KKEC_AV_CONV_131207_TALK03.EAF     karaoke karaoke2

ecouterMK
Tíiti ɛɛ.. Tíiti Kɛ́yta, tàna máa tèle?  
Titi Keita, how are you?
Tíiti ɛɛ Tíiti Kɛ́yta tàna máa tèle
Tíiti ɛɛ Tíiti Kɛ́yta tàna máa télen
NOM.M ur NOM.M NOM trouble NEG.COP spend.the.day
n.prop itj n.prop n.prop n cop v
ecouterTitK
tàna béle ɲɔ́ɔ là  
I'm fine.
tàna béle ɲɔ́ɔ là
tàna béle ɲɔ́ɔ là
trouble COP.NEG that LOC
n cop pron pp
ecouterMK
tàna béle ɲɔ́ɔ là, Tíitè?  
How are you?
tàna béle ɲɔ́ɔ là Tíitè
tàna béle ɲɔ́ɔ là Tíiti
trouble COP.NEG that LOC NOM.M -ART
n cop pron pp n.prop -mrph
ecouterTitK
ɛ́ɛy  
fine
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
Tíitè, i le bá' mùséè ɲíni, Tíitè?  
Are you married, Tiiti?
Tíitè i le bá mùséè ɲíni Tíitè
Tíiti i le báti mùsu ɲínin Tíiti
NOM.M -ART 2SG FOC PRF woman -ART look.for NOM.M -ART
n.prop -mrph pron prt pm n -mrph v n.prop -mrph
ecouterTitK
áa n bá' mùséè tàa  
I'm married.
áa n bá mùséè tàa
n báti mùsu tàa
a! 1SG PRF woman -ART take
itj pron pm n -mrph v
ecouterMK
ɛ̀nɛ́ɛ̀, Tíitè, n b' i màɲíninka-la ma báta Fúuta yan, súumayɛ máni kée, ma le lúu tígènù ma i sún-na le?  
Well, Tit, I'm asking you here in Futa, when the Ramadan comes, we, the head of the family, do we fast?
ɛ̀nɛ́ɛ̀ Tíitè n b i màɲíninkala ma báta Fúuta yan súumayɛ máni kée ma le lúu tígènù ma i súnna le
ɛ̀nɛ́ɛ̀ Tíiti n bi i màɲíninka la ma báta Fúuta yan súumayɛ máni kée ma le lúu tìgi nù ma bi sún la le
DISC NOM.M -ART 1SG be 2SG ask -GER 1PL at TOPON that Ramadan COND arrive 1PL FOC yard owner -ART -PL 1PL be fast -GER FOC
part n.prop -mrph pron cop pron v -mrph pron pp n.prop pron n pm v pron prt n n -mrph -mrph pron cop v -mrph prt
ecouterTitK
ɛ́ɛy, lúu tígènù ni sún-na le, mùséènù ni mɔ̀ɔnéè láduu ma yen, k' a dòni sún tɛ̀gɛ dúla, ɓá ma i ta-dɛ̀n-na sún tɛ̀gɛ dúla le  
Yes, the headso of the family fast, women prepare the mone-porridge for them, and bring it to the place where we break the fast, because be group ourselves in a certain place to break the fast
ɛ́ɛy lúu tígènù ni súnna le mùséènù ni mɔ̀ɔnéè láduu ma yen k a dòni sún tɛ̀gɛ dúla ɓá ma i tadɛ̀nna sún tɛ̀gɛ dúla le
ɛ́ɛy lúu tìgi nù ni sún la le mùsu nù ni mɔ̀ɔni láduu ma yen kà a dòni sún tɛ̀gɛ dúla ɓáy ma bi ta dɛ̀n la sún tɛ̀gɛ dúla le
yes yard owner -ART -PL OPT fast -GER FOC woman -ART -PL OPT porridge -ART prepare 1PL for SEQ 3SG transport fast cut for as 1PL be REP- gather -GER fast cut for FOC
itj n n -mrph -mrph pm v -mrph prt n -mrph -mrph pm n -mrph v pron pp conj pron v v v pp conj pron cop mrph- v -mrph v v pp prt
ecouterTitK
bon, ma máni sàli, ma ni.. mán nàa, ma ni sún tɛ̀gɛ, àprɛ́ ma ni náafilà tùgun mákɔ̀nɔn  
well, when we pray.. we come we break the fast, after that we wait for the Ramadan prayer
bon ma máni sàli ma ni mán nàa ma ni sún tɛ̀gɛ àprɛ́ ma ni náafilà tùgun mákɔ̀nɔn
bon ma máni sàli ma ni máni nàa ma ni sún tɛ̀gɛ àprɛ́ ma ni náafila tùgun mákɔ̀nɔn
ETRG.FR 1PL COND pray 1PL OPT COND come 1PL OPT fast cut ETRG.FR 1PL OPT prayer -ART again wait
itj pron pm v pron pm pm v pron pm v v adv pron pm n -mrph adv v
ecouterTitK
ma mán' náafɛ ma n' nàa, ma n' ta-kée  
When we've prayed, we come and return home
ma mán náafɛ ma n nàa ma n takée
ma máni náafɛ ma ni nàa ma ni ta kée
1PL COND pray 1PL OPT come 1PL OPT REP- arrive
pron pm v pron pm v pron pm mrph- v
ecouterMK
yɔ̀ɔ  
well..
yɔ̀ɔ
yɔ̀ɔ
well
itj
ecouterTitK
àprɛ́ ma.. ma mán bán ta-kée-la bì tùgun,  
When we have returned
àprɛ́ ma ma mán bán takéela bì tùgun
àprɛ́ ma ma máni bán ta kée la bì tùgun
ETRG.FR 1PL 1PL COND end REP- arrive -GER today again
adv pron pron pm v mrph- v -mrph adv adv
ecouterTitK
bon, ma ni ma súguli súbaka ma, sàgúɛma hári ma i ma la súumayɛ̀ kɔ́ntinɛ-la le  
Well, when we've eaten during the night, next morning we continue the fast
bon ma ni ma súguli súbaka ma sàgúɛma hári ma i ma la súumayɛ̀ kɔ́ntinɛla le
bon ma ni ma súguli súbaka ma sàgúma hári ma bi ma la súumayɛ kɔ́ntinɛ la le
ETRG.FR 1PL OPT 1PL break.fast sunrise to morning but 1PL be 1PL POSS Ramadan ETRG.FR -GER FOC
itj pron pm pron v n pp n prt pron cop pron conj n v -mrph prt
ecouterMK
áwà, i tólomalɔɔ dé Tíitè Kɛ́yta, n bát' a lɔ́n ma le báta Fúuta yan, súumayɛ̀ mán mádòn, dénden, kìna, mùsu, a fóo i sún-na le  
Listen to mi, Tiite Keita, I understand that here in Futa, when the Ramadan comes, children, adults, women, all fast
áwà i tólomalɔɔ dé Tíitè Kɛ́yta n bát a lɔ́n ma le báta Fúuta yan súumayɛ̀ mán mádòn dénden kìna mùsu a fóo i súnna le
áwà i tólomalɔɔ dé Tíiti Kɛ́yta n báti a lɔ́n ma le báta Fúuta yan súumayɛ máni mádòn dénden kìna mùsu a főo bi sún la le
well 2SG listen EMPH NOM.M -ART NOM 1SG PRF 3SG know 1PL FOC at TOPON that Ramadan COND come.up.to child old.man woman 3SG UNIV be fast -GER FOC
itj pron v prt n.prop -mrph n.prop pron pm pron v pron prt pp n.prop pron n pm v n n n pron dtm cop v -mrph prt
ecouterTitK
mhm  
yes
mhm
mhm
yes
itj
ecouterMK
n bát' i màɲíninka nɔn, kó ma le báta yan, si tɛ̀renta, súumayɛ̀, tèle bísàba búutɛ̀ tɔ, dénden, kìna s' a fóo y' a sún-na le?  
I ask you, at our place here, during the Ramadan, for thirty days, children, adults, do they fast all the perion?
n bát i màɲíninka nɔn kó ma le báta yan si tɛ̀renta súumayɛ̀ tèle bísàba búutɛ̀ dénden kìna s a fóo y a súnna le
n báti i màɲíninka nɔn kó ma le báta yan si tɛ̀ren ta súumayɛ tèle bísàba búutɔ dénden kìna si a főo bi a sún la le
1SG PRF 2SG ask but say 1PL FOC at that if find -PST.INTR Ramadan sun thirty in -ART in child old.man POT 3SG UNIV be 3SG fast -GER FOC
pron pm pron v itj v pron prt pp pron conj v -mrph n n num pp -mrph pp n n pm pron dtm cop pron v -mrph prt
ecouterTitK
bon, tèle bísàba búutɛ̀ tɔ, dénden dóon i ɲɔ́ɔ,  
well during these thirty days, there are some children
bon tèle bísàba búutɛ̀ dénden dóon i ɲɔ́ɔ
bon tèle bísàba búutɔ dénden dóo nù bi ɲɔ́ɔ
ETRG.FR sun thirty in -ART in child one -PL be that
itj n num pp -mrph pp n n -mrph cop pron
ecouterTitK
an tée sɔ̀n a fóo sún-na, dénden dóon' si a fóo sún  
they don't want to fast during all the Ramadan, and others fast during all the Ramadan
an tée sɔ̀n a fóo súnna dénden dóon si a fóo sún
anu tée sɔ̀n a főo sún la dénden dóo nù si a főo sún
3PL NEG.POT agree 3SG UNIV fast -GER child one -PL POT 3SG UNIV fast
pron pm v pron dtm v -mrph n n -mrph pm pron dtm v
ecouterTitK
kɔ̀nɔ kìna nɔn, wo s' a fóo sún  
but adults, they would fast all the Ramadan
kɔ̀nɔ kìna nɔn wo s a fóo sún
kɔ̀nɔ kìna nɔn wo si a főo sún
but old.man but that POT 3SG UNIV fast
conj n itj pron pm pron dtm v
ecouterMK
a nin mùséènù?  
with the women?
a nin mùséènù
a nin mùsu nù
3SG and woman -ART -PL
pron conj n -mrph -mrph
ecouterTitK
ɛ́ɛy, kìnáànù nin mùséènù, wonù ɲɔ́ɔ y' a fóo sún-na le, dénnɛ̀n' de tée sɔ̀n a fóo sún-na  
Yes adults and women, they fast all the Ramadan, and the children, they don't fast all the Ramadan
ɛ́ɛy kìnáànù nin mùséènù wonù ɲɔ́ɔ y a fóo súnna le dénnɛ̀n de tée sɔ̀n a fóo súnna
ɛ́ɛy kìna nù nin mùsu nù wo nù ɲɔ́ɔ bi a főo sún la le dénden nù le tée sɔ̀n a főo sún la
yes old.man -ART -PL and woman -ART -PL that -PL that be 3SG UNIV fast -GER FOC child -ART -PL FOC NEG.POT agree 3SG UNIV fast -GER
itj n -mrph -mrph conj n -mrph -mrph pron -mrph pron cop pron dtm v -mrph prt n -mrph -mrph prt pm v pron dtm v -mrph
ecouterMK
wo máni..  
when you..
wo máni
wo máni
2PL COND
pron pm
ecouterTitK
hári tóloɲɛ̀ wáranden  
they amuse themselves too much
hári tóloɲɛ̀ wáranden
hári tólon wára len
but party -ART be.numerous -PC.RES
prt n -mrph v -mrph
ecouterMK
ɛ̀nɛ́ɛ̀, wo i súumayɛ̀ sún súè tɔ tùgun, káa wo i sún-na  
Do you fast during the night too, or you fast only during the day?
ɛ̀nɛ́ɛ̀ wo i súumayɛ̀ sún súè tùgun káa wo i súnna tèléè dɔ́rɔn de
ɛ̀nɛ́ɛ̀ wo i súumayɛ̀ sún súè tùgun káa wo i súnna tèléè dɔ́rɔn de
ecouterTitK
bɔ́n, ma i sún-na tèléè tɔ le  
we fast during the day
bɔ́n ma i súnna tèléè le
bɔ́n ma i súnna tèléè le
ecouterMK
áa.. wo i fɛ́n de dámu-la súè tɔ, tèléè tɔ wo ni sún  
What do you eat during the night, so that you fast during the day?
