MNK_DCR_NARR_02_ROICHIEN.EAF     karaoke karaoke2

ecouter
Mansakéwo le mu musú fulá le bé a búlu  
Il était une fois un roi qui avait deux épouses,
mansakéwo le mu musú fulá le bé a búlu
mansakéw -o le mu musú fulá le bé a búlu
roi -D FOC COPID femme deux FOC COPLOC 3SG SPHP
ecouter
a naata táa táamóo la  
qui était parti en voyage,
a naata táa táamóo la
a naa -ta táa táam -óo la
3SG venir -ACPP partir voyage -D OBL
ecouter
a yé ninsitúlôo níŋ féŋ díimáalu tú maañôo búlu  
et qui [avant de partir] avait laissé du beurre et d’autres bonnes choses à sa jeune épouse.
a yé ninsitúlôo níŋ féŋ díimáalu tú maañôo búlu
a yé ninsi túl -ôo níŋ féŋ díimáa -lu tú maañôo búlu
3SG ACPP vache beurre -D avec chose agréable.D -PL laisser jeune_épouse.D SPHP
ecouter
Barí wo kúwo mâŋ díyáa musukeebaamáa ye  
Mais cela a déplu à la première épouse.
barí wo kúwo mâŋ díyáa musukeebaamáa ye
barí wo kúw -o mâŋ díyáa musu keebaa -máa ye
mais DEM affaire -D ACPN être_agréable femme âgé -SELECT.D BEN
ecouter
Kabíríŋ a ye í láa súutoo  
La nuit après que la deuxième épouse se soit couchée,
kabíríŋ a ye láa súutoo
kabíríŋ a ye láa súut -oo
quand 3SG ACPP REFL se_coucher nuit -D
ecouter
musukeebaamáa ye maañôo káŋo tórómóndo a yé a faa  
la première épouse lui a tordu le cou l’a tuée.
musukeebaamáa ye maañôo káŋo tórómóndo a yé a faa
musu keebaa -máa ye maañôo káŋ -o tórómóndo a yé a faa
femme âgé -SELECT.D ACPP jeune_épouse.D cou -D tordre 3SG ACPP 3SG tuer
ecouter
Yǎarafaŋ wulóo be láariŋ a bé i korosóo la  
Or il y avait là un chien qui était couché et qui les observait.
yǎarafaŋ wulóo be láariŋ a bé i korosóo la
yǎarafaŋ wul -óo be láa -riŋ a bé i koros -óo la
or chien -D COPLOC se_coucher -RES 3SG COPLOC 3PL observer -D OBL
ecouter
Musukeebaamâa níŋ borôo táatá mǒolu kaŋ  
La première épouse est allée trouver les gens en courant
musukeebaamâa níŋ borôo táatá mǒolu kaŋ
musu keebaa -mâa níŋ bor -ôo táa -tá mǒo -lu kaŋ
femme âgé -SELECT.D avec courir -D aller -ACPP personne.D -PL sur
ecouter
a kó Ŋ́ máŋ a lóŋ níŋ mansá naata  
et leur a dit, « Quand le roi rentrera, je ne sais pas
a kó ŋ́ máŋ a lóŋ níŋ mansá naata
a kó ŋ́ máŋ a lóŋ níŋ mansá naa -ta
3SG QUOT 1SG ACPN 3SG savoir si roi venir -ACPP
ecouter
ŋ́ bé a fólá a ye ñáa dǐi le  
comment je vais lui annoncer ça,
ŋ́ bé a fólá a ye ñáa dǐi le
ŋ́ bé a fó -lá a ye ñáa dǐi le
1SG COPLOC 3SG dire -INF 3SG BEN manière comment FOC
ecouter
kaatú a lá maañôo mûŋ níŋ kónóo mu  
parce que sa jeune épouse qui était enceinte
kaatú a lá maañôo mûŋ níŋ kónóo mu
kaatú a lá maañôo mûŋ níŋ kón -óo mu
parce_que 3SG GEN jeune_épouse.D REL avec grossesse -D COPID
ecouter
wǒ le kíríkírítá sáayiŋ sáayiŋ a faata  
a subitement attrapé une fièvre dont elle est morte. »
wǒ le kíríkírítá sáayiŋ sáayiŋ a faata
wǒ le kíríkírí -tá sáayiŋ sáayiŋ a faa -ta
DEM FOC trembler -ACPP maintenant maintenant 3SG mourir -ACPP
