/
PN.TAM	V	PTCL	/

SP2

dóːlêː séː mjàː ɬə́ nə́ /
we must go to
dóːlêː	séː	mjàː	ɬə́	nə́	/
dóːlêː	séː	mjàː	ɬə	nə́	/
seriously	up_to	1PL.COND	go	for	/
ADV	PREP	PN.TAM	V	PREP	/

SP2

púsduŋ /
to Pus Dung
púsduŋ	/
púsduŋ	/
Pusdung	/
N.PR	/

SP2

kúmá séː mjàː ɬə́ mbûɗíː //
and we should spend the night there.
kúmá	séː	mjàː	ɬə́	mbûɗíː		//
kúmá	séː	mjàː	ɬə	mbút	-íː	//
also	up_to	1PL.COND	go	spend_night	-RES	//
PTCL.TOP	PREP	PN.TAM	V	V	-ASP	//

SP2

579

SP2

dón tə́ gíː /
Because like that
dón	tə́	gíː	/
dón	tə́	gíː	/
because	with	DIST	/
CONJ	PREP	PRO.DEICT	/

SP2

ŋgə́tnwón ɗa má fî ɗaŋgəní káwêj /
what we will do now
ngə́tn	wón	ɗa	má	fî	ɗangəní	káwêj	/
ngə́tn	wón	ɗa	má	fi	ɗangəní	káwêj	/
thing	QLT	REL1	1PL.FUT	do	now	merely	/
N	DET	PTCL.SYNT.hom	PN.TAM	V	ADV.DEICT	ADV	/

SP2

séː mə̀ pàŋ kə́ páŋgə̂ŋgéj //
we must think twice before.
séː	mə̀	pàŋ	kə́	pánkə̂nkáj			//
séː	mə̀	paŋ	kə́	pan	-kə́nì	=káj	//
up_to	1PL.SBJV	inspect	PosL	inspect	-NMLZ	=ANAPH	//
PREP	PN.TAM	V	PTCL.SYNT	V	-der	=PRO.LOC	//

SP2

678

SP2

kjáː jél /
Do you see,
kjáː	jél	/
kjáː	jel	/
2SG.COND	see	/
PN.TAM	V	/

SP2

hár má ɗjǎː má ɬǐː má ɬə́ mbûɗíː pànʃín /
we would even go and spend the night in Pankshin
hár	má	ɗjǎː	má	ɬǐː		má	ɬə́	mbûɗíː		pànʃín	/
hár	má	ɗjáː	má	ɬə	-íː	má	ɬə	mbút	-íː	pànʃín	/
until	1PL.FUT	be_able	1PL.FUT	go	-RES	1PL.FUT	go	spend_night	-RES	Pankshin	/
CONJ	PN.TAM	V.AUX	PN.TAM	V	-ASP	PN.TAM	V	V	-ASP	N.PR	/

SP2

mə̀ sûmíɗi ŋǎːn //
and come back, no?
mə̀	sûmíɗi			ŋǎːn		//
mə̀	su	=mí	-ɗi	ŋaː	hə́ŋ	//
1PL.AOR	return	=1PL.OBJ	-CTP	VRT	NEG2	//
PN.TAM	V	=PRO	-PTCL	PTCL.ASS	PTCL.NEG	Q

SP2

592

SP2

dóm mə jé məːrêj /
Because I saw that the boys
dóm	mə	jél	məːrêj		/
dón	mə	jel	məːri	-íː	/
because	1SG.AOR	see	child.pl	-RES	/
CONJ	PN.TAM	V	N.PL	-ASP	/

SP2

tàː daːméj nə́ mjàːní sòːséj /
are really troubled about us...
tàː	daːméj		nə́	mjàːní	sòːséj	/
tàː	daːmá	-íː	nə́	mjàːní	sòːséj	/
3PL.PFV	bother	-RES	for	1PL	quite	/
PN.TAM	V	-ASP	PREP	PRO.IDP	ADV	/

SP2

203

SP2

kámʃâk /
Kamshak
kámʃâk	/
kámʃâk	/
Kamshak	/
N.PR	/

SP2

káː jisə́ŋ á wûl gòs tuːːː /
you know he said that
káː	jisə́ŋ	á	wûl	gòs	tu	/
káː	jisə́ŋ	á	wul	gòs	tu	/
2SG.PFV	know	3SG.AOR	say	3SG.POS	OPN	/
PN.TAM	V	PN.TAM	V	PRO	PTCL.SYNT	/

SP2

gjaː bàːba gòʃíː /
his father
gjaː	bàːba	gòʃíː		/
gjaː	bàːba	gòs	-íː	/
PL3	father	3SG.POS	-DIST	/
DET	N	PRO	###	/

