KKEC_AV_NARR_150203_AK2.EAF     karaoke karaoke2

ecouterAK
ǹ dé nìn ń dînɲɔ̀gɛ̀ dóô lè nùn, à tɔ́ lè kóó .. Sáyídú  
Me and one of my friends, whose name is Saydou,
n dè nin n dìnɲɔ́gɛ̀ dóo lè nùn, a tɔ́ɔ lè kó Sáyidu
n lè nin n dɛ̀nɲɔ́gɔ -È dóo lè nùn a tɔ́gɔ lè kó Sáyidu
1SG FOC and 1SG friend -ART one FOC RETR 3SG name FOC say NOM.M
ecouterAK
à lá kînáànù ꜜkáà bɔ̌ ... àn bátá brúsà ꜜbútɔ́ ... kàà nààtíí kà lákàrìfà ꜜmà là  
His parents made sent him away from them, from the bush, and entrusted hims to us
a la kìnáànu ka a bɔ́ an bàta búrusa búutɔ̀, kà a nàati kà a lakàrifa ma là
a la kìna -È -nu ka a bɔ́ anu bàta búrusa búutɔ̀ kà a nàati kà a lakàrifa ma là
3SG POSS old.man -ART -PL PST.TR 3SG leave 3PL at bush in INF 3SG bring INF 3SG entrust 1PL LOC
ecouterAK
kóó .. à nì tó mà bàtà nɔ́n à ní kàràn  
they said, he should stay with us in order to study
kó a ni tóo ma bàta nɔn, a ni kàran
kó a ni tóo ma bàta nɔn a ni kàran
say 3SG OPT remains 1PL at but 3SG OPT study
ecouterAK
gbáà, kà tɛ̀rɛ̀n à téé.. nɛ̀gɛ̀sóò ꜜbáà bòlò  
since he didn't... he had a bicycle
gbá, kà a tɛ̀rɛn a tée.. nɛ̀gɛsóo bi a bólo
ɓá kà a tɛ̀rɛn a tée nɛ̀gɛsóo bi a bólo
as INF 3SG EXIST.PST 3SG NEG.POT bycicle be 3SG arm
ecouterAK
kɔ̀nɔ̌ .. sàgùmà wóó sâgùmà kà bɔ́ɔ́ ànù bátá ... brúsà tɔ̀ Mámáyá  
but to go every morning form their home in Mamaya
kɔ̀nɔ sàguma wőo sàguma kà bɔ́ anu bàta brúsà tɔ̀ Mámaya
kɔ̀nɔ sàguma wő sàguma kà bɔ́ anu bàta búrusa -È tɔ̀ Mámaya
but morning UNIV morning INF leave 3PL at bush -ART in TOPON
ecouterAK
kà nà háá .. Dɔ̀gɔ̀mɛ̀ lɛ̀kkɔ́l là ... á jân  
and go to school in Dogomet, it's far
kà nà háa Dɔ̀gɔmɛ lɛ̀kkɔ́l là, a jàn
kà nà háa Dɔ̀gɔmɛ lɛ̀kkɔ́l là a jàn
INF come until TOPON school LOC 3SG long
ecouterAK
àwà ... àń sɔ̂ntà ... à tòòtà ɲɔ̀  
so, they agreed and he stayed there
áwà, an sɔ̀nta, a tóta ɲɔ́ɔ
áwà anu sɔ̀n -ta a tó -ta ɲɔ́ɔ
well 3PL agree -PST.INTR 3SG leave -PST.INTR that
ecouterAK
mà tóótá kììlà .. ń de̋ ná lê lè mú kììlà gbèngbè kélén tɔ́ɔ́  
We were sleeping, me and him, we were sleepnig in the same be
ma tóta kìla, n dè n' a lè lè mu kìla gbèngbi kélen tɔ̀
ma tó -ta kì -la n lè nin a lè lè mu kì -la gbèngbi kélen tɔ̀
1PL leave -PST.INTR spend.night -GER 1SG FOC and 3SG FOC FOC IDENT spend.night -GER bed one in
ecouterAK
ǹ de̋ ná lé lé mú kîìlá, ma̋ lé lé má kòòlà .. ma̋ lé lé fɛ́n fóó kɛ́ɛ́lá  
we did everything together: sleep, wash, everything
n dè n' a lè lè mu kìla, ma lè lè ma kòla, ma lè lè fɛ́n fóo kɛ́la
n lè nin a lè lè mu kì -la ma lè lè ma kò -la ma lè lè fɛ́n főo kɛ́ -la
1SG FOC and 3SG FOC FOC IDENT spend.night -GER 1PL FOC FOC 1PL wash -GER 1PL FOC FOC thing UNIV do -GER
ecouterAK
kɔ̀nɔ̀ mà mán tágá .. lɛ̀kɔ́l là ... à í tɛ̂rɛ̀n mà tɛ́ɛ́ dí  
But when we went to school, we went on well together
kɔ̀nɔ ma mán tága lɛ̀kkɔ́l là, a i tɛ̀rɛn ma tɛ́ɛ̀ dí
kɔ̀nɔ ma máni tága lɛ̀kkɔ́l là a si tɛ̀rɛn ma tɛ́ɛ dí
but 1PL COND go school LOC 3SG POT EXIST.PST 1PL relations pleasant
ecouterAK
sì mà í nâàlà ... mà mǎn kéé mà bàtà ... mà sì ɲɔ́gɔ́n gbàsì  
and when we come back, when we come home, we would fight
sì ma i nàla, ma mán ké ma bàta, ma si ɲɔ́gɔn gbàsi
sì ma bi nà -la ma máni ké ma bàta ma si ɲɔ́gɔn gbàsi
if 1PL be come -GER 1PL COND arrive 1PL at 1PL POT one_another beat
ecouterAK
lúnwőòlùn mà téé bɛ̀n, mà téé dɛ̀n kìnè là  
every day, we were angry with one another, we wouldn't eat together
lúnwőolún ma tée bɛ̀n, ma tée dɛ̀n kínè là
lúnwőolún ma tée bɛ̀n ma tée dɛ̀n kíni -È là
every.day 1PL NEG.POT meet 1PL NEG.POT gather food -ART LOC
ecouterAK
sì má dɛ̀ntà kínè là ... à là bánnà ... mà sí ɲɔ́gɔ́n gbàsì ... mà yáálá ꜜbánná kɛ̀lɛ́ɛ̀ lè mà  
when we were eating, when we finished, we would fight with each other, we always finished it fighting
sì ma dɛ̀nta kínè là, a la bánna, ma si ɲɔ́gɔn gbàsi, ma y' a labánna kɛ̀lɛ́ɛ̀ lè là
sì ma dɛ̀n -ta kíni -È là a la bán -la ma si ɲɔ́gɔn gbàsi ma bi a labán -la kɛ̀lɛ -È lè là
if 1PL gather -PST.INTR food -ART LOC 3SG POSS end -GER 1PL POT one_another beat 1PL be 3SG finish -GER conflict -ART FOC LOC
ecouterAK
mà mán tágá lɔ́gɔ́ɲín díyà ... mà yáálá ꜜbánná kɛ̀lɛ́ɛ̀ lè mà  
when we went to look for wood, we would end up fighting
ma mán tága lɔ́gɔ ɲínidíya ma y' a labánna kɛ̀lɛ́ɛ̀ lè mà
ma máni tága lɔ́gɔ ɲínin -dúla ma bi a labán -la kɛ̀lɛ -È lè mà
1PL COND go tree look.for -SUPIN 1PL be 3SG finish -GER conflict -ART FOC to
ecouterAK
mà mán.. má tɛ̀rɛ̀ ꜜtéé bɛ̀n féw  
we didn't get on well at all
ma mán.. ma tɛ̀rɛ tée bɛ̀n féw
ma máni ma tɛ̀rɛn tée bɛ̀n féw
1PL COND 1PL EXIST.PST NEG.POT meet at.all
ecouterAK
lún dô tùgún .. ń yɛ̂lɛ̀tà .. mángó júè là .. màngó júè dóè mà bàtà ... mángó Fúútà  
one day i climbed up a mango tree, there was a mango tree, mango Fuuta (sort of mago)
lún dóo tugun, n yɛ̀lɛta, mángoè júè là, mángo júè dóo ma bàta, mángo fúuta
lún dóo tugun n yɛ̀lɛ -ta mángo júu -È là mángo júu -È dóo ma bàta mángo fúuta
day one again 1SG rise -PST.INTR mango trunk -ART LOC mango trunk -ART one 1PL at mango mango_sp.