ecouter
Mǒolu kó a ye kó Tooñáa le mu  
Les gens ont dit, « Effectivement,
mǒolu kó a ye kó tooñáa le mu
mǒo -lu kó a ye kó tooñáa le mu
personne.D -PL QUOT 3SG BEN QUOT vérité.D FOC COPID
ecouter
wǒ dantée koleyáata báake le  
c’est très difficile d’annoncer cette nouvelle. »
wǒ dantée koleyáata báake le
wǒ dantée kole -yáa -ta báa -ke le
DEM annoncer.D difficile -ABSTR -ACPP grand -MAN FOC
ecouter
Maañóo ye kínôo mîŋ tábi  
La nourriture que la nouvelle épouse avait préparée,
maañóo ye kínôo mîŋ tábi
maañóo ye kín -ôo mîŋ tábi
jeune_épouse.D ACPP nourriture -D REL cuire
ecouter
musukeebaamáa naatá wo bóndí ka a díi wulóo la  
la première épouse est venue la prendre pour la donner au chien.
musukeebaamáa naatá wo bóndí ka a díi wulóo la
musu keebaa -máa naa -tá wo bó -ndí ka a díi wul -óo la
femme âgé -SELECT.D venir -ACPP DEM sortir -CAUS INF 3SG donner chien -D OBL
ecouter
A yé wulôo kílí naŋ  
Elle a appelé le chien pour qu’il vienne,
a yé wulôo kílí naŋ
a yé wul -ôo kílí naŋ
3SG ACPP chien -D appeler CTRP
ecouter
a kó a ye kó Ñamíndoori Ñamíndoori  
« Niamindoori, Niamindoori ! »
a kó a ye kó Ñamíndoori Ñamíndoori
a kó a ye kó Ñamíndoori Ñamíndoori
3SG QUOT 3SG BEN QUOT Niamindoori Niamindoori
ecouter
Wulôo kó a ye kó  
Le chien lui a répondu,
wulôo kó a ye kó
wul -ôo kó a ye kó
chien -D QUOT 3SG BEN QUOT
ecouter
Í yé í lá kíní díimâa bêe dómo  
Tu as mangé toutes tes bonnes choses,
yé lá kíní díimâa bêe dómo
yé lá kíní díimâa bêe dómo
2SG ACPP 2SG GEN nourriture agréable.D tout manger
ecouter
í máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu n’as pas dit, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG ACPN 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Í yé í lá jíi díimâa bée miŋ  
Tu as bu toute la bonne eau que tu avais,
yé lá jíi díimâa bée miŋ
yé lá jíi díimâa bée miŋ
2SG ACPP 2SG GEN eau agréable.D tout boire
ecouter
í máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu n’as pas dit, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG ACPN 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Fó í naatá mansamúsú fǎa tumôo míŋ na  
Mais maintenant que tu as tué la reine,
fó naatá mansamúsú fǎa tumôo míŋ na
fó naa -tá mansa músú fǎa tum -ôo míŋ na
jusqu’à 2SG venir -ACPP roi femme tuer moment -D REL OBL
ecouter
í ká a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu dis, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
ká a fó Ñamíndoori naa híŋ
ká a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG INACP 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Ḿbaŋ ḿbaŋ ńte dáa té jee  
Pas question, je ne marche pas là-dedans,
ḿbaŋ ḿbaŋ ńte dáa té jee
ḿbaŋ ḿbaŋ -te dáa té jee
pas_question pas_question 1SG -EMPH participation COPN
ecouter
ńte dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ  
je ne marche pas là-dedans, moi Niamindoori je dis, pas question !