áa wo i fɛ́n de dámula súè tèléè wo ni sún
áwà wo bi fɛ́n le dámu la súu tèle wo ni sún
well 2PL be what? FOC eat -GER night -ART in sun -ART in 2PL OPT fast
itj pron cop pron prt v -mrph n -mrph pp n -mrph pp pron pm v
ecouterTitK
bon ma i kínè.. ma i kínè le dámu-la súè tɔ  
well, we eat food in the evening
bon ma i kínè ma i kínè le dámula súè
bon ma bi kíni ma bi kíni le dámu la súu
ETRG.FR to be food -ART 1PL be food -ART FOC eat -GER night -ART in
itj pp cop n -mrph pron cop n -mrph prt v -mrph n -mrph pp
ecouterTitK
a nin ma i fɛ́n mɛ́sɛnnɛ̀ mín-nù ma sàn-na ma n' a dámu  
that and the small things that we buy, we eat it
a nin ma i fɛ́n mɛ́sɛnnɛ̀ mínnù ma sànna ma n a dámu
a nin ma bi fɛ́n mɛ́sɛ len mín nù ma sàn la ma ni a dámu
3SG and 1PL be what? thin -PC.RES -ART which -PL 1PL buy -GER 1PL OPT 3SG eat
pron conj pron cop pron adj -mrph -mrph n -mrph pron v -mrph pron pm pron v
ecouterTitK
kómin ma i déri-nden mínnù ma sàn-na nun tèléè tɔ, ma n' a fɔ́ɔ ma ni wo sànnɛ̀ fóo kɛ́ɛ súè tɔ  
The things that we are accustomed to buy during the day, we say that we would do this buyings during the night
kómin ma i dérinden mínnù ma sànna nun tèléè ma n a fɔ́ɔ ma ni wo sànnɛ̀ fóo kɛ́ɛ súè
kómin ma bi déri len mín nù ma sàn la nun tèle ma ni a fɔ́ɔ ma ni wo sàn len főo kɛ́ɛ súu
how 1PL be get.accustomed -PC.RES which -PL to buy -GER RETR sun -ART in 1PL OPT 3SG say 1PL OPT that buy -PC.RES -ART UNIV do night -ART in
adv pron cop v -mrph n -mrph pp v -mrph prt n -mrph pp pron pm pron v pron pm pron v -mrph -mrph dtm v n -mrph pp
ecouterMK
ma fóo béle fɛ́ɲɛ̀ dóè tɔ́gɔ fɔ́ɔ-la, ma n' a fɔ́ɔ súgulè, ma fóo i súgulè le la-bɛ̀n-na álakɔ, ma mán' a dámu, súè tɔ, tèléè tɔ ma ni sún  
We all don't say the names of certain things, we should say "sugule", we all eat during the night, after we have eaten it, during the day we can fast
ma fóo béle fɛ́ɲɛ̀ dóè tɔ́gɔ fɔ́ɔla ma n a fɔ́ɔ súgulè ma fóo i súgulè le labɛ̀nna álakɔ ma mán a dámu súè tèléè ma ni sún
ma főo béle fɛ́n dóo tɔ́gɔ fɔ́ɔ la ma ni a fɔ́ɔ súguli ma főo bi súguli le la bɛ̀n la álakɔ ma máni a dámu súu tèle ma ni sún
1PL UNIV COP.NEG thing -ART one -ART name say -GER 1PL OPT 3SG say break.fast -ART 1PL UNIV be break.fast -ART FOC CAUS- meet -GER in.order.to 1PL COND 3SG eat night -ART in sun -ART in 1PL OPT fast
pron dtm cop n -mrph n -mrph n v -mrph pron pm pron v v -mrph pron dtm cop v -mrph prt mrph- v -mrph conj pron pm pron v n -mrph pp n -mrph pp pron pm v
ecouterTitK
bon ma i súgulè.. mùséènù mán súgulè tábi ma i wo le dámu-la súè tɔ  
well, we eating during the night.. when the women have prepared the food for the night, we eat it during the night
bon ma i súgulè mùséènù mán súgulè tábi ma i wo le dámula súè
bon ma bi súguli mùsu nù máni súguli tábi ma bi wo le dámula súè
ETRG.FR 1PL be break.fast -ART woman -ART -PL COND break.fast -ART cook 1PL be that FOC
itj pron cop v -mrph n -mrph -mrph pm v -mrph v pron cop pron prt
ecouterTitK
àprɛ́, sàgúɛma háray ma béle fɛ́n gbɛ́tɛ dámu-la ɓá hári súumayɛ le  
and then in the morning we don't eat anything else, because it's Ramadan
àprɛ́ sàgúɛma háray ma béle fɛ́n gbɛ́tɛ dámula ɓá hári súumayɛ le
àprɛ́ sàgúma háray ma béle fɛ́n gbɛ́tɛ dámu la ɓáy hári súumayɛ le
ETRG.FR morning so to COP.NEG thing other eat -GER as but Ramadan FOC
adv n itj pp cop n adj v -mrph conj prt n prt
ecouterMK
áwà, wo si fɔ́lɔ sún-na  
well, you would start fasting
áwà wo si fɔ́lɔ súnna
áwà wo si fɔ́lɔ sún la
well 2PL POT start fast -GER
itj pron pm v v -mrph
ecouterMK
i kó, siz ɛ́r ɛɛ.. sɛ́nk ɛ́r sàgúèma háa a ni fɔ́ɔ dízwitɛr le káa?  
form five in the morning till six in the evening, right?
i kó siz ɛ́r ɛɛ sɛ́nk ɛ́r sàgúèma háa a ni fɔ́ɔ dízwitɛr le káa
i kó siz ɛ́r ɛɛ sɛ́nk ɛ́r sàgúma háa a ni fɔ́ɔ dízwitɛr le káa
2SG say ETRG.FR ETRG.FR ur ETRG.FR ETRG.FR morning as.far.as 3SG OPT say ETRG.FR FOC or.INTERR
pron v num n itj num n n conj pron pm v n prt conj
ecouterTitK
bon, ma si fɔ́lɔ sún-na, ma máni ma súguli sɛ́nk ɛ́r ma, bon hári ma bá' súɲɛ̀ dáa bìta  
well, we would start fasting, when we have eaten at five in the morning, then we start fasting
bon ma si fɔ́lɔ súnna ma máni ma súguli sɛ́nk ɛ́r ma bon hári ma bá súɲɛ̀ dáa bìta
bon ma si fɔ́lɔ sún la ma máni ma súguli sɛ́nk ɛ́r ma bon hári ma báti sún dáa bìta
ETRG.FR 1PL POT start fast -GER 1PL COND 1PL break.fast ETRG.FR ETRG.FR to ETRG.FR but 1PL PRF fast -ART mouth seize
itj pron pm v v -mrph pron pm pron v num n pp itj prt pron pm v -mrph n v
ecouterTitK
dóon' n' anu súguli siz ɛ́r ma, won' tùgun bá' súɲɛ̀ dáa bìta  
Some eat at six in the morning and then start fasting
dóon n anu súguli siz ɛ́r ma won tùgun bá súɲɛ̀ dáa bìta
dóo nù ni anu súguli siz ɛ́r ma wo nù tùgun báti sún dáa bìta
one -PL OPT 3PL break.fast ETRG.FR ETRG.FR to that -PL again PRF fast -ART mouth seize
n -mrph pm pron v num n pp pron -mrph adv pm v -mrph n v
ecouterMK
ɛ̀nɛ́ɛ̀, wo la mùséènù, ɛɛ.. wo la mùséènù,  
your women.. your women
ɛ̀nɛ́ɛ̀ wo la mùséènù ɛɛ wo la mùséènù
ɛ̀nɛ́ɛ̀ wo la mùsu nù ɛɛ wo la mùsu nù
DISC 2PL POSS woman -ART -PL ur 2PL POSS woman -ART -PL
part pron conj n -mrph -mrph itj pron conj n -mrph -mrph
ecouterMK
bon, an mán tóo háa tèléè tɔ, anu bát' a lɔ́n tèléè bá' wúli bòyi-la, an' i wúli-la, an ni fɛ́n tábɛ̀n wo yen, wo si mín dámu, wo ni wo sún.. wo ni wo sún na-tɛ̀gɛ?  
Well, when it is like this till the day comes, when they see that the sun has started to go down, what do they start to prepare for you, so that you can eat, to break your fast?
bon an mán tóo háa tèléè anu bát a lɔ́n tèléè bá wúli bòyila an i wúlila an ni fɛ́n tábɛ̀n wo yen wo si mín dámu wo ni wo sún wo ni wo sún natɛ̀gɛ
bon anu máni tóo háa tèle anu báti a lɔ́n tèle báti wúli bòyi la anu bi wúli la anu ni fɛ́n tábɛ̀n wo yen wo si mín dámu wo ni wo sún wo ni wo sún la tɛ̀gɛ
ETRG.FR 3PL COND leave as.far.as sun -ART in 3PL PRF 3SG know sun -ART PRF get.up fall -GER 3PL be get.up -GER 3PL OPT what? mend 2PL for 2PL POT which eat 2PL OPT 2PL fast 2PL OPT 2PL fast CAUS- cut
itj pron pm v conj n -mrph pp pron pm pron v n -mrph pm v v -mrph pron cop v -mrph pron pm pron v pron pp pron pm n v pron pm pron v pron pm pron v mrph- v
ecouterTitK
bon, anu si wúli, kà mɔ̀ɔnéènù bùnten  
they start off and pound rice
bon anu si wúli kà mɔ̀ɔnéènù bùnten
bon anu si wúli kà mɔ̀ɔni nù bùnten
ETRG.FR 3PL POT get.up SEQ porridge -ART -PL pound
itj pron pm v conj n -mrph -mrph v
ecouterTitK
ani mán bán mɔ̀ɔnéè bùnten-na kà tága kùdu gbàsi,  
when they finished pounding rice, they go and make flour balls
ani mán bán mɔ̀ɔnéè bùntenna kà tága kùdu gbàsi
anu máni bi nù mɔ̀ɔni bùnten la kà tága kùdu gbàsi
3PL COND be -ART -PL porridge -ART pound -GER SEQ go fist build
pron pm cop -mrph -mrph n -mrph v -mrph conj v v v
ecouterTitK
bon, kà súkkarè tàa, kà tága mɔ̀ɔnéè láduu dúla  
they take sugar and go to prepare the porridge
bon kà súkkarè tàa kà tága mɔ̀ɔnéè láduu dúla
bon kà súkkari tàa kà tága mɔ̀ɔni láduu dúla
ETRG.FR SEQ sugar -ART take SEQ go porridge -ART prepare for
itj conj n -mrph v conj v n -mrph v pp
ecouterTitK
anu máni dàgáà lɔ̀ɔ kà jéè láa dàgáà tɔ, kà súkkarè láa ɲɔ́ɔ kà mɔ̀ɔnéè kùdéènù tàa, k' a láa k' a làmága  
when they put the pot on the fire, they put the water into the pot, they put sugar there, they take the flour balls, put them there and stir it.
anu máni dàgáà lɔ̀ɔ kà jéè láa dàgáà kà súkkarè láa ɲɔ́ɔ kà mɔ̀ɔnéè kùdéènù tàa k a láa k a làmága
anu máni dàga lɔ̀ɔ kà jíi láa dàga kà súkkari láa ɲɔ́ɔ kà mɔ̀ɔni kùdu nù tàa kà a láa kà a làmága
3PL COND pot -ART stop SEQ water -ART lie pot -ART in SEQ sugar -ART lie that SEQ porridge -ART ball -ART -PL take SEQ 3SG lie SEQ 3SG move
pron pm n -mrph v conj n -mrph n n -mrph pp conj n -mrph n pron conj n -mrph n -mrph -mrph v conj pron n conj pron v
ecouterMK
áa  
I see
áa
áwà
well
itj
ecouterTitK
k' an na-sìgi, k' a la-kíma, púrkɛ ma le mín i táa-la sún tɛ̀gɛ dúla, hári ma máa ma dáanù bìntan  
and put it and cool it off, so that we, who come to break the fast, don't burn our mouth
k an nasìgi k a lakíma púrkɛ ma le mín i táala sún tɛ̀gɛ dúla hári ma máa ma dáanù bìntan
kà anu la sìgi kà a la kíma púrkɛ ma le mín bi tága la sún tɛ̀gɛ dúla hári ma máa ma dáa nù bìntan
SEQ 3PL CAUS- sit SEQ 3SG CAUS- become.wet ETRG.FR 1PL FOC which be go -GER fast cut for but 1PL NEG.COP 1PL mouth -PL burn
conj pron mrph- v conj pron mrph- v prep pron prt n cop v -mrph v v pp prt pron cop pron n -mrph v
ecouterMK
anu máni mɔ̀ɔnéè dòni wo yen sún tɛ̀gɛ dúla, wo i sàlila le bùtun, si wo ni mɔ̀ɔnéè mìn, káa wo i mɔ̀ɔnéè fɔ́lɔ le mìn-na si wo ni sàli?  