ecouterAK
kɔ̀nɔ̀ fúútá námátà lè  
but it was a twisted tree
kɔ̀nɔ fúuta námatà lè
kɔ̀nɔ fúuta námata -È lè
but mango_sp. twisted -ART FOC
ecouterAK
mà lá kìnáànù fóó .. kèwuyátáà mà ɲɔ̂ lè  
all our parents grew up with it
ma la kìnáànu fóo kèwuyata a mà ɲɔ́ɔ lè
ma la kìna -È -nu főo kèwuya -ta a mà ɲɔ́ɔ lè
1PL POSS old.man -ART -PL UNIV be_sly -PST.INTR 3SG to that FOC
ecouterAK
ň yɛ̂lɛ̀tà .. à kó ń má, ń nín mà wó kó á lè tùgùn sáá wò mà  
I climbed up and he said to me, that whatever I do, he will also do it
n yɛ̀lɛta, a kó n mà, n min má wó, a lè tugun s' a wo má
n yɛ̀lɛ -ta a kó n mà n min má wő a lè tugun si a wo má
1SG rise -PST.INTR 3SG say 1SG to 1SG REL do UNIV 3SG FOC again POT 3SG that do
ecouterAK
n yɛ̀lɛta, ꜜmángó júè là ǹ ká ń gbán ... ǹ kà bólìn dóò bìtà  
I climbed up to the mango tree, I jumped and grasped a twig
yɛ̂lɛ̀tà, mángo júè tɔ̀, n ka n gbán, n ka bɔ́lin dóo bìta
n yɛ̀lɛ -ta mángo júu -È tɔ̀ n ka n gbán n ka gbɔ́lin dóo bìta
1SG rise -PST.INTR mango trunk -ART in 1SG PST.TR 1SG jump 1SG PST.TR branch one
ecouterAK
à lè túgún .. à yɛ̀lɛ̀tà à kò kó á báà gbànnà, à nì bɔ́lìn ꜜdó bìtà  
him also, he climbed, he said, that he would jump and grasp a twig
a lè tugun, a yɛ̀lɛta, a kó, kó a bi a gbánna, a ni bɔ́lin dóo bìta
a lè tugun a yɛ̀lɛ -ta a kó kó a bi a gbán -la a ni gbɔ́lin dóo bìta
3SG FOC again 3SG rise -PST.INTR 3SG say say 3SG be 3SG jump -GER 3SG OPT branch one take
ecouterAK
à bɔ́ɔ́tá .. kán tɔ́ .. à bòyìtá dùgéè mà  
he fell from upside on the earth
a bɔ́ta kán tɔ̀, a bòyita dùgéè mà
a bɔ́ -ta kán tɔ̀ a bòyi -ta dùgu -È mà
3SG leave -PST.INTR neck in 3SG fall -PST.INTR soil -ART to
ecouterAK
á jààtá à là  
he lost consciousness
a jàta a là
a jà -ta a là
3SG dry -PST.INTR 3SG LOC
ecouterAK
ň báàbà ꜜnáá dìnɲɔ́gɛ̀ nààtà àn kà jéè lâbɔ̀ à mà ... kà tɛ́rɛ́n .. à bájjà  
my father and his friend came, they threw water on him, because he had lost consciousness
n bàaba n' a dìnɲɔ́gɛ̀ nàta, an ka jéè làbɔ́n a ma, kà a tɛ̀rɛn a bá' jà
n bàaba nin a dɛ̀nɲɔ́gɔ -È nà -ta anu ka jíi -È là - bɔ́ -nu a ma kà a tɛ̀rɛn a báti jà
1SG father and 3SG friend -ART come -PST.INTR 3PL PST.TR water -ART LOC - leave -PL 3SG 1PL INF 3SG EXIST.PST 3SG PRF dry
ecouterAK
bánì ... ǎn dê fúlànù ... àn sí jà ... hárí kɛ́ɛ̀nù ànní bèèlà lè ... jínnátɔ́ɛ̀n dè  
because, them, the Fulbe, the would swoon, even the men, they would fall down because they are possessed with devil
báni, an dè fúlanu, an si jà, hári kɛ́ɛ̀nu, an i bèela lè, jínnatɔɛ̀nu dè
báni anu lè fúla -nu anu si jà hári kɛ̀ɛ -È -nu anu bi bòyi -la lè jínnatɔ -È -nu lè
because 3PL FOC Fulbe -PL 3PL POT dry but man -ART -PL 3PL be fall -GER FOC possessed -ART -PL FOC
ecouterAK
à tóótá ɲɔ́, àn ká ń mâɲìnìnkà, kó á ́kó ń ká fɛ́n dè mà à là, ǹ kó ń máá fɛ́n mà à là dɛ́  
He remained there this way, they asked me, what I had done, I said that I haven't done anything
a tóta ɲɔ́ɔ, an ka n máɲìninka, kó á, kó n ka fɛ́n dè má a là, n kó, n ka fɛ́n má a là dɛ́
a tó -ta ɲɔ́ɔ anu ka n máɲìninka kó kó n ka fɛ́n lè má a là n kó n ka fɛ́n má a là dɛ́
3SG leave -PST.INTR that 3PL PST.TR 1SG ask say a! say 1SG PST.TR thing FOC do 3SG LOC 1SG say 1SG PST.TR thing do 3SG LOC TRUH.FOC
ecouterAK
kó sî mà kɛ̀lɛ̀tà lè lɔ́gɛ̀ kàn mà, á bêètà  
He asked if we had fought at the top of the tree and he fell down
kó si ma kɛ̀lɛta lè lɔ́gɛ̀ kàn mà, a bèeta?