ńte dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ
-te dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ
1SG -EMPH participation COPN Niamindoori pas_question
ecouter
Kabíríŋ wulóo ye wo fó mǒolu kó Alí nǎa naŋ  
Quand le chien a dit ça, les gens ont dit, « Venez donc voir !
kabíríŋ wulóo ye wo fó mǒolu kó alí nǎa naŋ
kabíríŋ wul -óo ye wo fó mǒo -lu kó alí nǎa naŋ
quand chien -D ACPP DEM dire personne.D -PL QUOT 2PL venir CTRP
ecouter
Wulôo féle a ñáamáata a bé doŋkililáa la  
Regardez le chien, il est devenu fou, il se met à chanter. »
wulôo féle a ñáamáata a bé doŋkililáa la
wul -ôo féle a ñáamáa -ta a bé doŋkili láa la
chien -D regarder 3SG être_fou -ACPP 3SG COPLOC chanson exécuter.D OBL
ecouter
Wulôo wúlíta a táatá í laa  
Le chien s’est levé et est allé se coucher.
wulôo wúlíta a táatá laa
wul -ôo wúlí -ta a táa -tá laa
chien -D se_lever -ACPP 3SG aller -ACPP REFL se_coucher
ecouter
Musôo táata kótéke Ñamíndoori dukaree  
La femme est allée à nouveau lui dire, « Niamindoori, je t’en prie,
musôo táata kótéke Ñamíndoori dukaree
mus -ôo táa -ta kóté -ke Ñamíndoori dukaree
femme -D aller -ACPP autre -MAN Niamindoori je_t’en_prie
ecouter
nǎa naŋ í yé ñiŋ kínôo dómo  
viens ici et mange ça !
nǎa naŋ yé ñiŋ kínôo dómo
nǎa naŋ yé ñiŋ kín -ôo dómo
venir CTRP 2SG SUBJP DEM nourriture -D manger
ecouter
Mîŋ ñánta kéla  
Ce qui devait arriver
mîŋ ñánta kéla
mîŋ ñán -ta ké -la
REL devoir -ACPP avoir_lieu -INF
ecouter
wo kétá le fó a banta  
est déjà arrivé.
wo kétá le fó a banta
wo ké -tá le fó a ban -ta
DEM avoir_lieu -ACPP FOC jusqu’à 3SG se_terminer -ACPP
ecouter
Níŋ mansá naata a ye í tara lábáráliŋ  
Si en rentrant le roi te trouve amaigri,
níŋ mansá naata a ye tara lábáráliŋ
níŋ mansá naa -ta a ye tara lábárá -liŋ
si roi venir -ACPP 3SG SUBJP 2SG trouver maigrir -ACPP
ecouter
wo tê bétéyáala  
ça n’arrangera rien ! »
wo tê bétéyáala
wo tê bété -yáa -la
DEM COPN bon -ABSTR -INF
ecouter
Mǒolu bée naatá i saŋakóŋtóŋ tumôo míŋ na  
Au moment où tous les gens qui venaient présenter leurs condoléances arrivaient,
mǒolu bée naatá i saŋakóŋtóŋ tumôo míŋ na
mǒo -lu bée naa -tá i saŋa kóŋtóŋ tum -ôo míŋ na
personne.D -PL tous venir -ACPP 3PL décès saluer moment -D REL OBL
ecouter
níŋ kílîŋ wô kílíŋ ye kínôo díi Ñamíndoorí la  
chaque fois que l’un d’eux donnait à manger à Niamindoori,
níŋ kílîŋ wô kílíŋ ye kínôo díi Ñamíndoorí la
níŋ kílîŋ wô kílíŋ ye kín -ôo díi Ñamíndoorí la
si un INDEF un ACPP nourriture -D donner Niamindoori OBL