When they give you the porrige for you to break your fast, do you pary first before you eat, or first you eat the porridge and then you pray?
anu máni mɔ̀ɔnéè dòni wo yen sún tɛ̀gɛ dúla wo i sàlila le bùtun si wo ni mɔ̀ɔnéè mìn káa wo i mɔ̀ɔnéè fɔ́lɔ le mìnna si wo ni sàli
anu máni mɔ̀ɔni dòni wo yen sún tɛ̀gɛ dúla wo bi sàli la le bùtun si wo ni mɔ̀ɔni mìn káa wo bi mɔ̀ɔni fɔ́lɔ le mìn la si wo ni sàli
3PL COND porridge -ART transport 2PL for fast cut for 2PL be pray -GER FOC first if 2PL OPT porridge -ART drink or.INTERR 2PL be porridge -ART first FOC drink -GER if 2PL OPT pray
pron pm n -mrph v pron pp v v pp pron cop v -mrph prt adv conj pron pm n -mrph v conj pron cop n -mrph adj prt v -mrph conj pron pm v
ecouterTitK
bon ma i sàli-la le bùtun  
well, first we pray
bon ma i sàlila le bùtun
bon ma bi sàli la le bùtun
ETRG.FR 1PL be pray -GER FOC first
itj pron cop v -mrph prt adv
ecouterTitK
si ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ mìn, háray ma i fɛ́n mɛ́sɛnnɛ̀ dóonù sànden wàna gátɔ, bànána, lɛ̀ɛmúnɛ  
before eating the porridge. We have bought some little things either a pie, or a banana, or an orange
si ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ mìn háray ma i fɛ́n mɛ́sɛnnɛ̀ dóonù sànden wàna gátɔ bànána lɛ̀ɛmúnɛ
si ma ni mɔ̀ɔnɛ mìn háray ma bi fɛ́n mɛ́sɛ len dóo nù sàn len wàna gátɔ bànána lɛ̀ɛmúnɛ
if 1PL OPT porridge -ART drink so 1PL be thing thin -PC.RES -ART one -PL buy -PC.RES for.example ETRG.FR banana orange
conj pron pm n -mrph v itj pron cop n adj -mrph -mrph n -mrph v -mrph conj n n n
ecouterTitK
ma ni wonù mìn bùtun, si ma n' a wà sàli, kó mɔ̀gɔ káni tága sàli dúla i máa sún tɛ̀gɛ, i káni i dùu, i ɲáa la míliɲɛ̀ káni i bìta  
We eat it first, before praying. It's said that one shouldn't go to pray without having breaken the fast, so that he would bend and have giddiness.
ma ni wonù mìn bùtun si ma n a wà sàli kó mɔ̀gɔ káni tága sàli dúla i máa sún tɛ̀gɛ i káni i dùu i ɲáa la míliɲɛ̀ káni i bìta
ma ni wo nù mìn bùtun si ma ni a wà sàli kó mɔ̀gɔ káni tága sàli dúla i máa sún tɛ̀gɛ i káni i dùu i ɲáa la mílin káni i bìta
1PL OPT that -PL drink first if 1PL OPT 3SG go pray say man IMP.NEG go pray for 2SG NEG.COP fast cut 2SG IMP.NEG 2SG bend 2SG eye POSS roll -ART IMP.NEG 2SG seize
pron pm pron -mrph v adv conj pron pm pron v v v n pm v v pp pron cop v v pron pm pron v pron n conj v -mrph pm pron v
ecouterMK
wo le nin mùséènù fóo le dɛ̀n-na, wo ni wo sún tɛ̀gɛ ɲɔ̀gɔn nà, káa mùséènù y' anu sún tɛ̀gɛ-la le anu dàn-na, kàyéènù n' an sún tɛ̀gɛ, anu dàn-na?  
Do you eat together with all the women, and you break the fast together, or the women eat apart and the men eat apart?
wo le nin mùséènù fóo le dɛ̀nna wo ni wo sún tɛ̀gɛ ɲɔ̀gɔn nà káa mùséènù y anu sún tɛ̀gɛla le anu dànna kàyéènù n an sún tɛ̀gɛ anu dànna
wo le nin mùsu nù főo le dɛ̀n la wo ni wo sún tɛ̀gɛ ɲɔ̀gɔn là káa mùsu nù bi anu sún tɛ̀gɛ la le anu dàn la kàyi nù ni anu sún tɛ̀gɛ anu dàn la
2PL FOC and woman -ART -PL UNIV FOC gather -GER 2PL OPT 2PL fast cut the.same LOC or.INTERR woman -ART -PL be 3PL fast do -GER FOC 3PL stop -GER man -ART -PL OPT 3PL fast cut 3PL stop -GER
pron prt conj n -mrph -mrph dtm prt v -mrph pron pm pron v v n pp conj n -mrph -mrph cop pron v v -mrph prt pron n -mrph n -mrph -mrph pm pron v v pron n -mrph
ecouterTitK
áwà, ma y' a kɛ́ɛ-la le grúpu fìla háa sàba  
Well, make two or three groups.
áwà ma y a kɛ́ɛla le grúpu fìla háa sàba
áwà ma bi a kɛ́ɛ la le grúpu fìla háa sàba
well 1PL be 3SG do -GER FOC group two as.far.as three
itj pron cop pron v -mrph prt n num conj num
ecouterTitK
grúpè mɔ̀gɛ́ɛ̀n' mán sìyaya yan, won' n' anu sún tɛ̀gɛ an dàn-na ɲɔ́ɔ  
If there are many men, they would eat in a separate group
grúpè mɔ̀gɛ́ɛ̀n mán sìyaya yan won n anu sún tɛ̀gɛ an dànna ɲɔ́ɔ
grúpu mɔ̀gɔ nù máni sìya ya yan wo nù ni anu sún tɛ̀gɛ anu dàn la ɲɔ́ɔ
group -ART man -ART -PL COND be.numerous -ABST that that -PL OPT 3PL fast cut 3PL stop -GER that
n -mrph n -mrph -mrph pm v -mrph pron pron -mrph pm pron v v pron n -mrph pron
ecouterTitK
dóènù tùgun mùsu grúpuè tùgun n' a wà, an ni sún tɛ̀gɛ anu dàn ma, Ma kàyéènù grúpu, mùséènù grúpu, kàla ni sún tɛ̀gɛ a dàn ma  
Then some groups of women come, they eat apart. We, the group of men, then the group of women, each eats apart
dóènù tùgun mùsu grúpuè tùgun n a wà an ni sún tɛ̀gɛ anu dàn ma Ma kàyéènù grúpu mùséènù grúpu kàla ni sún tɛ̀gɛ a dàn ma
dóo nù tùgun mùsu grúpu tùgun ni a wà anu ni sún tɛ̀gɛ anu dàn ma ma kàyi nù grúpu mùsu nù grúpu kàla ni sún tɛ̀gɛ a dàn ma
one -ART -PL again woman group -ART again OPT 3SG go 3PL OPT fast cut 3PL stop to 1PL man -ART -PL group woman -ART -PL group everybody OPT fast cut 3SG stop to
n -mrph -mrph adv n n -mrph adv pm pron v pron pm v v pron n pp pron n -mrph -mrph n n -mrph -mrph n pron pm v v pron n pp
ecouterMK
n b' a fɔ́ɔ-la nɔn mɔ̀ɔni sɔ́ngɛ̀ wo, kàyéè le y' a díi-la mùséè bólo, a nin súkkarè sɔ́ngɛ̀, a n' a ta-bɛ̀n wo yen ùráà là, wo si wo sún tɛ̀gɛ mín nà nɛ́ɛ̀?  
I think that the money for the porridge, the man gives it to the woman, and also the money for the sugar, so that she prepares for you in the evening, and you eat it, right?
n b a fɔ́ɔla nɔn mɔ̀ɔni sɔ́ngɛ̀ wo kàyéè le y a díila mùséè bólo a nin súkkarè sɔ́ngɛ̀ a n a tabɛ̀n wo yen ùráà là wo si wo sún tɛ̀gɛ mín nà nɛ́ɛ̀
n bi a fɔ́ɔ la nɔn mɔ̀ɔni sɔ̀ngɔ wo kàyi le bi a dín la mùsu bólo a nin súkkari sɔ̀ngɔ a ni a ta bɛ̀n wo yen ùra là wo si wo sún tɛ̀gɛ mín là nɛ́ɛ̀
1SG be 3SG say -GER but porridge price -ART that man -ART FOC be 3SG give -GER woman -ART arm 3SG and sugar -ART price -ART 3SG OPT 3SG REP- meet 2PL for evening LOC 2PL POT 2PL fast cut which LOC EMPH
pron cop pron v -mrph itj n n -mrph pron n -mrph prt cop pron v -mrph n -mrph n pron conj n -mrph n -mrph pron pm pron mrph- v pron pp n pp pron pm pron v v n pp part
ecouterTitK
ɛ́ɛy, kàyéè le súkkarè sàn-na, a n' a la-sìgi  
Yes, it's the man who buys the sugar and brings it
ɛ́ɛy kàyéè le súkkarè sànna a n a lasìgi
ɛ́ɛy kàyi le súkkari sàn la a ni a la sìgi
yes man -ART FOC sugar -ART buy -GER 3SG OPT 3SG CAUS- sit
itj n -mrph prt n -mrph v -mrph pron pm pron mrph- v
ecouterTitK
a n' a fɔ́ɔ mùséè yen, kó i mán wúli mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ la-dùu dúla, i y' a tàa-la yan de, i n' a wà, i ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu  
he says to the woman "when you are ready to prepare the porridge, you take it (the sugar) here, you go and prepare the porridge"
a n a fɔ́ɔ mùséè yen kó i mán wúli mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ladùu dúla i y a tàala yan de i n a wà i ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu
a ni a fɔ́ɔ mùsu yen kó i máni wúli mɔ̀ɔni la dùu dúla i bi a tàa la yan le i ni wà i ni mɔ̀ɔni ládùu
3SG OPT 3SG say woman -ART for say 2SG COND get.up porridge -ART CAUS- bend for 2SG be 3SG take -GER that FOC 2SG OPT go 2SG OPT porridge -ART prepare
pron pm pron v n -mrph pp v pron pm v n -mrph mrph- v pp pron cop pron v -mrph pron prt pron pm v pron pm n -mrph v
ecouterMK
ɛɛ.. si súkkari béle mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tɔ, a si mìn, káa a tée mìn?  
IF there's no sugar in the porridge, can it be eaten or not?
ɛɛ si súkkari béle mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ a si mìn káa a tée mìn
ɛɛ si súkkari béle mɔ̀ɔni a si mìn káa a tée mìn
ur if sugar COP.NEG porridge -ART in 3SG POT drink or.INTERR 3SG NEG.POT drink
itj conj n cop n -mrph pp pron pm v conj pron pm v
ecouterTitK
bon, si súkkari bél' a tɔ,  
well, if there's no sugar in it
bon si súkkari bél a
bon si súkkari béle a
ETRG.FR if sugar COP.NEG 3SG in
itj conj n cop pron pp
ecouterTitK
dóonù si káccuè láa, cáwudɛ̀  
Some would put there lime or cawude
dóonù si káccuè láa cáwudɛ̀
dóo nù si káccu láa cáwudɛ
one -PL POT lime -ART lie lime -ART
n -mrph pm n -mrph n n -mrph
ecouterMK
yɔ̀ɔ cáwudɛ  
Well, lime..
yɔ̀ɔ cáwudɛ
yɔ̀ɔ cáwudɛ
well lime
itj n
ecouterTitK
kà cáwudɛ̀ láa  
to put cawude
kà cáwudɛ̀ láa
kà cáwudɛ láa
SEQ lime -ART lie
conj n -mrph n
ecouterMK
k' a ta-bítin, k' a láa mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tɔ, a ni kúnaya  
to press it and put in the porridge so that it becomes bitter
k a tabítin k a láa mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ a ni kúnaya
kà a ta bítin kà a láa mɔ̀ɔni a ni kúnaya
SEQ 3SG REP- sqeeze SEQ 3SG lie porridge -ART in 3SG OPT be.bitter
conj pron mrph- v conj pron n n -mrph pp pron pm v
ecouterTitK
wáala, k' a kɛ́ɛ, kó mɔ̀ɔni púta  
and to make it, this is called mone without sugar
wáala k a kɛ́ɛ kó mɔ̀ɔni púta
wáala kà a kɛ́ɛ kó mɔ̀ɔni púta
ETRG.FR SEQ 3SG do say porridge white
itj conj pron v v n adj
ecouterMK
wo nɔn díi.. wo ɲɔ́ɔ le fìsa díya-la kà tànbi súkkarè kɔ, káa súkkarè mán láa mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tɔ, wo le fìsa díya-la?  