kó si ma kɛ̀lɛ -ta lè lɔ́gɔ -È kàn mà a bòyi -ta
say POT 1PL quarrel -PST.INTR FOC tree -ART place to 3SG fall -PST.INTR
ecouterAK
ǹ kó ɔ̀ɔ̀, kő á kó kó ń mâ lè  
I said, no, he had said to me
n kó, ɔ̀ɔ́, n kó n mà lè
n kó òóyè n kó n mà lè
1SG say no 1SG say 1SG to FOC
ecouterAK
ǹ mán tágá káwőőkàn ... á sáà wà, ǹ mán kó.. ǹ kà fɛ̋nfɛ́n mà .. à lè túgún à sáà mà  
wherever I go, he would go there too, whatever I do, him, he would do it also
n mán tága káawőokán, a s' a wà, n mán kó.. n ka fɛ̋nfɛ́n má, a lè tugun, a s' a má
n máni tága káawőokán a si a wà n máni kó n ka fɛ̋nfɛ́n má a lè tugun a si a má
1SG COND go everywhere 3SG POT 3SG go 1SG COND say 1SG PST.TR something do 3SG FOC again 3SG POT 3SG do
ecouterAK
mà tóótá wó lè tɔ̀ ... ànù káá tà kà ládòn bóɲɛ̀ là  
after a while, they took him and brought into the house
ma tóta wo lè tɔ̀, an ka a tà, kà a ladòn bóɲɛ̀ là
ma tó -ta wo lè tɔ̀ anu ka a tà kà a la- dòn bón -È là
1PL leave -PST.INTR that FOC in 3PL PST.TR 3SG take INF 3SG CAUS- enter house -ART LOC
ecouterAK
à tóótá háá lɛ́rú kélén ... à wúlítá  
in one hour he came to his consciousness
a tóta háa lɛ́r kélen, a wúlita
a tó -ta háa lɛ́ɛru kélen a wúli -ta
3SG leave -PST.INTR until hour one 3SG get.up -PST.INTR
ecouterAK
kɔ̀nɔ̀ ... à kùɲɛ́ɛ̀ ꜜbélé sìgìndèn kóòbèn à kɛ́ɛ́ndén kőő ... fàatɔ́ɛ̀  
but his head was not allright, he became like a crazy
kɔ̀nɔ, a kùɲɛ́ɛ̀ béle sìginden kóobèn, a kɛ́ɛnden kó fàatɔ́ɛ̀
kɔ̀nɔ a kùn -È béle sìgi -nden kóobèn a kɛ́ - ɛn -nden kó fàatɔ
but 3SG head -ART COP.NEG sit -PC.STAT much 3SG do - ETRG.PUL -PC.STAT say insane
ecouterAK
à sí jà ... à sí jâà là  
he would swoon
a si jà, a si jà a là
a si jà a si jà a là
3SG POT dry 3SG POT dry 3SG LOC
ecouterAK
à tóótá wó lè tɔ̀ ... símítí lúɲɛ̀ dòò ... mà ì bɔ́lá lɛ̀kɔ̀l là  
After a while, one Saturday we went to school
a tóta wo lè tɔ̀, símiti lúɲɛ̀ dóo ma i bɔ́la lɛ̀kkɔ́l là
a tó -ta wo lè tɔ̀ símiti lún -È dóo ma bi bɔ́ -la lɛ̀kkɔ́l là
3SG leave -PST.INTR that FOC in Saturday day -ART one 1PL be leave -GER school LOC
ecouterAK
kó ń má kɔ̋ sî ǹ sáà màlɔ̀ ... ànù bàtà ... ǹ kó mín ná?  
He asked me if I wouldn't accompany him to his place, I asked, where it was
a kó n mà kó si n s' a malɔ̀ anu bàta, n kó, min nà?
a kó n mà kó si n si a malɔ̀ anu bàta n kó min là
3SG say 1SG to say POT 1SG POT 3SG accompany 3PL at 1SG say REL LOC
ecouterAK
ń kó Máámáyá? á kó Máámáyá máá dɛ́  
I said: Is it Maamaya? he said: no, it's not Maamaya
n kó Máamaya? a kó Máamaya máa dɛ́
n kó Máamaya a kó Máamaya máa dɛ́
1SG say TOPON 3SG say TOPON NEG.COP TRUH.FOC
ecouterAK
kó Gúllíkúúku  
He said that it was Bullikuuku
kó Gúllikuuku
kó Gúllikuuku
say TOPON
ecouterAK
kó e̋! ǹ kó à jàn kó à màà jàn  
I said: It's far! He said: no, it's not far
kó é! n kó a jàn! kó a máa jàn
kó hé n kó a jàn kó a máa jàn
say hey! 1SG say 3SG long say 3SG NEG.COP long
ecouterAK
ǹ kó àwà, mà náà wà ì náà fɔ̀ ꜜnɛ́ɛ̀nɛ̀ yèn ... à kó àwà  
I said, okay, let's go to tell it to the mother, he said, okay
n kó áwà, ma n' a wà, i ni a fɔ́ nɛ̀ɛnɛ yèn, a kó áwà
n kó áwà ma nin a wà i ni a fɔ́ nɛ̀ɛnɛ yèn a kó áwà
1SG say well 1PL and 3SG go 2SG OPT 3SG say mother BNF 3SG say well
ecouterAK
mà táátá ... mà kà dámúrè kɛ̀  
we went and ate
ma táata, ma ka dámurè kɛ́
ma tága -ta ma ka dámuri kɛ́
1PL go -PST.INTR 1PL PST.TR food do
ecouterAK
gbá símítí lúɲɛ̀ lè .. mà bélé sâàgìlà lɛ̀kɔ́l là ùráà là  
since it was Saturday were were not going back to school in the evening
gbá símiti lúɲɛ̀ lè, ma béle sàagila lè lɛ̀kkɔ́l là ùráà là
ɓá símiti lún -È lè ma béle sàagi -la lè lɛ̀kkɔ́l là ùra -È là
as Saturday day -ART FOC 1PL COP.NEG return -GER FOC school LOC evening -ART LOC
ecouterAK
mà kà má sààrà ... àn kó àwà  
we said godbye, they said, okay
ma ka ma sàara, an kó áwà
ma ka ma sàara anu kó áwà
1PL PST.TR 1PL say_goodbye 3PL say well
ecouterAK
mà táátà  
we went
ma táata
ma tága -ta
1PL go -PST.INTR
ecouterAK
ń ka̋ mángó kélen bɔ́ .. mà là mángó júè là, ǹ káà bìlàn .. ǹ jéefàtɔ̀  
I took one mango from our magotree and put it into the pocket
n ka mángo kélen bɔ́, ma la mángo júè là, n ka a bìla n jéefà tɔ̀
n ka mángo kélen bɔ́ ma la mángo júu -È là n ka a bìla n jíifa -È tɔ̀
1SG PST.TR mango one leave 1PL POSS mango trunk -ART LOC 1SG PST.TR 3SG dive 1SG pocket -ART in
ecouterAK
ǹ táátá mángòè ꜜwó lè fɛ̀ ... háá àn bàtà .. ǹ kéètà  
I went with this mango until I came to their place
n táata mángoè wo lè fɛ̀, háa an bàta n kéta
n tága -ta mángo wo lè fɛ̀ háa anu bàta n ké -ta
1SG go -PST.INTR mango that FOC with until 3PL at 1SG arrive -PST.INTR
ecouterAK
kɔ̀nɔ́ ... mà táátá .. kílà là ... à jàn  
but we went on the road, it was far
kɔ̀nɔ, ma táata kílà là, a jàn
kɔ̀nɔ ma tága -ta kíla -È là a jàn
but 1PL go -PST.INTR road -ART LOC 3SG long
ecouterAK
mà mán tágámán má mán tágámán ǹ náà ꜜmáɲìnìnkà mà bélé kéélá ... à náà fɔ̀ máà wà dóndèn à téé mɛ́n  
All the time when we were walking, I kept asking him: haven't we arrived?