ecouter
a sí a fó Ŋ́ fáatá le  
celui-ci répondait, « Je suis rassasié. »
a sí a fó ŋ́ fáatá le
a sí a fó ŋ́ fáa -tá le
3SG POT 3SG dire 1SG être_plein -ACPP FOC
ecouter
Barí níŋ musundíŋo ye kínôo tílíŋ Ñamíndoorí la  
Mais lorsque la femme tendait de la nourriture à Niamindoori,
barí níŋ musundíŋo ye kínôo tílíŋ Ñamíndoorí la
barí níŋ musu ndíŋ -o ye kín -ôo tílíŋ Ñamíndoorí la
mais si femme petit -D ACPP nourriture -D tendre Niamindoori OBL
ecouter
a sí a fó  
il répondait,
a sí a fó
a sí a fó
3SG POT 3SG dire
ecouter
Í yé í lá kíní díimâa bêe dómo  
Tu as mangé toutes tes bonnes choses,
yé lá kíní díimâa bêe dómo
yé lá kíní díimâa bêe dómo
2SG ACPP 2SG GEN nourriture agréable.D tout manger
ecouter
í máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu n’as pas dit, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG ACPN 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Í yé í lá jíi díimâa bée miŋ  
Tu as bu toute la bonne eau que tu avais,
yé lá jíi díimâa bée miŋ
yé lá jíi díimâa bée miŋ
2SG ACPP 2SG GEN eau agréable.D tout boire
ecouter
í máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu n’as pas dit, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
máŋ a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG ACPN 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Fó í naatá mansamúsú fǎa tumôo míŋ na  
Mais maintenant que tu as tué la reine,
fó naatá mansamúsú fǎa tumôo míŋ na
fó naa -tá mansa músú fǎa tum -ôo míŋ na
jusqu’à 2SG venir -ACPP roi femme tuer moment -D REL OBL
ecouter
í ká a fó Ñamíndoori naa híŋ  
tu dis, « Niamindoori, viens et prends ça ! »
ká a fó Ñamíndoori naa híŋ
ká a fó Ñamíndoori naa híŋ
2SG INACP 3SG dire Niamindoori venir tiens
ecouter
Ḿbaŋ ḿbaŋ ńte dáa té jee  
Pas question, je ne marche pas là-dedans,
ḿbaŋ ḿbaŋ ńte dáa té jee
ḿbaŋ ḿbaŋ -te dáa té jee
pas_question pas_question 1SG -EMPH participation COPN
ecouter
ńte dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ  
je ne marche pas là-dedans, moi Niamindoori je dis, pas question !
ńte dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ
-te dáa té jee Ñamíndoori ḿbaŋ
1SG -EMPH participation COPN Niamindoori pas_question
ecouter
Kabíríŋ wo kétá mansakée naata  
Ensuite, quand le roi est revenu,
kabíríŋ wo kétá mansakée naata
kabíríŋ wo ké -tá mansakée naa -ta
quand DEM avoir_lieu -ACPP roi venir -ACPP
ecouter
Ñamíndoorî níŋ borôo míníntá a la  
Niamindoori s’est précipité vers lui et lui a fait des fêtes.