SP2

tə́ màːma gòʃíː /
and his mother
tə́	màːma	gòʃíː		/
tə́	màːma	gòs	-íː	/
with	mother	3SG.POS	-RES	/
PREP	N	PRO	-ASP	/

SP2

tàː mə́ːʃíː //
they have died.
tàː	mə́ːʃíː		//
tàː	mə́ːs	-íː	//
3PL.PFV	die\PL	-RES	//
PN.TAM	V.PL	-ASP	//

SP2

729

SP2

bàːba gòs /
His father,
bàːba	gòs	/
bàːba	gòs	/
father	3SG.POS	/
N	PRO	/

SP2

ěː màːm gòs àː məʃíː /
eh his mother has died
ěː	màːm	gòs	àː	məʃíː		/
ěː	màːma	gòs	àː	məs	-íː	/
well	mother	3SG.POS	3SG.PFV	die	-RES	/
EXCM	N	PRO	PN.TAM	V	-ASP	/

SP2

àmáŋ bàːba gòʃíː ʧi ɗa //
but his father is alive.
àmáŋ	bàːba	gòʃíː		ʧi	ɗa	//
àmáː	bàːba	gòs	-íː	ʧi	ɗa	//
but	father	3SG.POS	-RES	3SG.SBJ.be	at	//
CONJ	N	PRO	-ASP	PRO.V*	PREP.hom	//

SP2

573

SP2

< so > /
<So>,
so	/
so	/
so	/
CSW.ENG	/

SP2

bàː ʧi tə́ gjóːɗaŋ wò teːmakéʃín /
he has noone to help him
bàː	ʧi	tə́	gjóːɗan	wò	teːmakéʃín			/
bàː	ʧi	tə́	gjóːɗan	wò	teːmaké	=ʃí	hə́ŋ	/
NEG1	3SG.SBJ.be	with	the_one_which	3SG.FUT	help	=3PL.OBJ	NEG2	/
PTCL	PRO.V*	PREP	PRO.REL	PN.TAM	V	=PRO	PTCL.NEG	/

SP2

ʧáː súːːː /
he wants...
ʧáː	súː	/
ʧáː	súː	/
3SG.PFV	want	/
PN.TAM	V	/

SP2

385

SP2

gòs káwêj dàːmuwáwôs tə̀ jél àː kapmíː /
for him, his only trouble is to marry me...
gòs	káwêj	dàːmuwáwôs		tə̀	jél	àː	kapmíː			/
gòs	káwêj	damuwa	=wôs	tə̀	jel	àː	kap	=mí	-íː	/
3SG.POS	merely	problem	=3SG.POS	3SG.SBV	see	3SG.PFV	take	=1PL.OBJ	-RES	/
PRO	ADV	CSW.HAU	=PRO	PN.TAM	V	PN.TAM	V	=PRO	-ASP	/

SP2

558

SP2

dòm mə̀ ɬíː mə̀ji ɬə́ /
so that I would go
dòn	mə̀	ɬíː		mə̀ji	ɬə́	/
dón	mə̀	ɬə	-íː	mə̀ji	ɬə	/
because	1SG.SBJV	go	-RES	1SG.ITER	go	/
CONJ	PN.TAM	V	-ASP	PN.TAM	V	/

SP2

< irin > teːmakéʃí á /
and < kind of > help him with
irin	teːmakéʃí		á	/
irin	teːmaké	=ʃí	á	/
kind_of	help	=3PL.OBJ	at	/
CSW.ENG	V	=PRO	PREP	/

SP2

tuːrɣə̂n gjǎː ŋgətn ʧíɣə̂nːːː /
cooking some food
tuːrkə̂n		gjǎː	ngətn	ʧíkə̂nːːː			/
tuːr	-kə́nì	gjaː	ngə́tn	ʧi	-kə́nì	-ːːː	/
cook	-NMLZ	PL3	thing	eat	-NMLZ	-LENGTH	/
V	-der	DET	N	V	-der	-LENGTH	/

SP2

< da sauransu dai > /
< etc. >
da	sauransu	dai	/
da	sauransu	dai	/
with	rest-of-3PL	indeed	/
CSW.HAU	CSW.HAU	CSW.HAU	/

SP2

tə̀ ŋgáː tə̀ húːtá /
so that he would rest.
tə̀	ngáː	tə̀	húːtá	//
tə̀	ngaː	tə̀	huːtá	//
3SG.SBV	take_food	3SG.SBV	rest	//
PN.TAM	V	PN.TAM	V	//