ma mán tágaman, ma mán tágaman, n n' a máɲìninka: ma béle kéla? - a ni fɔ́ ma a wà dóndèn a tée mɛ́
ma máni tágaman ma máni tágaman n nin a máɲìninka ma béle ké -la a ni fɔ́ ma a wà dóndèn a tée mɛ́
1PL COND walk 1PL COND walk 1SG and 3SG ask 1PL COP.NEG arrive -GER 3SG OPT say 1PL 3SG go little 3SG NEG.POT last.long
ecouterAK
mà ì táálá káà lè ǹ bélé .. fűsí yên ǹ bélé bón yénná bùtúgùn .. ǹ bélé mɔ̀gɔ̀ yènnà  
We were walking that way, I didn't see anything, I didn't see a house, a didn't see a person
ma i táala káa lè, n béle fűsi yén, n béle bón yén bùtúgun, n béle mɔ̀gɔ yénna
ma bi tága -la káa lè n béle fűs yén n béle bón yén bùtúgun n béle mɔ̀gɔ yén -la
1PL be go -GER this.way FOC 1SG COP.NEG nothing see 1SG COP.NEG house see again 1SG COP.NEG man see -GER
ecouterAK
mǎ fîlà dɔ̀rɔ́n dè ... brúsà bùùtɔ̀  
there were only two of us in the bush
ma fìla dɔ́rɔn dè brúsà búutɔ̀
ma fìla dɔ́rɔn lè búrusa -È búutɔ̀
1PL two only FOC bush -ART in
ecouterAK
fó ń bí nìngéènù nín kòndéènù mínnù kán mɛ́nna  
the only thing I hear is the voices of cows and birds
fó n bi nìngéènu nin kòndéènu nínnu kán mɛ́nna
fó n bi nìngi -È -nu nin kònde -nu ní -nu -nu kán mɛ́n -la
except 1SG be cow -ART -PL and bird -PL ETRG.MNK -PL -PL neck hear -GER
ecouterAK
mà táátá mà táátá mà nì tóó .. tànbìlá kɔ̀ɛ́ɛ̀n nà  
we went and went, and then we kept crossing brooks
ma táata, ma táata, ma ni tóo tànbila kɔ̀ɛ̂n nà
ma tága -ta ma tága -ta ma ni tóo tànbi -la kɔ̀ɔ -È -nu là
1PL go -PST.INTR 1PL go -PST.INTR 1PL OPT remains pass -GER stream -ART -PL LOC
ecouterAK
kà kɔ̀nkɛ́ɛ̀nù yɛ̀lɛ̀ .. kà tànbí kɔ̀ɛ́ɛ̀n nà  
and climbed mountains, and crossed rivers
kà kɔ̀nkɛ́ɛ̀nu yɛ̀lɛ, kà tànbi kɔ̀ɛ̂n nà
kà kɔ̀nkɔ -È -nu yɛ̀lɛ kà tànbi kɔ̀ɔ -È -nu là
INF mountain -ART -PL rise INF pass stream -ART -PL LOC
ecouterAK
háa fìtírè fɛ̀  
until the twilight
háa fìtírè fɛ̀
háa fùturó -È fɛ̀
until twilight -ART with
ecouterAK
mà kéétà  
we arrived
ma kéta
ma ké -ta
1PL arrive -PST.INTR
ecouterAK
mà káá bâàbànù kɔ̀ntɔ̌n .. ànù sɛ́ɛ́wátá mà ꜜlá nàà là kóòbèn  
We greeted them and they were very happy about our arrival
ma ka a bàabanu kɔ̀ntɔn, anu sɛ́ɛwata ma la nà là kóobèn
ma ka a bàaba -nu kɔ̀ntɔn anu sɛ́ɛwa -ta ma la nà là kóobèn
1PL PST.TR 3SG father -PL greet 3PL be_happy -PST.INTR 1PL POSS come LOC much
ecouterAK
ànù kó sì mà sì dámúrè kɛ̀  
they asked us if we were going to eat
anu kó si ma si dámurè kɛ́
anu kó si ma si dámuri kɛ́
3PL say POT 1PL POT food do
ecouterAK
àn kà kínè ꜜlá mà yèn  
they gave us some food
an ka kínè lá ma yèn
anu ka kíni -È lá ma yèn
3PL PST.TR food -ART lie 1PL BNF
ecouterAK
kɔ̀rɔ̀ kínè ... à nín nìngè túlè  
rice with butter
kɔ̀rɔ kínè a nin nìngi túlè
kɔ̀rɔ kíni -È a nin nìngi túlu -È
rice food -ART 3SG and cow oil -ART
ecouterAK
ànù káà màdòn  
they posed it next to us
an ka a madòn
anu ka a madòn
3PL PST.TR 3SG come.up.to
ecouterAK
mà káá dàmù dóndèn ... kɔ̀nɔ̀ kà tɛ̀rɛ̀n ... ń dê jùséè fóó bí ń ná .. kìnáàn dè mà  
we ate a little bit, but all my thinking was about my parents
ma ka a dámu dóndèn, kɔ̀nɔ kà a tɛ̀ren, n dè jùséè fóo bi n na kìnáàn dè mà
ma ka a dámu dóndèn kɔ̀nɔ kà a tɛ̀ren n lè jùsu -È főo bi n la kìna -È -nu lè mà
1PL PST.TR 3SG eat little but INF 3SG find 1SG FOC heart -ART UNIV be 1SG POSS old.man -ART -PL FOC to
ecouterAK
ǹ béle tádíyándén kóòbèn  
I was not very happy
n béle tadíyanden kóobèn
n béle tadíya -nden kóobèn
1SG COP.NEG be_pleased -PC.STAT much
ecouterAK
mà kà kínè dàmù  
we ate
ma ka kínè dámu
ma ka kíni -È dámu
1PL PST.TR food -ART eat
ecouterAK
àn kó mâ ǹ dòn, mà ní mà là háá sàgúè mà  
they told us to go inside and to sleep till the morning
an kó ma ni dòn, ma ni ma lá háa sàguè mà
anu kó ma ni dòn ma ni ma lá háa sàgu -È mà
3PL say 1PL OPT enter 1PL OPT 1PL lie until morning -ART to
ecouterAK
má dôntà ... bóɲɛ̀ là .. kɔ̀nɔ̀ sì ì bì bóɲɛ̀ bùùtɔ̀ ... ì ɲáá í lúé má lálá  
We went into the house, but when you are in the house you are looking outside (lit. "your eyes are on the outside)
ma dònta bóɲɛ̀ là, kɔ̀nɔ sì i bi bóɲɛ̀ búutɔ̀, i ɲáà bi lóè malála
ma dòn -ta bón -È là kɔ̀nɔ sì i bi bón -È búutɔ̀ i ɲáa -È bi lúu -È ma- lá -la
1PL enter -PST.INTR house -ART LOC but if 2SG be house -ART in 2SG eye -ART be yard -ART VERB.PL- lie -GER
ecouterAK
mà tóótá ɲɔ́ lè ... súè bà tàfàtàn .. súè ꜜmídéè  
we stayed there, it was midnigt
ma tóta ɲɔ́ɔ lè, sóè bá' tafàtan, súè mìdéè
ma tó -ta ɲɔ́ɔ lè súu -È báti ta- fàtan súu -È mìdi -È
1PL leave -PST.INTR that FOC night -ART PRF REP- divide night -ART noon -ART
ecouterAK
ǹ bíí .. brúsatafɛɲɛ̀nǔ .. ꜜkán mɛ́nná .. kɔ̀nkɛ́ɛ̀ là ... àn í .. kàsìlà  
I could hear the voices of wild animals on the mountain, they were crying
n bi brùsatáfɛɲɛ̀nu kán mɛ́nna kɔ̀nkɛ́ɛ̀ là, an i kàsila