Is this good?.. is it better when there's no sugar, or is it better when the sugar is put into the porridge?
wo nɔn díi wo ɲɔ́ɔ le fìsa díyala kà tànbi súkkarè káa súkkarè mán láa mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ wo le fìsa díyala
wo nɔn díi wo ɲɔ́ɔ le fìsa díya la kà tànbi súkkari káa súkkari máni láa mɔ̀ɔni wo le fìsa díya la
that but pleasant that that FOC be.better please -GER SEQ pass sugar -ART behind or.INTERR sugar -ART COND lie porridge -ART in that FOC be.better please -GER
pron itj adj pron pron prt adj v -mrph conj v n -mrph pp conj n -mrph pm n n -mrph pp pron prt adj v -mrph
ecouterTitK
súkkarè le fìsa díya-la mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tɔ, ɓá wo ɲɔ́ɔ le díi  
It's better when there is sugar in the porridge because it is sweet.
súkkarè le fìsa díyala mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ɓá wo ɲɔ́ɔ le díi
súkkari le fìsa díya la mɔ̀ɔni ɓáy wo ɲɔ́ɔ le díi
sugar -ART FOC be.better please -GER porridge -ART in as that that FOC pleasant
n -mrph prt adj v -mrph n -mrph pp conj pron pron prt adj
ecouterMK
wo i tèle jèlu le sún-na súumayɛ̀ kɛɛ là, s' a ni bán?  
How many days do you fast during the Ramadan, before it ends?
wo i tèle jèlu le súnna súumayɛ̀ kɛɛ là s a ni bán
wo bi tèle jèlu le sún la súumayɛ kɛɛ là si a ni bán
2PL be sun how.many? FOC fast -GER Ramadan this LOC if 3SG OPT end
pron cop n n prt v -mrph n pron pp conj pron pm v
ecouterTitK
ma i tèle bíi sàba le sún-na súumayɛ̀  
We fast for thirty days during the Ramadan
ma i tèle bíi sàba le súnna súumayɛ̀
ma bi tèle bi sàba le sún la súumayɛ
1PL be sun be three FOC fast -GER Ramadan
pron cop n cop num prt v -mrph n
ecouterMK
wátti tɔ wo ni bìi kó ɛɛ.. tèle múgan nin kɔ̀nɔntɔ sún, a bísàba lúɲɛ̀ wo ni wo sún tɛ̀gɛ  
on the 29th day of the fast, on the 30th day you finish your fast
wátti wo ni bìi kó ɛɛ tèle múgan nin kɔ̀nɔntɔ sún a bísàba lúɲɛ̀ wo ni wo sún tɛ̀gɛ
wáatu wo ni bìi kó ɛɛ tèle múgan nin kɔ̀nɔntɔ sún a bísàba lún wo ni wo sún tɛ̀gɛ
time in 2PL OPT today say ur sun twenty and nine fast 3SG thirty day -ART 2PL OPT 2PL fast cut
n pp pron pm adv v itj n num conj num v pron num n -mrph pron pm pron v v
ecouterTitK
ɛ́ɛy a bísàba lúɲɛ̀  
yes, on the 30th day
ɛ́ɛy a bísàba lúɲɛ̀
ɛ́ɛy a bísàba lún
yes 3SG thirty day -ART
itj pron num n -mrph
ecouterMK
wáttun' tɔ wo ni tèle bísàba sún, a bísàba nin kélenɲɔgɛ̀ wo ni wo súɲɛ̀ tɛ̀gɛ wo nɛ́ɛ̀?  
And sometimes, you fast for thirty days and on the thirty first day you break you fast, right?
wáttun wo ni tèle bísàba sún a bísàba nin kélenɲɔgɛ̀ wo ni wo súɲɛ̀ tɛ̀gɛ wo nɛ́ɛ̀
wáatu nù wo ni tèle bísàba sún a bísàba nin kélen ɲɔgɔ wo ni wo sún tɛ̀gɛ wo nɛ́ɛ̀
time -PL in 2PL OPT sun thirty fast 3SG thirty and one -ORDINAL -ART 2PL OPT 2PL fast -ART cut that EMPH
n -mrph pp pron pm n num v pron num conj num -mrph -mrph pron pm pron v -mrph v pron part
ecouterTitK
mhm, ma i wo le kɛ́ɛ-la  
yes, that's what we do
mhm ma i wo le kɛ́ɛla
mhm ma bi wo le kɛ́ɛ la
yes 1PL be that FOC do -GER
itj pron cop pron prt v -mrph
ecouterMK
bon, wo mán' a lɔ́n nɔn, sálè bá' sútiya, wo i fɛ́n nin fɛ́n díi-la wo la mùséènù nin wo la déɲɛ̀nù ma, álakɔ a máni fɔ́ɔ lún mín nà sálluɲɛ̀ le kɛɛ, an si sɛ́ɛwa kómin nà?  
When you know that the holiday is close, what do you give to your wives and your children, wo that when they say that the holiday has arrived they can be merry?
bon wo mán a lɔ́n nɔn sálè bá sútiya wo i fɛ́n nin fɛ́n díila wo la mùséènù nin wo la déɲɛ̀nù ma álakɔ a máni fɔ́ɔ lún mín nà sálluɲɛ̀ le kɛɛ an si sɛ́ɛwa kómin nà
bon wo máni a lɔ́n nɔn sáli báti sútuya wo bi fɛ́n nin fɛ́n dín la wo la mùsu nù nin wo la dén nù ma álakɔ a máni fɔ́ɔ lún mín là sállun le kɛɛ anu si sɛ́ɛwa kómin là
ETRG.FR 2PL COND 3SG know but holyday -ART PRF approach 2PL be what? and what? give -GER 2PL POSS woman -ART -PL and 2PL POSS child -ART -PL to in.order.to 3SG COND say day which LOC holiday -ART FOC this 3PL POT be.happy how LOC
itj pron pm pron v itj n -mrph pm v pron cop pron conj pron v -mrph pron conj n -mrph -mrph conj pron conj n -mrph -mrph pp conj pron pm v n n pp n -mrph prt pron pron pm v adv pp
ecouterTitK
áwà, ɲɔ́ɔ ma i tága-la kà wótè ɲíni  
Well, then we go and look for some money.
áwà ɲɔ́ɔ ma i tágala kà wótè ɲíni
áwà ɲɔ́ɔ ma bi tága la kà wóti ɲínin
well that 1PL be go -GER SEQ money -ART look.for
itj pron pron cop v -mrph conj n -mrph v
ecouterTitK
ma máni wótè ɲíni, kà sáli kùtáà sàn dénnɛ̀nù nin mùséènù yen  
When we've found the money and bougt the festitve for the women and children,
ma máni wótè ɲíni kà sáli kùtáà sàn dénnɛ̀nù nin mùséènù yen
ma máni wóti ɲínin kà sáli kùta sàn dénden nù nin mùsu nù yen
1PL COND money -ART look.for SEQ holyday clothes -ART buy child -ART -PL and woman -ART -PL for
pron pm n -mrph v conj n n -mrph v n -mrph -mrph conj n -mrph -mrph pp
ecouterTitK
ɓá sáli lúɲɛ̀ ɛɛ.. tèle won' tɔ dénnɛ̀nù i tólon-na le, jìnbéè si fɔ́ɔ, swárɛ̀ si láa, dénnɛ̀nù s' a wà tólon dúla  
When it's the holyday, on this day young people play, the drums are played, the parties are made, young people go and entertain themselves
ɓá sáli lúɲɛ̀ ɛɛ tèle won dénnɛ̀nù i tólonna le jìnbéè si fɔ́ɔ swárɛ̀ si láa dénnɛ̀nù s a wà tólon dúla
ɓáy sáli lún ɛɛ tèle wo nù dénden nù bi tólon la le jìnbe si fɔ́ɔ swárɛ si láa dénden nù si a wà tólon dúla
as holyday day -ART ur sun that -PL in child -ART -PL be have.fun -GER FOC jembe POT say ETRG.FR -ART POT lie child -ART -PL POT 3SG go have.fun for
conj n n -mrph itj n pron -mrph pp n -mrph -mrph cop v -mrph prt n pm v n -mrph pm n n -mrph -mrph pm pron v v pp
ecouterTitK
dénnɛ̀ dóonù s' a wà bàlon tɛ́n dúla  
Some children would go to play footbal
dénnɛ̀ dóonù s a wà bàlon tɛ́n dúla
dénden do si a wà bàlon tɛ́n dúla
child -ART FOC.do POT 3SG go ball step.on for
n -mrph prt pm pron v n v pp
ecouterTitK
a ni tàran si i la dɛ́nnɛ̀, kùta ɲùma béle a ma ɲɔ́ɔ, máa kùta béle a bólo hári,  
And if your child, he doesn't have good clothes or if he hasn't any clothes at all,
a ni tàran si i la dɛ́nnɛ̀ kùta ɲùma béle a ma ɲɔ́ɔ máa kùta béle a bólo hári
a ni tàran si i la dén nden kùta ɲùman béle a ma ɲɔ́ɔ máa kùta béle a bólo hári
3SG OPT find if 2SG POSS child -DIM -ART clothes good COP.NEG 3SG to that or clothes COP.NEG 3SG arm but
pron pm v conj pron conj n -mrph -mrph n adj cop pron pp pron conj n cop pron n prt
ecouterTitK
i s' a tàran, hári a i díi-la tún, ɓá hári a le fɛ́n béle a bólo wo tùma  
You would see him crying, because he doesn't have anything.
i s a tàran hári a i díila tún ɓá hári a le fɛ́n béle a bólo wo tùma
i si a tàran hári a i dín la tún ɓáy hári a le fɛ́n béle a bólo wo tùma
2SG POT 3SG find but 3SG 2SG give -GER only as but 3SG FOC thing COP.NEG 3SG arm that time
pron pm pron v prt pron pron v -mrph prt conj prt pron prt n cop pron n pron n
ecouterMK
yɔ̀ɔ, dénnɛ̀nù s' an ta-bɛ̀n wo lúɲɛ̀, háray anu sɛ́ɛwanden, wótè díinden anu bólo anu bàabanù bólo, an si gátɔ sàn, an si bɔ́nbɔn sàn, an si lɛ̀ɛmúnɛ sàn  
This day the children would put on smart clothes, they are happy, money is given to them by their parents, they can buy sweets, they can buy oranges.
yɔ̀ɔ dénnɛ̀nù s an tabɛ̀n wo lúɲɛ̀ háray anu sɛ́ɛwanden wótè díinden anu bólo anu bàabanù bólo an si gátɔ sàn an si bɔ́nbɔn sàn an si lɛ̀ɛmúnɛ sàn
yɔ̀ɔ le si anu ta bɛ̀n wo lún háray anu sɛ́ɛwa len wóti dín len anu bólo anu bàaba nù bólo anu si gátɔ sàn anu si bɔ́nbɔn sàn anu si lɛ̀ɛmúnɛ sàn
well FOC POT 3PL REP- meet that day -ART so 3PL be.happy -PC.RES money -ART give -PC.RES 3PL arm 3PL father -PL arm 3PL POT ETRG.FR buy 3PL POT candy buy 3PL POT orange buy
itj prt pm pron mrph- v pron n -mrph itj pron v -mrph n -mrph v -mrph pron n pron n -mrph n pron pm n v pron pm n v pron pm n v
ecouterMK
wo le, kìnáànù tùgun, wo si kùta sàn wo ɲɛ̀tɛ yen wo lúɲɛ̀, wo ni wo ta-bɛ̀n kóoben, wo n' a wà sáli dúla?  
and you, adults, you would buy clothes for youselves that day and go to the feast?
wo le kìnáànù tùgun wo si kùta sàn wo ɲɛ̀tɛ yen wo lúɲɛ̀ wo ni wo tabɛ̀n kóoben wo n a wà sáli dúla
wo le kìna nù tùgun wo si kùta sàn wo ɲɛ̀tɛ yen wo lún wo ni wo ta bɛ̀n kóoben wo ni a wà sáli dúla
that FOC old.man -ART -PL again 2PL POT clothes buy 2PL oneself for that day -ART 2PL OPT 2PL REP- meet much 2PL OPT 3SG go holyday for
pron prt n -mrph -mrph adv pron pm n v pron n pp pron n -mrph pron pm pron mrph- v adv pron pm pron v n pp
ecouterTitK
ɛ́ɛyi, ma le tùgun ma ni kùtáà sàn ma n' a wà sàli fúga tɔ  
Yes, we too, we would buy clothes and go and pray to the open space for praying
ɛ́ɛyi ma le tùgun ma ni kùtáà sàn ma n a wà sàli fúga
ɛ́ɛy ma le tùgun ma ni kùta sàn ma ni a wà sàli fúga
yes 1PL FOC again 1PL OPT clothes -ART buy 1PL OPT 3SG go pray savanna in
itj pron prt adv pron pm n -mrph v pron pm pron v v n pp
ecouterTitK
ma mán bɔ́ɔ ɲɔ́ɔ là, hári ma le tùgun ma i tágaman.. tágamaɲɛ̀-nù kɛ́ɛ-la, ɓá sálè ɲáaɲaa y' a tɔ, hári ma i wo tágamaɲɛ̀nù kɛ́ɛ-la  
when we leave there, we go strolling, because it's the holiday merriness, we go strolling.