Ñamíndoorî níŋ borôo míníntá a la
Ñamíndoorî níŋ bor -ôo mínín -tá a la
Niamindoori avec courir -D s’enrouler -ACPP 3SG OBL
ecouter
Mansakéwo kó a ye kó  
Le roi lui a dit,
mansakéwo kó a ye kó
mansakéw -o kó a ye kó
roi -D QUOT 3SG BEN QUOT
ecouter
Ñamíndoori ŋ́ yé í níŋ musóolu tú naŋ súwo kóno  
« Niamindoori, je t’ai laissé ici avec les femmes à la maison. »
Ñamíndoori ŋ́ yé níŋ musóolu tú naŋ súwo kóno
Ñamíndoori ŋ́ yé níŋ mus -óo -lu tú naŋ súw -o kóno
Niamindoori 1SG ACPP 2SG avec femme -D -PL laisser CTRP maison -D dans
ecouter
Mǒolu kó Fó wulóo ka diyaamú le  
Les gens ont dit, « Est-ce qu’un chien parle ?! »
mǒolu kó fó wulóo ka diyaamú le
mǒo -lu kó fó wul -óo ka diyaamú le
personne.D -PL QUOT Q chien -D INACP parler FOC
ecouter
Mansakêe kó Koridaakántálâa ñánta diyaamulá le de  
Le roi leur a répondu, « Celui qui la garde de la maison doit bien parler ! »
mansakêe kó koridaakántálâa ñánta diyaamulá le de
mansakêe kó Koridaa kántá -lâa ñán -ta diyaamu -lá le de
roi.D QUOT maison garder -NMAG.D devoir -ACPP parler -INF FOC EMPH
ecouter
I kó Alí ñiŋ kínítóolu jindí naŋ  
Ils ont dit, « Apportez ici les restes de nourriture
i kó alí ñiŋ kínítóolu jindí naŋ
i kó alí ñiŋ kíní tóo -lu ji -ndí naŋ
3PL QUOT 2PL DEM nourriture reste.D -PL descendre -CAUS CTRP
ecouter
ali yé a díi wulóolu la sáayiŋ a fíinátá le  
et donnez-les aux chiens, ils sont déjà moisis. »
ali yé a díi wulóolu la sáayiŋ a fíinátá le
ali yé a díi wul -óo -lu la sáayiŋ a fíiná -tá le
2PL ACPP 3SG donner chien -D -PL OBL maintenant 3SG moisir -ACPP FOC
ecouter
Wulóolu bée ye a dómo fó Ñamíndoori  
Tous les chiens ont mangé ce qu’on leur donnait, sauf Niamindoori.
wulóolu bée ye a dómo fó Ñamíndoori
wul -óo -lu bée ye a dómo fó Ñamíndoori
chien -D -PL tous ACPP 3SG manger sauf Niamindoori
ecouter
Ñamíndoorî kó Mansa  
Celui-ci a dit, « Roi,
Ñamíndoorî kó mansa
Ñamíndoorî kó mansa
Niamindoori QUOT roi
ecouter
í lá kónnántéeyáa le ye í lá maañóo faa  
c’est ton mépris [envers l’autre] qui a tué ta jeune épouse. »
lá kónnántéeyáa le ye lá maañóo faa
lá kónnántée -yáa le ye lá maañóo faa
2SG GEN personne_qui_déteste -ABSTR.D FOC ACPP 2SG GEN jeune_épouse.D tuer
ecouter
kaatú í ká túlôo níŋ subôo mîŋ lándí kéesôo kóno  
parce que le beurre et la viande que tu mets dans une caisse
kaatú ká túlôo níŋ subôo mîŋ lándí kéesôo kóno
kaatú ká túl -ôo níŋ sub -ôo mîŋ lá -ndí kées -ôo kóno
parce_que 2SG INACP beurre -D avec viande -D REL se_poser -CAUS caisse -D dans
ecouter
í ká a díi a la  
et que tu donnes à la jeune épouse,
ká a díi a la
ká a díi a la
2SG INACP 3SG donner 3SG OBL
ecouter
wǒ le yé a tínna musukeebaamáa ye a faa  
c’est ce qui a fait que la première épouse l’a tuée. »
wǒ le yé a tínna musukeebaamáa ye a faa
wǒ le yé a tínna musu keebaa -máa ye a faa
DEM FOC ACPP 3SG causer femme âgé -SELECT.D ACPP 3SG tuer