n bi brùsatɔfɛ́n -È -nu kán mɛ́n -la kɔ̀nkɔ -È là anu bi kàsi -la
1SG be wild -ART -PL neck hear -GER mountain -ART LOC 3PL be weep -GER
ecouterAK
àn báà fɛ̀ kà nà nìngéènù gbàa là  
they wanted to come and get the cows
an bi a fɛ̀, kà nà nìngéènu gbàa là
anu bi a fɛ̀ kà nà nìngi -È -nu gbàa là
3PL be 3SG with INF come cow -ART -PL trace LOC
ecouterAK
à bààbà nɔ́n bí básíè .. kìtìndèn ɲɔ̀  
his father had put a magic protection there
a bàaba nùn bi bási kìtinden ɲɔ
a bàaba nùn bi bási kìti -nden ɲɔ́ɔ
3SG father RETR be medicine tie -DIM there
ecouterAK
fɛ̋nfɛ́n tée súúsɛ́ dònnà .. à bààbà lá sànsán bùùtɔ̀  
nothing dared to enter inside the fence of his father
fɛ̋nfɛ́n tée súusɛ dònna a bàaba la sànsan búutɔ̀
fɛ̋nfɛ́n tée súusɛ dòn -la a bàaba la sànsan búutɔ̀
something NEG.POT dare enter -GER 3SG father POSS fence in
ecouterAK
mà tóótá ɲɔ́ lè .. ǹ bí ń kúdúkúdúlá .. jɔ̀ɛ́ɛ̀ tɔ̀  
we were there, and I was turning in my hammock
ma tóta ɲɔ́ɔ lè, n bi n kúdukudula jɔ̀ɛ̂ tɔ̀
ma tó -ta ɲɔ́ɔ lè n bi n kúdukudu -la jɔ̀ɔ -È tɔ̀
1PL leave -PST.INTR there FOC 1SG be 1SG roll -GER net -ART in
ecouterAK
ǹ bɔ́tá ɲɔ́ ́ń bòyìtà ꜜdùgéè mà  
I fell out of it onto the earth
n bɔ́ta ɲɔ́ɔ n bòyita dùgéè mà
n bɔ́ -ta ɲɔ́ɔ n bòyi -ta dùgu -È mà
1SG leave -PST.INTR there 1SG fall -PST.INTR soil -ART to
ecouterAK
à nɛ̀ɛ̀nɛ̀ kúnúntá  
His mother woke up
a nɛ̀ɛnɛ kúnunta
a nɛ̀ɛnɛ kúnun -ta
3SG mother wake -PST.INTR
ecouterAK
à kó ń má .. kó báàbà fɛ́n dè? ǹ kò fɛ́n máá  
She asked me: what is it? I said: it's nothing
a kó n mà, kó bàaba, fɛ́n dè? n kó fɛ́n máa
a kó n mà kó bàaba fɛ́n lè n kó fɛ́n máa
3SG say 1SG to say father thing FOC 1SG say thing NEG.COP
ecouterAK
ń yɛ̀lɛta tùgùn ... ń ká ǹ là  
I climbed back an slept
n yɛ̀lɛta tugun, n ka n lá
n yɛ̀lɛ -ta tugun n ka n lá
1SG rise -PST.INTR again 1SG PST.TR 1SG lie
ecouterAK
sàgúèmà ... ń sôrìtà wùlìlà  
in the morning I woke up early
sàguè mà n sòrita wúlila
sàgu -È mà n sòri -ta wúli -la
morning -ART to 1SG get_up_early -PST.INTR get.up -GER
ecouterAK
ǹ bɔ́ɔ́tà  
I went out
n bɔ́ta
n bɔ́ -ta
1SG leave -PST.INTR
ecouterAK
ǹ bɔ́ɔ́tá kà tɛ̀rèn ... sìgì díyà bélé lúè mà à fóó láfáándén nìngéèn nà .. nín nîngírɛ̀ɲɛ̀nù  
I went out and saw that ther was no chair in the yard, it was all full of cows and calves
n bɔ́ta kà tɛ̀ren sìgidíya béle lúè ma, a fóo lafánden nìngéèn nà nin nìngirɛ́ɲɛ̀nu
n bɔ́ -ta kà tɛ̀ren sìgi -dúla béle lúu -È ma a főo la- fá -nden nìngi -È -nu là nin nìngirɛ́n -È -nu
1SG leave -PST.INTR INF find sit -SUPIN COP.NEG yard -ART 1PL 3SG UNIV CAUS- fill -PC.STAT cow -ART -PL LOC and calf -ART -PL
ecouterAK
àn bɔ́ɔ́tá ... àn ká mà ꜜládòn ... à bààbà là bóɲɛ̀ là  
they went out and made us go inside, in the house of their father
an bɔ́ta, an ka ma ladòn, a bàaba la bóɲɛ̀ là
anu bɔ́ -ta anu ka ma la- dòn a bàaba la bón -È là
3PL leave -PST.INTR 3PL PST.TR 1PL CAUS- enter 3SG father POSS house -ART LOC
ecouterAK
àn ká sàdéè là ... kà .. túlú wúlèɲɛ̀ ꜜmáɲànìn .. kàà láá kùnmà  
they put porridge and heated up the oil and put it into it
an ka sàdéè lá kà túlu wúleɲɛ̀ maɲànin, kà a lá a kùnma
anu ka sàdi -È lá kà túlu wùlen -È ma- ɲànin kà a lá a kùnma
3PL PST.TR porridge -ART lie INF oil be_red -ART VERB.PL- burn INF 3SG lie 3SG on
ecouterAK
gbá án dè bèlè fɛ̋nfɛ̀n dàmùlà ... sì túlú wúleɲɛ̀ n' án ná nìngè túlè máa  
because them, they didn't eat anything but palm oil and butter
gbá an dè béle fɛ̋nfɛ́n dámula si túlu wúleɲɛ̀ n' an na nìngi túlè máa
ɓá anu lè béle fɛ̋nfɛ́n dámu -la si túlu wùlen -È nin anu la nìngi túlu -È máa
as 3PL FOC COP.NEG something eat -GER POT oil be_red -ART and 3PL POSS cow oil -ART NEG.COP
ecouterAK
àwà ... mà ká wó bán àn kó mà náà wà mà níí .. àń dɛ̂ɛ̀màn ꜜwálè là ꜜdóòndèn  
we finished it and then they told us to go and to help them a little bit with the work
áwà, ma ka wo bán, an kó ma n' a wà, ma ni an dɛ̀ɛman wálè là dóndèn
áwà ma ka wo bán anu kó ma nin a wà ma ni anu dɛ̀ɛman wáli -È là dóndèn
well 1PL PST.TR that end 3PL say 1PL and 3SG go 1PL OPT 3PL help work -ART LOC little
ecouterAK
mà táátá wálídíyà mà kà wálí dóndèn  
we went to work and worked a little bit
ma táata wálidíya ma ka wáli dóndèn
ma tága -ta wáli -dúla ma ka wáli dóndèn
1PL go -PST.INTR work -SUPIN 1PL PST.TR work little
ecouterAK
ǹ ká .. kúlún ... sónɛ́ kán mɛ̂n ... túún ǹ ká dàbáà bòlòkà ... ǹ tóótá dììlà  
I heard the whistling of the train, at once, I put down the hoe and started crying
n ka kúlun sónɛ kán mɛ́n, tún n ka dàbáà bóloka n tóta díla
n ka kúlun sónɛ kán mɛ́n tún n ka dàba -È bóloka n tó -ta dí -la
1SG PST.TR pirogue ETRG.FR neck hear only 1SG PST.TR hoe -ART leave 1SG leave -PST.INTR weep -GER
ecouterAK
àn ká ń máɲìnìnkà kóó fɛ̋n dè?  