ma mán bɔ́ɔ ɲɔ́ɔ là hári ma le tùgun ma i tágaman tágamaɲɛ̀nù kɛ́ɛla ɓá sálè ɲáaɲaa y a hári ma i wo tágamaɲɛ̀nù kɛ́ɛla
ma máni bɔ́ɔ ɲɔ́ɔ là hári ma le tùgun ma bi tágaman tágaman nù kɛ́ɛ la ɓáy sáli ɲáaɲaa bi a hári ma bi wo tágaman nù kɛ́ɛ la
1PL COND leave that LOC but 1PL FOC again 1PL be walk walk -ART -PL do -GER as holyday -ART happiness be 3SG in but 1PL be that walk -ART -PL do -GER
pron pm v pron pp prt pron prt adv pron cop v v -mrph -mrph v -mrph conj n -mrph n cop pron pp prt pron cop pron v -mrph -mrph v -mrph
ecouterTitK
ma le, kìnáànù, ma le tùgun n' a wà ma la kìnáànù kɔ̀ntɔn  
We, adults, we also go to greet our parents.
ma le kìnáànù ma le tùgun n a wà ma la kìnáànù kɔ̀ntɔn
ma le kìna nù ma le tùgun ni a wà ma la kìna nù kɔ̀ntɔn
1PL FOC old.man -ART -PL 1PL FOC again OPT 3SG go 1PL POSS old.man -ART -PL greet
pron prt n -mrph -mrph pron prt adv pm pron v pron conj n -mrph -mrph v
ecouterMK
ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn, wo.. wo.. wo i sòbéè le sàn-na wo lún kéleɲɛ̀ ùráà là, wo si mín.. wo la mùséè si mín tábi, wo n' a dámu, káa sìiséè le, káa wo i màafi gbɛ́ɛ̀ le ládùu-la wo ɲàa?  
well, do you buy meat the day before, and your wives prepare it and you eat it, or is it chicken or do you eat meat-less sauce?
ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn wo wo wo i sòbéè le sànna wo lún kéleɲɛ̀ ùráà là wo si mín wo la mùséè si mín tábi wo n a dámu káa sìiséè le káa wo i màafi gbɛ́ɛ̀ le ládùula wo ɲàa
ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn wo wo wo bi sòbo le sa wo lún kélen ùra là wo si mín wo la mùsu si mín tábi wo ni a dámu káa sìise le káa wo bi màafi gbɛ́ɛ le ládùu la wo ɲàa
DISC but 2PL 2PL 2PL be meat -ART FOC in.order.to 2PL day one -ART evening LOC 2PL POT which 2PL POSS woman -ART POT which cook 2PL OPT 3SG eat or.INTERR chiken -ART FOC or.INTERR 2PL be sauce white FOC prepare -GER that manner
part itj pron pron pron cop n -mrph prt conj pron n num -mrph n pp pron pm n pron conj n -mrph pm n v pron pm pron v conj n -mrph prt conj pron cop n adj prt v -mrph pron n
ecouterTitK
áwà dóonù tùgun, sòbéè si sàn, mínnù máa sòbéè fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ, sìiséè mín bólo, a n' a la sìiséè bìta, a n' a kán na-tɛ̀gɛ. Mínnù ka sòbéè fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ, an' an na sìiséè tóo ɲɔ́ɔ, an ni sòbéè tábi  
well, some buy chicken, those who cannot afford animal-meat, those who have chicken, they catch their chicken and kill it. Those who can afford animal meat, they leave their chicken, and they prepare meat.
áwà dóonù tùgun sòbéè si sàn mínnù máa sòbéè fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ sìiséè mín bólo a n a la sìiséè bìta a n a kán natɛ̀gɛ Mínnù ka sòbéè fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ an an na sìiséè tóo ɲɔ́ɔ an ni sòbéè tábi
áwà dóo nù tùgun sòbo si sàn mín nù máa sòbo fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ sìise mín bólo a ni a la sìise bìta a ni a kán la tɛ̀gɛ mín nù ka sòbo fɛ̀ɛrɛ sɔ̀tɔ anu anu la sìise tóo ɲɔ́ɔ anu ni sòbo tábi
well one -PL again meat -ART POT buy which -PL NEG.COP meat -ART idea get chiken -ART which arm 3SG OPT 3SG POSS chiken -ART seize 3SG OPT 3SG neck CAUS- cut which -PL PST.TR meat -ART idea get 3PL 3PL POSS chiken -ART leave that 3PL OPT meat -ART cook
itj n -mrph adv n -mrph pm v n -mrph cop n -mrph n v n -mrph n n pron pm pron conj n -mrph v pron pm pron n mrph- v n -mrph pm n -mrph n v pron pron conj n -mrph v pron pron pm n -mrph v
ecouterMK
ɛɛ káman.. sìiséè wo, a si ta-tùgu?  
And the chicken, is it pounded?
ɛɛ káman sìiséè wo a si tatùgu
ɛɛ káman sìise wo a si ta tùgu
ur ETRG.FR chiken -ART that 3SG POT REP- pound
itj itj n -mrph pron pron pm mrph- v
ecouterTitK
a si kɛ́ɛ-la kùdu là, anu s' a yílan wo ɲàâ  
It can be made into balls or it's just grilled like that
a si kɛ́ɛla kùdu là anu s a yílan wo ɲàâ
a si kɛ́ɛ la kùdu là anu si a yílan wo ɲàa
3SG POT do -GER ball LOC 3PL if 3SG grill that manner -ART
pron pm v -mrph n pp pron conj pron v pron n -mrph
ecouterTitK
bon, sòbéè tùgun, a si kɛ́ɛ-la kùdu là, sòbéè si tábi wo ɲàâ  
the meat, it can also made into balls and prepared this way.
bon sòbéè tùgun a si kɛ́ɛla kùdu là sòbéè si tábi wo ɲàâ
bon sòbo tùgun a si kɛ́ɛ la kùdu là sòbo si tábi wo ɲàa
ETRG.FR meat -ART again 3SG POT do -GER ball LOC meat -ART POT cook that manner -ART
itj n -mrph adv pron pm v -mrph n pp n -mrph pm v pron n -mrph
ecouterMK
kɔ̀nɔ la-kùdu nɔn nin sòbéè yílannɛ̀ wo ɲàâ, máa kà sòbéè tábi wo ɲàâ yùman de fìsa díya-la?  
but (if you choose between) making balls and 2) fried meat and 3) meat prepared just like that (without frying or pounding into balls), what is better?
kɔ̀nɔ lakùdu nɔn nin sòbéè yílannɛ̀ wo ɲàâ máa kà sòbéè tábi wo ɲàâ yùman de fìsa díyala
kɔ̀nɔ la kùdu nɔn nin sòbo yílan len wo ɲàa máa ka sòbo tábi wo ɲàa yùman le fìsa díya la
but CAUS- fist but and meat -ART grill -PC.RES -ART that manner -ART or PST.TR meat -ART cook that manner -ART which FOC be.better please -GER
conj mrph- v itj conj n -mrph v -mrph -mrph pron n -mrph conj pm n -mrph v pron n -mrph adj prt adj v -mrph
ecouterTitK
ɲɔ́ɔ tùgun sòbéè yílannɛ̀ le tùgun díi dónden  
Well, the fried meat is rather tasty
ɲɔ́ɔ tùgun sòbéè yílannɛ̀ le tùgun díi dónden
ɲɔ́ɔ tùgun sòbo yílan len le tùgun díi dónden
that again meat -ART grill -PC.RES -ART FOC again pleasant little
pron adv n -mrph v -mrph -mrph prt adv adj adv
ecouterMK
kɔ̀nɔ s' a lɔ̀ɔ, a bàrabára-ta wo ɲàâ, a tée díya?  
And if it's boiled, boiled like this, isn't it tasty?
kɔ̀nɔ s a lɔ̀ɔ a bàrabárata wo ɲàâ a tée díya
kɔ̀nɔ si a lɔ̀ɔ a bàrabára ta wo ɲàa a tée díya
but if 3SG cook 3SG cook -PST.INTR that manner -ART 3SG NEG.POT please
conj conj pron v pron v -mrph pron n -mrph pron pm v
ecouterTitK
ɲɔ́ɔ a mán' bàrabára, fó ma ni súnbara le láa a tɔ  
When it's boiled, we have to put sunbara (spice) in it.
ɲɔ́ɔ a mán bàrabára fó ma ni súnbara le láa a
ɲɔ́ɔ a máni bàrabára fó ma ni súnbara le láa a
that 3SG COND cook one.needs.to 1PL OPT spices FOC lie 3SG in
pron pron pm v conj pron pm n prt n pron pp
ecouterMK
kɔ̀nɔ wítaminnù wo là?  
Are there vitamins in it?
kɔ̀nɔ wítaminnù wo là
kɔ̀nɔ wítamin nù wo là
but ETRG.FR -PL that LOC
conj n -mrph pron pp
ecouterTitK
súnbarà i k' a lɔ́n tùgun ɲɔ́ɔ, súnbara tùgun, súnbara a nin kɔ̀kɛ́ɛ̀ mán bán láa-la a là, hári wítamin bá' dɔ́gɔya  
Sunbara, you know, if you put there sunbara ans salt, there would be less vitamins in it.
súnbarà i k a lɔ́n tùgun ɲɔ́ɔ súnbara tùgun súnbara a nin kɔ̀kɛ́ɛ̀ mán bán láala a là hári wítamin bá dɔ́gɔya
súnbara i ka a lɔ́n tùgun ɲɔ́ɔ súnbara tùgun súnbara a nin máni bán láa la a là hári wítamin báti dɔ́gɔya
spices -ART 2SG PST.TR 3SG know again that spices again spices 3SG and behind COND end lie -GER 3SG LOC but ETRG.FR PRF diminish
n -mrph pron pm pron v adv pron n adv n pron conj pp pm v n -mrph pron pp prt n pm v
ecouterMK
áwà, Tíiti, n bát' a lɔ́n i le, súumayɛ̀ mán dòn i bi mín báara-la  
Now I know, Tiiti, what you do when Ramadan comes
áwà Tíiti n bát a lɔ́n i le súumayɛ̀ mán dòn i bi mín báarala
áwà Tíiti n báti a lɔ́n i le súumayɛ máni dòn i bi mín báara la
well NOM.M 1SG PRF 3SG know 2SG FOC Ramadan COND enter 2SG be which work -GER
itj n.prop pron pm pron v pron prt n pm v pron cop n v -mrph
ecouterMK
i s' i tólomalɔɔ ɲɲe, n ni Númula Kɛ́yta tùgun màɲíninka?  
Can you listen to me while I'm asking Numula Keita?
i s i tólomalɔɔ ɲɲe n ni Númula Kɛ́yta tùgun màɲíninka
i si i tólomalɔɔ n yen n ni Númula Kɛ́yta tùgun màɲíninka
2SG POT 2SG listen 1SG for 1SG OPT NOM.F NOM again ask
pron pm pron v pron pp pron pm n.prop n.prop adv v
ecouterMK
Númula Kɛ́yta wo le, súumayɛ̀ mán dòn wo i fɛ́n de wáli-la súumayɛ̀ búutɛ̀ tɔ wo la kàyéènì yen?  
Numula Keita, when Ramadan begins what do you do during the Ramadan for you husbands?
Númula Kɛ́yta wo le súumayɛ̀ mán dòn wo i fɛ́n de wálila súumayɛ̀ búutɛ̀ wo la kàyéènì yen
Númula Kɛ́yta wo le súumayɛ máni dòn wo bi fɛ́n le wáli la súumayɛ búutɔ wo la kàyi nù yen
NOM.F NOM that FOC Ramadan COND enter 2PL be what? FOC work -GER Ramadan in -ART in 2PL POSS man -ART -PL for
n.prop n.prop pron prt n pm v pron cop pron prt v -mrph n pp -mrph pp pron conj n -mrph -mrph pp
ecouterNumKe
áa súumayɛ̀ mán dòn, ma i mín báara-la?  
a, what do whe do when the Ramadan begins?