SP2

720

SP2

tòː /
Well...
tòː	/
tòː	/
well	/
PTCL.ASS	/

SP2

tt /
tutt...
tt	/
tt	/
FILL	/
CLICK	/

SP2

mjâːn kúmá mjáː mandá mə tawséjtə mə́n sòːséj //
as for me, I started really pitying him.
mjâːn	kúmá	mjáː	mandá	mə	tawséjtə		mə́n	sòːséj	//
mjáːni	kúmá	mjáː	mandá	mə	tawséj	=tə	mə́n	sòːséj	//
1SG	also	1SG.IPFV	do_again	1SG.AOR	pity	=3S.OBJ	BEN	quite	//
PRO.IDP	PTCL.TOP	PN.TAM	V.AUX	PN.TAM	V	=PRO	PTCL	ADV	//

SP2

721

SP2

ín ŋgə́ʃê jâːn /
If this thing
ín	ngə́ʃê		jâːn	/
ín	ngə́tn	-ês	jâːn	/
if	thing	-DEF	if	/
CONJ	N	-ART	CONJ	/

SP2

nə < shiri > ʧôɣŋ deː /
is God's < making >,
nə	shiri	ʧôkn	deː	/
nə	shiri	ʧôkn	deː	/
COP1	plan	God	indeed	/
PTCL.SYNT	N	N.PR	PTCL.TOP	/

SP2

dúk jándijóːɗaŋ jáː fî /
given what he has done,
dúk	jáddijóːɗan	jáː	fî	/
dúk	jáddijóːɗan	jáː	fi	/
all	how	3SG.COND	do	/
ADV	ADV.REL	PN.TAM	V	/

SP2

túndà àː daːgéɣáj /
since he is serious
túndà	àː	daːgékáj		/
tunda	àː	daːgé	=káj	/
since	3SG.PFV	strive	=ANAPH	/
CSW.HAU	PN.TAM	V	=PRO.LOC	/

SP2

ɓasəm káwêj /
about me,
ɓasəm		káwêj	/
ɓas	=mə	káwêj	/
PosL	=1SG.OBJ	merely	/
PTCL	=PRO	ADV	/

SP2

tu ʧáː súːmíː /
saying that he loves me,
tu	ʧáː	súːmíː			/
tu	ʧáː	súː	=mí	-íː	/
OPN	3SG.PFV	love	=1PL.OBJ	-RES	/
PTCL	PN.TAM	V	=PRO	-ASP	/

SP2

ín jáː faːréj /
if he starts,
ín	jáː	faːréj		/
ín	jáː	faːrá	-íː	/
if	3SG.COND	start	-RES	/
CONJ	PN.TAM	V	-ASP	/

SP2

606

SP2

tòː < shi ke nan > /
well, < that's it >.
tòː	shi	ke	nan	/
tòː	shi	ke	nan	/
well	3.SG	be	there	/
PTCL.ASS	CSW.HAU	CSW.HAU	CSW.HAU	/

SP2

ma ɗjáː ma kaptíː //
I can marry him.
ma	ɗjáː	ma	kaptíː			//
ma	ɗjáː	ma	kap	=tə	-íː	//
1SG.FUT	be_able	1SG.FUT	take	=3S.OBJ	-RES	//
PN.TAM	V.AUX	PN.TAM	V	=PRO	-ASP	//

SP2

àmáː á súːɣə̂n gə̀tn /
But my wish,
àmáː	á	súːkə̂n		gə̀tn	/
àmáː	á	súː	-kə́nì	gə̀tn	/
but	at	want	-NMLZ	3SG.POS	/
CONJ	PREP	V	-der	PRO	/

SP2

mjáː súː mə̀ jél tuːːː /
I want is to see that ...
mjáː	súː	mə̀	jél	tu	/
mjáː	súː	mə̀	jel	tu	/
1SG.IPFV	want	1SG.SBJV	see	OPN	/
PN.TAM	V	PN.TAM	V	PTCL.SYNT	/

SP2

410

SP2

mjáː gámá sekóndə́ríː sə̀kúːlâtíː /
if I finish my secondary school,
mjáː	gámá	sekóndə́ríː	sə̀kúːlâtíː			/
mjáː	gamá	sekóndə́ríː	sə̀kúːl	=atn	-íː	/
1SG.COND	finish	secondary	school	=1SG.POS	-RES	/
PN.TAM	V	N	N	=PRO	-ASP	/

SP2

337

SP2

mə̀ ɬíːːː /
I will go...
mə̀	ɬíː		/
mə̀	ɬə	-íː	/
1SG.SBJV	go	-RES	/
PN.TAM	V	-ASP	/

SP2

[ makarantaːːː /
[to school...]
makaranta	/
makaranta	/
school	/
N	/

SP2

< College of Education Azare > //
<College of Education, Azare>.
College	of	Education	Azare	//
College	of	Education	Azare	//
college	of	education	Azare	//
CSW.ENG	CSW.ENG	CSW.ENG	N.PR	//