they asked what, what was wrong
an ka n máɲìninka, kó fɛ́n dè?
anu ka n máɲìninka kó fɛ́n lè
3PL PST.TR 1SG ask say thing FOC
ecouterAK
ǹ kó á ń kóó ǹ bí dîlà ǹ kóó ń bâàbà tɛ̀rɛ bélé yàn  
I said, I that I was crying because my father wasn't there
n kó, á, n kó n bi dìla, n kó n bàaba tɛ̀rɛ béle yàn
n kó n kó n bi dì -la n kó n bàaba tɛ̀rɛn béle yàn
1SG say a! 1SG say 1SG be weep -GER 1SG say 1SG father EXIST.PST COP.NEG here
ecouterAK
à tɛ̀rɛ̀ táándén .. vàyásè là .. báárádílà  
He had gone on a trip for work
a tɛ̀rɛ táanden wàyásè là báaradíla
a tɛ̀rɛn tága -nden wàyas -È là báara -dúla
3SG EXIST.PST go -PC.STAT trip -ART LOC work -SUPIN
ecouterAK
ǹ kóó à bá' tánà  
I said, he was back
n kó a bá' ta-nà
n kó a báti ta- nà
1SG say 3SG PRF REP- come
ecouterAK
n kó bél' á fɛ̀ ... à ní kɔ̀rì ǹ ꜜtɛ̀rènnà ɲɔ̀  
I said that I didn't want him to come and not to see me there
n kó n béle a fɛ̀ a ni kɔ̀ri n tɛ̀renna ɲɔ́ɔ
n kó n béle a fɛ̀ a ni kɔ̀ri n tɛ̀ren -la ɲɔ́ɔ
1SG say 1SG COP.NEG 3SG with 3SG OPT be.tired 1SG find -GER there
ecouterAK
ǹ kó ń dìnɲɔ́gɛ̀ mà .. kó àwà kóó ... à náá .. báárà bòlòkà mà náà mà ní má kòǒ ... mà náà wà à bàtà  
I told to my fried, they said, okay, he should stop his work, and we should go and wash an go to his (the storyteller's) place
n kó n dìnɲɔ́gɛ̀ mà, kó áwà kó, a ni a báara bóloka, ma ni a wà ma ni ma kò, ma ni a wà a bàta
n kó n dɛ̀nɲɔ́gɔ -È mà kó áwà kó a ni a báara -È bóloka ma ni a wà ma ni ma kò ma ni a wà a bàta
1SG say 1SG friend -ART to say well say 3SG OPT 3SG work -ART leave 1PL OPT 3SG go 1PL OPT 1PL wash 1PL OPT 3SG go 3SG at
ecouterAK
mà káà bòlòkà ... mà táátâ mà kà má kò  
we quit it, we went and washed
ma ka a bóloka, ma táata ma ka ma kò
ma ka a bóloka ma tága -ta ma ka ma kò
1PL PST.TR 3SG leave 1PL go -PST.INTR 1PL PST.TR 1PL wash
ecouterAK
à bààbá nâàtà ... à kà túúrâ kélén ... tà .. à kò kő á bátí wò díí mà mà  
his father took a bull and said that he was giving it to us
a bàaba nàta, a ka túura kélen tà, kó a báti wo dí ma mà
a bàaba nà -ta a ka túura kélen tà kó a báti wo dí ma mà
3SG father come -PST.INTR 3SG PST.TR bull one take say 3SG PRF that give 1PL to
ecouterAK
mà táátá mà kà túúrà làbɔ̀ .. mà táátá háá sànsáǹ kɔ̀ɔ̀mà  
we took the bull beyond the fence
ma táata, ma ka túura labɔ́, ma táata háa sànsan kɔ́ɔmà
ma tága -ta ma ka túura la- bɔ́ ma tága -ta háa sànsan kɔ́ɔmà
1PL go -PST.INTR 1PL PST.TR bull CAUS- leave 1PL go -PST.INTR until fence behind
ecouterAK
à káá .. násè làbɔ̌ ... kà sɛ́ɛ́ràn bìlà tɔ̀ ... kà nìngéè màkò  
he took out a magic water, put a broom inside and washed the cow with it
a ka násè labɔ́, kà sɛ́ɛran bìla a tɔ̀, kà nìngéè makò
a ka náse la- bɔ́ kà sɛ́ɛran bìla a tɔ̀ kà nìngi -È ma- kò
3SG PST.TR exorcism CAUS- leave INF broom plunge 3SG in INF cow -ART VERB.PL- wash
ecouterAK
kő ó mán tágá ɲa̋àmìn ... wò lá nîngè hàrí wó dôntà ... fùtúrò lè mà ... wò lá nìngê sì sàn ... mà kó àwà  
he said, the moment when you go, your cow, even if you come in the evening, your cow will be sold, we said: okay
kó o mán tága ɲáa min, wo la nìngéè, hári wo dònta fùtúro lè mà, wo la nìngéè si sàn, ma kó áwà
kó o máni tága ɲáa min wo la nìngi -È hári wo dòn -ta fùtúro lè mà wo la nìngi -È si sàn ma kó áwà
say 2PL COND go manner REL 2PL POSS cow -ART but 2PL enter -PST.INTR twilight FOC to 2PL POSS cow -ART POT buy 1PL say well
ecouterAK
à ká nìngéè jùléè bìtà ... ǹ tóótá ... à gbàà là .. ǹ káà gbèn  
he took the rope, I was behing, driving it
a ka nìngéè jùléè bìta, n tóota a gbàa là, n ka a gbén
a ka nìngi -È jùlu -È bìta n tóo -ta a gbàa là n ka a gbén
3SG PST.TR cow -ART rope -ART take 1SG remains -PST.INTR 3SG trace LOC 1SG PST.TR 3SG drive.out
ecouterAK
mà kà kílà bìtà .. mǎ nâàtà ꜜdóndèn dóndèn  
we started off and went on little by little
ma ka kílà bìta ma nàta dóndèn dóndèn
ma ka kíla -È bìta ma nà -ta dóndèn dóndèn
1PL PST.TR road -ART take 1PL come -PST.INTR little little
ecouterAK
háá mà dòntà ꜜDɔ̀gɔmɛ̀  
and we came to Dogomet
háa ma dònta Dɔ̀gɔmɛ
háa ma dòn -ta Dɔ̀gɔmɛ
until 1PL enter -PST.INTR TOPON
ecouterAK
àlànsàrà túmà  
by four in the evening
àlánsara tùma
àlánsara tùma
evening time
ecouterAK
mà ká mà lá nìngéè máyìta ... wàá kɛ̂mɛ̀ sàgìn  
we sold our cow for eight hundred thousand
ma ka ma la nìngéè máyìta, wáa kɛ̀mɛ ságin
ma ka ma la nìngi -È máyìta wáa kɛ̀mɛ ságin
1PL PST.TR 1PL POSS cow -ART sell thousand hundred eight
ecouterAK
mà kà wótè fàtàn  