áa súumayɛ̀ mán dòn ma i mín báarala
áwà súumayɛ máni dòn ma bi mín báara la
well Ramadan COND enter 1PL be which work -GER
itj n pm v pron cop n v -mrph
ecouterNumKe
súumayɛ̀ mán dòn, ma bi tùgúrè le kɛ́ɛ-la  
When Ramadan begins we do pounding
súumayɛ̀ mán dòn ma bi tùgúrè le kɛ́ɛla
súumayɛ máni dòn ma bi tùgu le kɛ́ɛ la
Ramadan COND enter 1PL be pound FOC do -GER
n pm v pron cop v prt v -mrph
ecouterMK
mhm  
Yes
mhm
mhm
yes
itj
ecouterNumKe
sàgúèma, ma ni jéè sòri  
In the morning we scoop water
sàgúèma ma ni jéè sòri
sàgúma ma ni jíi sòri
morning 1PL OPT water -ART scoop
n pron pm n -mrph v
ecouterNumKe
ma i mín kɛ́ɛ-la mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ là, ma ni wo fóo báara ságuèma, ma n' a la-sìgi  
that's wat we do with mone, we do all this in the morning, we put it (at home)
ma i mín kɛ́ɛla mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ là ma ni wo fóo báara ságuèma ma n a lasìgi
ma bi mín kɛ́ɛ la mɔ̀ɔni là ma ni wo főo báara sa ma ni a la sìgi
1PL be which do -GER porridge -ART LOC 1PL OPT that UNIV work in.order.to 1PL OPT 3SG CAUS- sit
pron cop n v -mrph n -mrph pp pron pm pron dtm v conj pron pm pron mrph- v
ecouterNumKe
ùráàn mán mádòn, kàyéèn' ni súkkar sɔ́ngɛ̀ díi ma bólo, an n' a fɔ́ɔ ma ni wúli  
When the evening approaches, men give us money for sugar, and they say to us to go and prepare
ùráàn mán mádòn kàyéèn ni súkkar sɔ́ngɛ̀ díi ma bólo an n a fɔ́ɔ ma ni wúli
ùra nù máni mádòn kàyi nù ni súkkari sɔ̀ngɔ dín ma bólo anu ni a fɔ́ɔ ma ni wúli
evening -ART -PL COND come.up.to man -ART -PL OPT sugar price -ART give 1PL arm 3PL OPT 3SG say 1PL OPT get.up
n -mrph -mrph pm v n -mrph -mrph pm n n -mrph v pron n pron pm pron v pron pm v
ecouterMK
mhm  
Yes
mhm
mhm
yes
itj
ecouterNumKe
hári anu sún-den, ma fóo sún-den  
They are in fast, we all we fast.
hári anu súnden ma fóo súnden
hári anu sún len ma főo sún len
but 3PL fast -PC.RES 1PL UNIV fast -PC.RES
prt pron v -mrph pron dtm v -mrph
ecouterNumKe
ma ni wúli ma n' a báara láw, náamɛ súè ni kòo  
we stand up and work early before the evning comes (naame - from Maninka 'before')
ma ni wúli ma n a báara láw náamɛ súè ni kòo
ma ni wúli ma ni a báara láw náamɛ súu ni kòo
1PL OPT get.up 1PL OPT 3SG work early ETRG.MNK night -ART OPT start
pron pm v pron pm pron v adv prep n -mrph pm v
ecouterMK
mhm  
Yes
mhm
mhm
yes
itj
ecouterNumKe
ma mán' a báara  
When we have worked,
ma mán a báara
ma máni a báara
1PL COND 3SG work
pron pm pron v
ecouterNumKe
ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu náamɛ, anu fɔ́ɔ, fùturéè bá' fáa  
We make the porridge before (before they say) "the evening has come".
ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu náamɛ anu fɔ́ɔ fùturéè bá fáa
ma ni mɔ̀ɔni ládùu náamɛ anu fɔ́ɔ fùturó báti fáa
1PL OPT porridge -ART prepare ETRG.MNK 3PL say twilight -ART PRF fill
pron pm n -mrph v prep pron v n -mrph pm v
ecouterNumKe
fùturéè mán mádòn ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ la-jìgi, ma mán' a la-jìgi, ma n' a la-kíma, ma mán' a la-kíma  
When the twilight approaches, we take the porridge, and chill it
fùturéè mán mádòn ma ni mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ lajìgi ma mán a lajìgi ma n a lakíma ma mán a lakíma
fùturó máni mádòn ma ni mɔ̀ɔni la jìgi ma máni a la jìgi ma ni a la kíma ma máni a la kíma
twilight -ART COND come.up.to 1PL OPT porridge -ART CAUS- descend 1PL COND 3SG CAUS- descend 1PL OPT 3SG CAUS- become.wet 1PL COND 3SG CAUS- become.wet
n -mrph pm v pron pm n -mrph mrph- v pron pm pron mrph- v pron pm pron mrph- v pron pm pron mrph- v
ecouterNumKe
ma ni kàyéènù táà bɔ́ɔ, ma ni mùséènù.. ma ni ma táà bɔ́ɔ  
We take the part for the men and the part for the women.
ma ni kàyéènù táà bɔ́ɔ ma ni mùséènù ma ni ma táà bɔ́ɔ
ma ni ka táa bɔ́ɔ ma ni mu ma ni ma táa bɔ́ɔ
1PL OPT PST.TR part -ART leave 1PL OPT IDENT 1PL OPT 1PL part -ART leave
pron pm pm n -mrph v pron pm cop pron pm pron n -mrph v
ecouterMK
áwà  
Well
áwà
áwà
well
itj
ecouterNumKe
ma ni kàyéèn' na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ dòni  
we bring the men's porridge,
ma ni kàyéèn na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ dòni
ma ni kàyi nù la mɔ̀ɔni dòni
1PL OPT man -ART -PL POSS porridge -ART transport
pron pm n -mrph -mrph conj n -mrph v
ecouterNumKe
ma mán kàyéèn' na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ dòni, ma ni sákkitɛ ma le mùséèn' na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tàa-la ma n' a dòni  
When we've brought our husbands porridge, after that we take the porridge for women.
ma mán kàyéèn na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ dòni ma ni sákkitɛ ma le mùséèn na mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ tàala ma n a dòni
ma máni kàyi nù la mɔ̀ɔni dòni ma ni sákkitɛ ma le mùsu nù la mɔ̀ɔni tàa la ma ni a dòni
1PL COND man -ART -PL POSS porridge -ART transport 1PL OPT make.last 1PL FOC woman -ART -PL POSS porridge -ART take -GER 1PL OPT 3SG transport
pron pm n -mrph -mrph conj n -mrph v pron pm v pron prt n -mrph -mrph conj n -mrph v -mrph pron pm pron v
ecouterMK
yɔ̀ɔ, Númula Kɛ́yta, ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔ́n, kɛ́ɛ kàyéè nɔn mán bán sún-na tèléè tɔ, anu y' an láa-la le ka kìnnɔ́gɔ káa an de tùgun báara dóo le kɛ́ɛ-la, káa wo le dɔ́rɔn de báara-la tèle kɔ́tɔ?  
well, Numula Keita, when the man has finished dis day fast, does he go to bed and sleep or does he do some work, or it's only you who works during the day?
yɔ̀ɔ Númula Kɛ́yta ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔ́n kɛ́ɛ kàyéè nɔn mán bán súnna tèléè anu y an láala le ka kìnnɔ́gɔ káa an de tùgun báara dóo le kɛ́ɛla káa wo le dɔ́rɔn de báarala tèle kɔ́tɔ
yɔ̀ɔ Númula Kɛ́yta ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔ́n kɛɛ kàyi nɔn máni bán sún la tèle anu bi anu la le ka kìnnɔ́gɔ káa anu le tùgun báara dóo le kɛ́ɛ la káa wo le dɔ́rɔn le báara la tèle kɔ́tɔ
well NOM.F NOM DISC can this man -ART but COND end fast -GER sun -ART in 3PL be 3PL POSS FOC PST.TR sleep or.INTERR 3PL FOC again work one FOC do -GER or.INTERR that FOC only FOC work -GER sun under
itj n.prop n.prop part v pron n -mrph itj pm v v -mrph n -mrph pp pron cop pron conj prt pm v conj pron prt adv v n prt v -mrph conj pron prt dtm prt v -mrph n pp
ecouterNumKe
a, tèléè tɔ ɔn, tèléè tɔ ɔn an si báara kɛ́ɛ  
During the day, they would work.
a tèléè ɔn tèléè ɔn an si báara kɛ́ɛ
a tèle ɔn tèle ɔn anu si báara kɛ́ɛ
3SG sun -ART in DISC sun -ART in DISC 3PL POT work do
pron n -mrph pp part n -mrph pp part pron pm v v
ecouterNumKe
súè tɔ ɔn, an ni báara mín kɛ́ɛ-la tèléè tɔ, háray an bá' ta-kɔ̀ri, súè tɔ an tée báara ɲáa sɔ̀tɔ  
at night, since they've worked during the day, they're tired, and at night they cannot work
súè ɔn an ni báara mín kɛ́ɛla tèléè háray an bá takɔ̀ri súè an tée báara ɲáa sɔ̀tɔ
súu ɔn anu ni báara mín kɛɛ tèle háray anu báti ta kɔ̀ri súu anu tée báara ɲáa sɔ̀tɔ
night -ART in DISC 3PL OPT work which this sun -ART in so 3PL PRF REP- fail.to night -ART in 3PL NEG.POT work eye get
n -mrph pp part pron pm v n pron n -mrph pp itj pron pm mrph- v n -mrph pp pron pm v n v
ecouterMK
mhm, ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula  
Well, Numula,
mhm ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula
mhm ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula
yes DISC but NOM.F
itj part itj n.prop
ecouterNumKe
mhm  
Yes?
mhm
mhm
yes
itj
ecouterMK
a máni fɔ́ɔ, wo báti sún wo ɲàâ, wo bá' tábirènù kɛ́ɛ wo la kàyéènù yen wo ɲàâ, kà mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu anu yen háa súumayɛ̀ máni fàga, wo mán' a lɔ́n, a bá' tóo sálè ma,  
When it's said, you have fasted thus, you have prepared the porridge for you husbands thus, and the Ramadan has finished, when you know that what the feast is close,
a máni fɔ́ɔ wo báti sún wo ɲàâ wo bá tábirènù kɛ́ɛ wo la kàyéènù yen wo ɲàâ kà mɔ̀ɔnɛ́ɛ̀ ládùu anu yen háa súumayɛ̀ máni fàga wo mán a lɔ́n a bá tóo sálè ma
a máni fɔ́ɔ wo báti sún wo ɲàa wo báti tábi ri nù kɛ́ɛ wo la kàyi nù yen wo ɲàa kà mɔ̀ɔni ládùu anu yen háa súumayɛ máni fàga wo máni a lɔ́n a báti tóo sáli ma
3SG COND say 2PL PRF fast that manner -ART 2PL PRF cook -NMLZ.TR -ART -PL do 2PL POSS man -ART -PL for that manner -ART SEQ porridge -ART prepare 3PL for as.far.as Ramadan COND die 2PL COND 3SG know 3SG PRF leave holyday -ART to
pron pm v pron pm v pron n -mrph pron pm v -mrph -mrph -mrph v pron conj n -mrph -mrph pp pron n -mrph conj n -mrph v pron pp conj n pm v pron pm pron v pron pm v n -mrph pp
ecouterMK
a si tɛ̀ren fɛ́n de lɔ́gɔ wo là, wo la kàyéèn n' a kɛ́ɛ wo yen?  
What do you want that your husbands do for you?
a si tɛ̀ren fɛ́n de lɔ́gɔ wo là wo la kàyéèn n a kɛ́ɛ wo yen
a si tɛ̀ren fɛ́n le lɔ́gɔ wo là wo la kàyi nù ni a kɛ́ɛ wo yen
3SG POT find what? FOC wish 2PL LOC 2PL POSS man -ART -PL OPT 3SG do 2PL for
pron pm v pron prt n pron pp pron conj n -mrph -mrph pm pron v pron pp
ecouterNumKe
mín lɔ́gɔ i kɛ́ɛ-la ma là?  
What do we want?
mín lɔ́gɔ i kɛ́ɛla ma là
mín lɔ́gɔ bi kɛ́ɛ la ma là
which wish be do -GER 1PL LOC
n n cop v -mrph pron pp
ecouterNumKe
ma y' a fɔ́ɔ-la ani yen de, an ni sáli kùtáà sàn ma yen, ma le nin ma la dénnɛ̀nù, sàmatáà, kùtáà..  