we divided the money
ma ka wótè fàtan
ma ka wóti -È fàtan
1PL PST.TR money -ART divide
ecouterAK
káláá .. wáá kɛ̀mɛ̀ nàànì .. wáá kɛ̀mɛ̀ nàànì  
for each four hundred thousand
kála wáa kɛ̀mɛ náani, wáa kɛ̀mɛ náani
kála wáa kɛ̀mɛ náani wáa kɛ̀mɛ náani
every thousand hundred four thousand hundred four
ecouterAK
ǹ ká ń ná wótè tà ... ǹ káá ꜜdíí ń nándén bóló  
I took the money and gave it to my stepmother
n ka n na wótè tà, n ka a dí n nánden bólo
n ka n la wóti -È tà n ka a dí n nánden bólo
1SG PST.TR 1SG POSS money -ART take 1SG PST.TR 3SG give 1SG stepmother arm
ecouterAK
à káá .. dɔ̀nkà .. kùrsìndénnú nín dùrìkìndénnú sàn ɲɲè ... à nín sàmàtà  
She bought for me second hand trousers, shirts and boots
a ka dɔ̀nka kùrsindennu nin dùrikindennu sàn n yèn a nin sàmata
a ka dɔ̀nka kùrsi -nden -nu nin dòríki -nden -nu sàn n yèn a nin sàma -ta
3SG PST.TR secondhand trousers -DIM -PL and shirt -DIM -PL buy 1SG BNF 3SG and rainy.season -PST.INTR
ecouterAK
à tóè ... à káà làmàrà  
and the rest, she kept it
a tóè a ka a lamàra
a tóo -È a ka a lamára
3SG remains -ART 3SG PST.TR 3SG hide
ecouterAK
sàgúémá wőó sàgùèmà ... à nì dóndén tà, bíìlòòlù ꜜkɛ̀mɛ̀, à náà dì ǹ bòlò  
Each morning she would take a little bit, of it fifty, hundred and gave it to me
sàguè mà wőo sàguè mà, a ni dóndèn tà, bíilòolu, kɛ̀mɛ, a ni a dí n bólo
sàgu -È mà wő sàgu -È mà a ni dóndèn tà bíilòolu kɛ̀mɛ a ni a dí n bólo
morning -ART to UNIV morning -ART to 3SG OPT little take fifty hundred 3SG OPT 3SG give 1SG arm
ecouterAK
mà mán bɔ́ɔ́ lɛ̀kɔ́l là ... mà sì mín dàmù ... dísɛ́r mà  
so that we have something to eat when we go to school, at ten o'clock
ma mán bɔ́ lɛ̀kkɔ́l là, ma si min dámu, dízɛr mà
ma máni bɔ́ lɛ̀kkɔ́l là ma si min dámu dízɛr ma
1PL COND leave school LOC 1PL POT REL eat ETRG.FR 1PL
ecouterAK
a tóota wo ɲáa lè háa, ń dínɲɔ̂gɛ̀ ... à bààbá .. nààtǎ .. kà dùgéè sàn ... kà bóɲɛ̀ ꜜlálɔ̀ ... mà báta̋ ... dáá fɛ̀ ɲɔ̀  
And after some time, the father of my friend came and bought some earth and built a house next to us
a tóta wo ɲáa lè háa, n dìnɲɔ́gɛ̀, a bàaba nàta kà dùgéè sàn, kà bóɲɛ̀ lalɔ̀ ma bàta dáà fɛ̀ ɲɔ́ɔ
a tó -ta wo ɲáa lè háa n dɛ̀nɲɔ́gɔ -È a bàaba nà -ta kà dùgu -È sàn kà bón -È la- lɔ̀ ma bàta dáa -È fɛ̀ ɲɔ́ɔ
3SG leave -PST.INTR that manner FOC until 1SG friend -ART 3SG father come -PST.INTR INF soil -ART buy INF house -ART CAUS- stop 1PL at mouth -ART with there
ecouterAK
àń sáàgìtà ɲɔ̀ àn bɔ́ɔ́tá brúsà bùùtɔ̀  
they came back to the village, they left the bush
an sàagita ɲɔ, an bɔ́ta brúsa búutɔ̀
anu sàagi -ta ɲɔ anu bɔ́ -ta brúsa búutɔ̀
3PL return -PST.INTR there 3PL leave -PST.INTR bush in
ecouterAK
àn tóótá ɲɔ́ɔ́  
they stayed there
an tóta ɲɔ́ɔ
anu tó -ta ɲɔ́ɔ
3PL leave -PST.INTR there
ecouterAK
kɔ̀nɔ́, ň dînɲɔ̀gɔ̀ɛ̀ .. à kɔ̀tɔ́ɔ̀ à bààbà là dén fɔ́lɔ̂ɲɛ̀  
but my friend, his elder borther, the elder son of his father,
kɔ̀nɔ, n dìnɲɔ́gɛ̀, a kɔ̀tɔ́ɔ̀, a bàaba la dén fɔ́lɔɲɛ̀
kɔ̀nɔ n dɛ̀nɲɔ́gɔ -È a kɔ̀tɔ -È a bàaba la dén fɔlɔ
but 1SG friend -ART 3SG brother -ART 3SG father POSS child first
ecouterAK
jǐnnànù ꜜkáá tà ... kàà dòníí .. brúsà tɔ̀  
the devils took his and brought him into the bush
jínnànu ka a tà ka a dòni brúsà tɔ̀
jínna -È -nu ka a tà ka a dòni búrusa -È tɔ̀
spirit -ART -PL PST.TR 3SG take PST.TR 3SG load bush -ART in
ecouterAK
sàn kélen .. ànu máà yèn  
for a whole year they couldn't find him
sàn kélen anu máa a yén
sàn kélen anu máa a yén
year one 3PL NEG.PRF 3SG see
ecouterAK
à máyɛ̀lɛ̀màntà ... fáyîdà à kɛ́ɛ́tá .. jínnâ là  
he changed he became almost a devil
a ma-yɛ̀lɛmanta, fáyida a kɛ́ta jínnà là
a ma- yɛ̀lɛman -ta fáyida a kɛ́ -ta jínna -È là
3SG VERB.PL- turn -PST.INTR almost 3SG do -PST.INTR spirit -ART LOC
ecouterAK
mɔ̀gɔ̀ máá bùtúgún  
he was not a person anymore
mɔ̀gɔ máa bùtúgun
mɔ̀gɔ máa bùtúgun
man NEG.COP again
ecouterAK
gbá à téé kínè dàmù à téé jéè mìn  
he didn't eat anything, he didn't drink
gbá a tée kínè dámu, a tée jéè mìn
ɓá a tée kíni -È dámu a tée jíi -È mìn
as 3SG NEG.POT food -ART eat 3SG NEG.POT water -ART drink
ecouterAK
à lě nín ꜜwóndè bì ɲɔ̀gɔ̀n nà .. kɔ́nkɛ̀ mánà bìta, à ì táálá ɲɔ́ là lè à nì dámúrè kɛ́ɛ, ǎn nâ  
he is together with them, when he is hungry, he goes there, he eats and then he comes back
a lè nin won dè bi ɲɔ́gɔn nà, kɔ́nkɛ̀ mán' a bìta, a i táala ɲɔ́ɔ là lè a ni dámurè kɛ́, a ni nà
a lè nin wo -nu lè bi ɲɔ́gɔn nà kɔ́nkɔ -È máni a bìta a bi tága -la ɲɔ́ɔ là lè a ni dámuri kɛ́ a ni nà
3SG FOC and that -PL FOC be one_another LOC hunger -ART COND 3SG take 3SG be go -GER there LOC FOC 3SG OPT food do 3SG OPT come
ecouterAK
sì jíí lɔ́gɛ̀ lè ꜜkáà bìta ... à bì táálá à kùn ꜜfɛ̀ lè brúsà tɔ̀ ... à nì jéè mìn ǎn nâ  
If he is thirsty, he goes alone in the bush, drinks water and comes back
sì jíi lɔ́gɛ̀ lè ka a bìta, a bi táala a kùn fɛ̀ lè brúsà tɔ̀, a ni jéè mìn, a ni nà
sì jíi lɔ́gɔ -È lè ka a bìta a bi tága -la a kùn fɛ̀ lè búrusa -È tɔ̀ a ni jíi -È mìn a ni nà
if water wish -ART FOC PST.TR 3SG take 3SG be go -GER 3SG head with FOC bush -ART in 3SG OPT water -ART drink 3SG OPT come
ecouterAK
à tóótá wò ɲáà lè .. háá  
It was like this for a long while
a tóta wo ɲáa lè háa
a tó -ta wo ɲáa lè háa
3SG leave -PST.INTR that manner FOC much
ecouterAK
àn kò kóó .. àn báà dònnà kàn dò kàà fɛ́lɛ́ ... sì wòn sí nɔ̀n a hàkkílè ꜜlásààgìlà dóndèn  
they said that they would send him to some place to si if they could bring him back to his mind
an kó, kó, an bi a dònila kàn do kà a fɛ́lɛ, sì won si nɔ́n a hàkkílè lasàagila dóndèn
anu kó kó anu bi a dòni -la kàn do kà a fɛ́lɛ sì wo -nu si n - ɔ́n a hàkkíli -È la- sàagi -la dóndèn
3PL say say 3PL be 3SG transport -GER place INDEF INF 3SG watch if that -PL POT 1SG - ETRG.PUL 3SG intelligence -ART CAUS- return -GER little
ecouterAK
ànù káà dòni ɲɔ̌ ... jínnàn ꜜbìlàtà à gbàà là ... ànù káá tà tùgùn  
they sent him there, but the devils followed him and took him again
an ka a dòni ɲɔ́ɔ, jínnànu bìlata a gbàâ là, an ka a tà tugun
anu ka a dòni ɲɔ́ɔ jínna -È -nu bìla -ta a gbàa -È là anu ka a tà tugun
3PL PST.TR 3SG transport there spirit -ART -PL plunge -PST.INTR 3SG trace -ART LOC 3PL PST.TR 3SG take again
ecouterAK
kámárɛ́n .. à bá' kòlòyà ꜜà ɲùmáà là ɓá .. à dɔ́gɛ́ músú fìlà fóó ... bátí sìgì ... fútè là  
the boy, he grew up, and his both younger sisters got married
kámarɛn, a bá' kòloya a ɲùmáà là ɓá a dɔ́gɛ̀ mùséè fìla fóo báti sìgi fùtéè là
kámarɛn a báti kòloya a ɲùma là ɓá a dɔ́gɔ -È mùsu -È fìla főo báti sìgi fùtu -È là
young.man 3SG PRF grow 3SG good LOC as 3SG younger -ART woman -ART two UNIV PRF sit relative -ART LOC
ecouterAK
a tóótá wò ɲáà lè háa  
and he remained like this for a long time
a tóta wo ɲáà lè háa
a tó -ta wo ɲáa -È lè háa
3SG leave -PST.INTR that manner -ART FOC much
ecouterAK
à lè kámárɛ́ɲɛ̀ ... à fàgàtà  
and he died
a lè kámarɛɲɛ̀, a fàgata
a lè kámarɛn -È a fàga -ta
3SG FOC young.man -ART 3SG die -PST.INTR
ecouterAK
kɔ̀nɔ́ à súè máá yén  
but his body could not be found
kɔ̀nɔ a súè máa yén
kɔ̀nɔ a súu -È máa yén
but 3SG night -ART NEG.PRF see
ecouterAK
jínnan dè kàà .. ꜜá tà ... ànù máá sùè yèn  
the devils took him and they didn't find his body
jínnan dè ka a tà, an m' a sùéè yén
jínna -nu lè ka a tà anu máa a sùu -È yén
spirit -PL FOC PST.TR 3SG take 3PL NEG.PRF 3SG corps -ART see
ecouterAK
ànù káá tàɲìnì, kàà tàɲìnì àn máà yèn féw  
they kept looking for him, but they didn't find him
an ka a táɲini, kà a táɲini, an m' a yén féw
anu ka a táɲini kà a táɲini anu máa a yén féw
3PL PST.TR 3SG tease INF 3SG tease 3PL NEG.PRF 3SG see at.all
ecouterAK
àwà, ń dînɲɔ̀gɛ̀ wò nɔ̌n ... ɓá mà bà fàtàn ɲɔ̀ ... ń dè bá' tága Máamu  
and my friend, we parted with him, I went to Mamou
áwà, n dìnɲɔ́gɛ̀ wo nɔn, ɓá ma bá' fàtan ɲɔ́ɔ, n dè bá' tága Máamu
áwà n dɛ̀nɲɔ́gɔ -È wo nɔn ɓá ma báti fàtan ɲɔ́ɔ n lè báti tága Máamu
well 1SG friend -ART that but as 1PL PRF divide there 1SG FOC PRF go TOPON
ecouterAK
à lè túgún .. à bààbà ká nìngéènù máyìtà  
and him, his father sold some cows
a lè tugun, a bàaba ka nìngéènu máyìta
a lè tugun a bàaba ka nìngi -È -nu máyìta
3SG FOC again 3SG father PST.TR cow -ART -PL sell
ecouterAK
a káà là sɛ́bɛ̀n tábɛ̀n  
he prepared his documents
a ka a la sɛ́bɛ̀n tabɛ̀n
a ka a la sɛ́bɛ -È -nu tabɛ̀n
3SG PST.TR 3SG POSS document -ART -PL mend
ecouterAK
à bàtáà dòni, yàn káá káá à bí ... Álúmáɲ ... à bá' tága  
he sent him abroad and now he is in Germany
a báti a dòni, yàn káa káa a bi Álumaɲ, a bá' tága
a báti a dòni yàn káa káa a bi Álumaɲ a báti tága
3SG PRF 3SG transport here this.way this.way 3SG be Germany 3SG PRF go
ecouterAK
áwà ... mà láá ... ístwâr ǹ dé nín ń dìɲɔ́gɔ̀ tɛ̀ɛ̀mà là háá ɲɔ́ lè  
here is the story about me and my friend
áwà, ma la ístwar, n dè nin n dìnɲɔ́gɔ tɛ́ɛ̀ma là háa ɲɔ lè
áwà ma la ístwar n lè nin n dìnɲɔ́gɔ tɛ́ɛ̀ma là háa ɲɔ lè
well 1PL POSS ETRG.FR 1SG FOC and 1SG friend between LOC until there FOC