We tell them to buy clothes for us, for us and our children, shoes and clothes
ma y a fɔ́ɔla ani yen de an ni sáli kùtáà sàn ma yen ma le nin ma la dénnɛ̀nù sàmatáà kùtáà
ma bi a fɔ́ɔ la anu yen le anu ni sáli kùta sàn ma yen ma le nin ma la dénden nù sàmatá kùta
1PL be 3SG say -GER 3PL for FOC 3PL OPT holyday clothes -ART buy 1PL for 1PL FOC and 1PL POSS child -ART -PL shoes -ART clothes -ART
pron cop pron v -mrph pron pp prt pron pm n n -mrph v pron pp pron prt conj pron conj n -mrph -mrph n -mrph n -mrph
ecouterNumKe
áwà ma le tùgun wo fóo máni sɔ̀tɔn,  
we, when we get all this
áwà ma le tùgun wo fóo máni sɔ̀tɔn
áwà ma le tùgun wo főo máni sɔ̀tɔ
well 1PL FOC again that UNIV COND get
itj pron prt adv pron dtm pm v
ecouterNumKe
ani mán sàmatáà sàn, an ni kùtáà sàn ma yen, ma le nin dénnɛ̀nù, ma le tùgun máccɛ.. ɛɛ.. jàbi bɔ́ɔ  
When they've bought clothes and shoes for us and our children, the take the henna
ani mán sàmatáà sàn an ni kùtáà sàn ma yen ma le nin dénnɛ̀nù ma le tùgun máccɛ ɛɛ jàbi bɔ́ɔ
anu máni sàmatá sàn anu ni kùta sàn ma yen ma le nin dénden nù ma le tùgun máccɛ ɛɛ jàbi bɔ́ɔ
3PL COND shoes -ART buy 3PL OPT clothes -ART buy 1PL for 1PL FOC and child -ART -PL 1PL FOC again ETRG.PUL ur henna leave
pron pm n -mrph v pron pm n -mrph v pron pp pron prt conj n -mrph -mrph pron prt adv n itj n v
ecouterNumKe
ma ni ma kèɲɛ́ɛ̀nù ta-bɛ̀n  
We adorn our feet
ma ni ma kèɲɛ́ɛ̀nù tabɛ̀n
ma ni ma kèn nù ta bɛ̀n
1PL OPT 1PL leg -ART -PL REP- meet
pron pm pron n -mrph -mrph mrph- v
ecouterMK
jàbi wo i láa-la kèɲɛ́ɛ̀ le là nɛ́ɛ̀?  
henna, it is put on feet, right?
jàbi wo i láala kèɲɛ́ɛ̀ le là nɛ́ɛ̀
jàbi wo bi láa la kèn le là nɛ́ɛ̀
henna that be lie -GER leg -ART FOC LOC EMPH
n pron cop n -mrph n -mrph prt pp part
ecouterNumKe
ɛ́ɛyi ma y' a láa-la ma kèɲɛ́ɛ̀nù nin ma bólèn de là, k' a la-fìn  
yes, we put it on our fet and hand and blacken them
ɛ́ɛyi ma y a láala ma kèɲɛ́ɛ̀nù nin ma bólèn de là k a lafìn
ɛ́ɛy ma bi a láa la ma kèn nù nin ma bólo nù le là kà a la fìn
yes 1PL be 3SG lie -GER 1PL leg -ART -PL and 1PL arm -ART -PL FOC LOC SEQ 3SG CAUS- black
itj pron cop pron n -mrph pron n -mrph -mrph conj pron n -mrph -mrph prt pp conj pron mrph- adj
ecouterNumKe
ma mán' a la-fín, áwà ma n' a wà bùtúgun kùn dáa-la-nù báta  
When we've blackened them, then we go to the hair-dressers
ma mán a lafín áwà ma n a wà bùtúgun kùn dáalanù báta
ma máni a la fín áwà ma ni a wà bùtúgun kùn dáa la nù báta
1PL COND 3SG CAUS- become.black well 1PL OPT 3SG go again head make -GER -PL at
pron pm pron mrph- v itj pron pm pron v adv n v -mrph -mrph pp
ecouterNumKe
ma ni kùn dáa-la ɲíni  
We look for the hairdressers
ma ni kùn dáala ɲíni
ma ni kùn dáa la ɲínin
1PL OPT head make -GER look.for
pron pm n v -mrph v
ecouterNumKe
dóon' n' a la-kòo, k' a la-námaya  
There are some who wash it and make it sleek
dóon n a lakòo k a lanámaya
do ni a la kòo kà a la námaya
FOC.do OPT 3SG CAUS- start SEQ 3SG CAUS- slip
prt pm pron mrph- v conj pron mrph- v
ecouterNumKe
dóon' n' a dáa, k' a la-jìgi kɔ́ma, ma ka mɔ́d bɔ́ɔ a tɔ tún  
Some would braid it and put it behind, we make different hair styles
dóon n a dáa k a lajìgi kɔ́ma ma ka mɔ́d bɔ́ɔ a tún
dóo nù ni a dáa kà a la jìgi kɔ́ma ma ka mɔ́d bɔ́ɔ a tún
one -PL OPT 3SG make SEQ 3SG CAUS- descend space.behind 1PL PST.TR ETRG.FR leave 3SG in only
n -mrph pm pron v conj pron mrph- v pp pron pm n v pron pp prt
ecouterMK
áwà  
Okay
áwà
áwà
well
itj
ecouterNumKe
an mán' a.. a mán kɛ́ɛ wo ɲàâ ma mán nàa,  
When it's done, when we've arrived,
an mán a a mán kɛ́ɛ wo ɲàâ ma mán nàa
anu máni a a máni kɛ́ɛ wo ɲàa ma máni nàa
3PL COND 3SG 3SG COND do that manner -ART 1PL COND come
pron pm pron pron pm v pron n -mrph pron pm v
ecouterNumKe
a mán fɔ́ɔ sálè le  
when they say, it's the holiday
a mán fɔ́ɔ sálè le
a máni fɔ́ɔ sáli le
3SG COND say holyday -ART FOC
pron pm v n -mrph prt
ecouterNumKe
ma ni kálè.. ma ni páuda láa, ma ni kále láa ma ɲáakɔtɛ̀ ma  
We put powder and mascara on our faces
ma ni kálè ma ni páuda láa ma ni kále láa ma ɲáakɔtɛ̀ ma
ma ni kále ma ni páuda láa ma ni kále láa ma ɲáakɔtɔ ma
1PL OPT mascara -ART 1PL OPT powder lie 1PL OPT mascara lie 1PL face -ART to
pron pm n -mrph pron pm n n pron pm n n pron n -mrph pp
ecouterNumKe
ma n' a ɛɛ.. dáa la-wùlen fɛ́ɲɛ̀n láa, ma ni ma ɲáakɔtɛ̀ tábɛ̀n kóoben  
We put lipstik, we make our faces very beautiful.
ma n a ɛɛ dáa lawùlen fɛ́ɲɛ̀n láa ma ni ma ɲáakɔtɛ̀ tábɛ̀n kóoben
ma ni a ɛɛ dáa la wùlen fɛ́n nù láa ma ni ma ɲáakɔtɔ tábɛ̀n kóoben
1PL OPT 3SG ur make CAUS- red thing -ART -PL lie 1PL OPT 1PL face -ART mend much
pron pm pron itj v mrph- adj n -mrph -mrph n pron pm pron n -mrph v adv
ecouterNumKe
ma ni kùta ɲùma wo tàa, ma n' a láa ma ma, ma mán' a láa bùtúgun, ma n' dénnɛ̀nù kòo, ma ni wonù tùgun tábɛ̀n wo ɲàâ  
We take our fancy clothes and put them on. When we've put them on, we wash our children, and we make them smart too.
ma ni kùta ɲùma wo tàa ma n a láa ma ma ma mán a láa bùtúgun ma n dénnɛ̀nù kòo ma ni wonù tùgun tábɛ̀n wo ɲàâ
ma ni kùta ɲùman wo tàa ma ni a láa ma ma ma máni a láa bùtúgun ma ni dénden nù kòo ma ni wo nù tùgun tábɛ̀n wo ɲàa
1PL OPT clothes good that take 1PL OPT 3SG lie 1PL to 1PL COND 3SG lie again 1PL OPT child -ART -PL wash 1PL OPT 2PL -PL again mend that manner -ART
pron pm n adj pron v pron pm pron n pron pp pron pm pron n adv pron pm n -mrph -mrph v pron pm pron -mrph adv v pron n -mrph
ecouterNumKe
ma ni kínè tábi. Ma la kàyéènù ni sòbéè ɲíni, an ni kɔ̀rɛ́ɛ̀ díi ma bólo, ma n' a tábi  
We prepare food. Our husbands look for meat, they give us rice and we prepare it.
ma ni kínè tábi Ma la kàyéènù ni sòbéè ɲíni an ni kɔ̀rɛ́ɛ̀ díi ma bólo ma n a tábi
ma ni kíni tábi ma la kàyi nù ni sòbo ɲínin anu ni kɔ̀rɔ dín ma bólo ma ni a tábi
1PL OPT food -ART cook 1PL POSS man -ART -PL OPT meat -ART look.for 3PL OPT rice -ART give 1PL arm 1PL OPT 3SG cook
pron pm n -mrph v pron conj n -mrph -mrph pm n -mrph v pron pm n -mrph v pron n pron pm pron v
ecouterNumKe
ma mán' a tábi sàgúèma, ma máni wo kɛ́ɛ kòjobóè là, ma n' dóo kɛ́ɛ tèléè tɔ là, ma n' a tóè la-sìgi ùráà là là.  
When we've prepared in the morning, we give it for breakfast, and we make something for the evening, and we leave the rest for the evening
ma mán a tábi sàgúèma ma máni wo kɛ́ɛ kòjobóè là ma n dóo kɛ́ɛ tèléè là ma n a tóè lasìgi ùráà là là
ma máni a tábi sàgúma ma máni wo kɛ́ɛ kòjobó là ma ni dóo kɛ́ɛ tèle là ma ni a tóo la sìgi ùra là là
1PL COND 3SG cook morning 1PL COND that do have.breakfast -ART LOC 1PL OPT one do sun -ART in LOC 1PL OPT 3SG leave -ART CAUS- sit evening LOC LOC
pron pm pron v n pron pm pron v v -mrph pp pron pm n v n -mrph pp pp pron pm pron v -mrph mrph- v n pp pp
ecouterNumKe
a ni fɔ́ɔ nɔn, kó ma n' a wà sáli kɛ́ɛ díla  
then it is said, we would go to pray
a ni fɔ́ɔ nɔn kó ma n a wà sáli kɛ́ɛ díla
a ni fɔ́ɔ nɔn kó ma ni a wà sáli kɛɛ dúla
3SG OPT say but say 1PL OPT 3SG go holyday this for
pron pm v itj v pron pm pron v n pron pp
ecouterNumKe
an mán tága sáli kɛ́ɛ díya, sáli kɛɛ nɛ́tɔ, ma ni sàli ma ni nàa, hári ma fɔ́pu sɛ́ɛwanden  
When we go to pray, during the prayer, we prey, we come till everybody is happy.
an mán tága sáli kɛ́ɛ díya sáli kɛɛ nɛ́tɔ ma ni sàli ma ni nàa hári ma fɔ́pu sɛ́ɛwanden
anu máni tága sáli kɛɛ dúla sáli kɛɛ nɛ́tɔ ma ni sàli ma ni nàa hári ma főo sɛ́ɛwa len
3PL COND go holyday this for holyday this in 1PL OPT pray 1PL OPT come but 1PL UNIV be.happy -PC.RES
pron pm v n pron pp n pron pp pron pm v pron pm v prt pron dtm v -mrph
ecouterNumKe
ma ni jéè sòri, ma la kàyée mán b' a là kómin nà, ma ni jéè sòri, ma n' a kɔ́ɔ, a n' a mìn  
When we've scooped water, when our husband appears, we scoop water and give it to him, and he drinks it
ma ni jéè sòri ma la kàyée mán b a là kómin nà ma ni jéè sòri ma n a kɔ́ɔ a n a mìn
ma ni jíi sòri ma la kàyi máni bɔ́ɔ a là kómin là ma ni jíi sòri ma ni a kɔ́ɔ a ni a mìn
1PL OPT water -ART scoop 1PL POSS man -ART COND leave 3SG LOC how LOC 1PL OPT water -ART scoop 1PL OPT 3SG give 3SG OPT 3SG drink
pron pm n -mrph v pron conj n -mrph pm v pron pp adv pp pron pm n -mrph v pron pm pron v pron pm pron v
ecouterNumKe
an ni dúba ma yen  
they say benedictions to us
an ni dúba ma yen
anu ni dúba ma yen
3PL OPT bless 1PL for
pron pm v pron pp
ecouterMK
yɔ̀ɔ, Númula, n bát' a mɛ́n, kó wo la kàyéènù mán' tága sàli, wo si ɛɛ.. jéè láa fɛ́lɛnden gbɛ́ɛnden tɔ, k' anu mákɔ̀nɔn, an mán bɔ́ɔ sáli dúla, wo n' anu na-bɛ̀n  
Well, Numula, I see, when your husbands go to pray, you would put water into little clean calabashes, and wait for them, when they come from praying, you would receive them
yɔ̀ɔ Númula n bát a mɛ́n kó wo la kàyéènù mán tága sàli wo si ɛɛ jéè láa fɛ́lɛnden gbɛ́ɛnden k anu mákɔ̀nɔn an mán bɔ́ɔ sáli dúla wo n anu nabɛ̀n
yɔ̀ɔ Númula n báti a mɛ́n kó wo la kàyi nù máni tága sàli wo si ɛɛ jíi láa fɛ́lɛnden gbɛ́ɛ len kà anu mákɔ̀nɔn anu máni bɔ́ɔ sáli dúla wo ni anu la bɛ̀n
well NOM.F 1SG PRF 3SG hear say 2PL POSS man -ART -PL COND go pray 2PL POT ur water -ART lie calabash white -PC.RES in SEQ 3PL wait 3PL COND leave holyday for that OPT 3PL CAUS- meet
itj n.prop pron pm pron v v pron conj n -mrph -mrph pm v v pron pm itj n -mrph n n adj -mrph pp conj pron v pron pm v n pp pron pm pron mrph- v
ecouterMK
hári wo fóo sɛ́ɛwa-nden, ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula dóonù tùgun i wòréè láa-la fɛ́ɛnden tɔ, k' a dòni sáli dúla ɲɔ́ɔ là, k' an na kàyéènù tɛ̀ren, k' a díi ánu ma, an n' anu mìn,  
and you all are happy. Well, Numula, some of women, they would put colas in little calabashes, they would bring them to the place of prayer and find their husbands and give it to them, and they drink it (the women put also some water into the calabash with the cola nuts)
hári wo fóo sɛ́ɛwanden ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula dóonù tùgun i wòréè láala fɛ́ɛnden k a dòni sáli dúla ɲɔ́ɔ là k an na kàyéènù tɛ̀ren k a díi ánu ma an n anu mìn
hári wo főo sɛ́ɛwa len ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula dóo nù tùgun bi wòro láa la fɛ́ɛ nden kà a dòni sáli dúla ɲɔ́ɔ là kà anu la kàyi nù tɛ̀ren kà a dín a ma anu ni anu mìn
but 2PL UNIV be.happy -PC.RES DISC but NOM.F one -PL again be cola -ART lie -GER calabash -DIM in SEQ 3SG transport holyday for that LOC SEQ 3PL POSS man -ART -PL find SEQ 3SG give 3SG to 3PL OPT 3PL drink
prt pron dtm v -mrph part itj n.prop n -mrph adv cop n -mrph n -mrph n -mrph pp conj pron v n pp pron pp conj pron conj n -mrph -mrph v conj pron v pron pp pron pm pron v
ecouterMK
an ni wòréè wo tée k' a tafàtan jàmáà là  
They split the cola nut and distribute it among people.
an ni wòréè wo tée k a tafàtan jàmáà là
anu ni wòro wo tée kà a ta fàtan jàma là
3PL OPT cola -ART that NEG.POT SEQ 3SG REP- divide people -ART LOC
pron pm n -mrph pron pm conj pron mrph- v n -mrph pp
ecouterNumKe
á, n de ɲɛ̀tɛ táa, n bi wo le fɔ́ɔ-la, bàni síyaman y' a kɛ́ɛ-la, síyaman bél' a kɛ́ɛ-la  
Is about myself only, that I'm talking, because, there are many who do it and many who don't do it
n de ɲɛ̀tɛ táa n bi wo le fɔ́ɔla bàni síyaman y a kɛ́ɛla síyaman bél a kɛ́ɛla
áwà n le ɲɛ̀tɛ táa n bi wo le fɔ́ɔ la bàni síyaman bi a kɛ́ɛ la síyaman béle a kɛ́ɛ la
well 1SG FOC oneself part 1SG be that FOC say -GER because numerous be 3SG do -GER numerous COP.NEG 3SG do -GER
itj pron prt n n pron cop pron prt v -mrph conj adj cop pron v -mrph adj cop pron v -mrph
ecouterNumKe
n de si n máa tan sɔ̀tɔn tága-la sàli kɛɛ nɛ́tɔ  
Me, if I don't have time (temps from French) to go to the place of the prayer,
n de si n máa tan sɔ̀tɔn tágala sàli kɛɛ nɛ́tɔ
n le si n máa tan sɔ̀tɔ tága la sàli kɛɛ nɛ́tɔ
1SG FOC POT 1SG NEG.COP ETRG.FR get go -GER pray this in
pron prt pm pron cop n v v -mrph v pron pp
ecouterNumKe
n si nɔ́ɔ a la-bɛ̀n-na lúè ma  
I can receive him at home
n si nɔ́ɔ a labɛ̀nna lúè ma
n si nɔ́n a la bɛ̀n la lúu ma
1SG POT can 3SG CAUS- meet -GER yard -ART to
pron pm v pron mrph- v -mrph n -mrph pp
ecouterNumKe
si n ka wótè sɔ̀tɔ, si n ka wòréè le sɔ̀tɔ,  
if I managed to get money and to get the cola nuts
si n ka wótè sɔ̀tɔ si n ka wòréè le sɔ̀tɔ
si n ka wóti sɔ̀tɔ si n ka wòro le sɔ̀tɔ
if 1SG PST.TR money -ART get if 1SG PST.TR cola -ART FOC get
conj pron pm n -mrph v conj pron pm n -mrph prt v
ecouterNumKe
si n máa wóti sɔ̀tɔ, n máa wòre sɔ̀tɔn, n ni jíi kíma la-bɔ́ɔ  
If I haven't got money and I have no cola nuts, I would take out frozen water
si n máa wóti sɔ̀tɔ n máa wòre sɔ̀tɔn n ni jíi kíma labɔ́ɔ
si n máa wóti sɔ̀tɔ n máa wòro sɔ̀tɔ n ni jíi kíma la bɔ́ɔ
if 1SG NEG.COP money get 1SG NEG.COP cola get 1SG OPT water cold CAUS- leave
conj pron cop n v pron cop n v pron pm n adj mrph- v
ecouterMK
mhm, ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula  
Well, Numula,
mhm ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula
mhm ɛ̀nɛ́ɛ̀ nɔn Númula
yes DISC but NOM.F
itj part itj n.prop
ecouterNumKe
mhm  
Yes?
mhm
mhm
yes
itj
ecouterMK
sálluɲɛ̀ ɲɔ́ɔ ɓá hári fóo sɛ́ɛwanden  
the holiday, as everybody is happy
sálluɲɛ̀ ɲɔ́ɔ ɓá hári fóo sɛ́ɛwanden
sállun ɲɔ́ɔ ɓáy hári főo sɛ́ɛwa len
holiday -ART that as but UNIV be.happy -PC.RES
n -mrph pron conj prt dtm v -mrph
ecouterMK
i dɔ́gɛ̀nù báa i kɔ̀tɛ́ɛ̀nù báa i la kìnáànù báa anu fóo si nàa i báta, k' a ma-fɛ́lɛ si i ka sáli kíni ɲùma tábi nun an si mín dámu  
Your small siblings, your elder siblings and you parents, all they would come to your place and see, whether you have prepared good feast food, that they could eat.
i dɔ́gɛ̀nù báa i kɔ̀tɛ́ɛ̀nù báa i la kìnáànù báa anu fóo si nàa i báta k a mafɛ́lɛ si i ka sáli kíni ɲùma tábi nun an si mín dámu
i dɔ́gɔ nù báa i báa i la kìna nù báa anu főo si nàa i báta kà a ma fɛ́lɛ si i ka sáli kíni ɲùman tábi nun anu si mín dámu
2SG small -ART -PL or 2SG behind or 2SG POSS elder -ART -PL or 3PL UNIV POT come 2SG at SEQ 3SG VERB.PL- watch if 2SG PST.TR holyday food good cook RETR 3PL POT which eat
pron adj -mrph -mrph conj pron pp conj pron conj adj -mrph -mrph conj pron dtm pm v pron pp conj pron mrph- v conj pron pm n n adj v prt pron pm n v
ecouterNumKe
ɛ́ɛyi, n dɔ́gɛ̀nù mán nàa, wonù ɲɔ́ɔ si nàa, an n' a.. s' an k' a tàran míraɲɛ̀nù tɔ, s' anu k' a tàran dàgáà tɔ  
Yes when my youger siblings come.. they would come, if they find it in the bowl or if they find it in the pots,
ɛ́ɛyi n dɔ́gɛ̀nù mán nàa wonù ɲɔ́ɔ si nàa an n a s an k a tàran míraɲɛ̀nù s anu k a tàran dàgáà
ɛ́ɛy n dɔ́gɔ nù máni nàa wo nù ɲɔ́ɔ si nàa anu ni a si anu ka a tàran míran nù si anu ka a tàran dàga
yes 1SG younger -ART -PL COND come that -PL that POT come 3PL OPT 3SG if 3PL PST.TR 3SG find bowl -ART -PL in if 3PL PST.TR 3SG find pot -ART in
itj pron n -mrph -mrph pm v pron -mrph pron pm v pron pm pron conj pron pm pron v n -mrph -mrph pp conj pron pm pron v n -mrph pp
ecouterNumKe
an s' a tàa, an n' a dámu. N na kìnáànù ɔn, n b' a rɔ́tti-la le, n n' a láa míraɲɛ̀ tɔ, n n' a dòni anu ma  
They would take it and eat. As for my parents, I put it in the plates for them and send it to them.
an s a tàa an n a dámu N na kìnáànù ɔn n b a rɔ́ttila le n n a láa míraɲɛ̀ n n a dòni anu ma
anu si a tàa anu ni a dámu n la kìna nù ɔn n bi a rɔ́tti la le n ni a láa míran n ni a dòni anu ma
3PL POT 3SG take 3PL OPT 3SG eat 1SG POSS old.man -ART -PL DISC 1SG be 3SG distribute -GER FOC 1SG OPT 3SG lie bowl -ART in 1SG OPT 3SG transport 3PL to
pron pm pron v pron pm pron v pron conj n -mrph -mrph part pron cop pron n -mrph prt pron pm pron n n -mrph pp pron pm pron v pron pp
ecouterMK
i ni i la kìnáànù ɔn sànba  
You would send it to your parents.
i ni i la kìnáànù ɔn sànba
i ni i la kìna nù ɔn sànba
2SG OPT 2SG POSS elder -ART -PL DISC bring.present
pron pm pron conj adj -mrph -mrph part n
ecouterNumKe
n n' anu sànba  
I would sent it to them.
n n anu sànba
n ni anu sànba
1SG OPT 3PL bring.present
pron pm pron n
ecouterMK
i le tùgun si bɔ́ɔ wo lúɲɛ̀, i n' a wà mɔ̀gɔ gbɛ́tɛnù báta, álakɔ, i n' an na kínè métti, káa i tóo-la i báta le, i le béle jìgi-la, i béle yɛ̀lɛ-la?  
And you, would you do out this day, to go to other people in order to taste their food or you stay at your place, you don't go up, you don't go down?
i le tùgun si bɔ́ɔ wo lúɲɛ̀ i n a wà mɔ̀gɔ gbɛ́tɛnù báta álakɔ i n an na kínè métti káa i tóola i báta le i le béle jìgila i béle yɛ̀lɛla
i le tùgun si bɔ́ɔ wo lún i ni a wà mɔ̀gɔ gbɛ́tɛ nù báta álakɔ i ni anu la kíni métti káa i tóo la i báta le i le béle jìgi la i béle yɛ̀lɛ la
2SG FOC again POT leave that day -ART 2SG OPT 3SG go man other -PL at in.order.to 2SG OPT 3PL POSS food -ART taste or.INTERR 2SG leave -GER 2SG at FOC 2SG FOC COP.NEG descend -GER 2SG COP.NEG rise -GER
pron prt adv pm v pron n -mrph pron pm pron v n adj -mrph pp conj pron pm pron conj n -mrph v conj pron v -mrph pron pp prt pron prt cop v -mrph pron cop v -mrph
ecouterNumKe
á n de ɔn  
Well, as for me..
n de ɔn
áwà n le ɔn
well 1SG FOC DISC
itj pron prt part
ecouterNumKe
ɓá sálè ɲáaɲaa le, n na kìnáà la mɔ̀gɛ́ɛ̀, máa n de nin mɔ̀gɛ́ɛ̀ mín díyanden,  
As it is holyday merrymaking, some of my parents or somebody who I like
ɓá sálè ɲáaɲaa le n na kìnáà la mɔ̀gɛ́ɛ̀ máa n de nin mɔ̀gɛ́ɛ̀ mín díyanden
ɓáy sáli ɲáaɲaa le n la kìna la mɔ̀gɔ máa n le nin mɔ̀gɔ mín díya len
as holyday -ART happiness FOC 1SG POSS old.man -ART POSS man -ART or 1SG FOC and man -ART which please -PC.RES
conj n -mrph n prt pron conj n -mrph conj n -mrph conj pron prt conj n -mrph n v -mrph
ecouterNumKe
n s' a wà wo ɲɔ́ɔ báta  
I go to their house.
n s a wà wo ɲɔ́ɔ báta
n si a wà wo ɲɔ́ɔ báta
1SG POT 3SG go that that at
pron pm pron v pron pron pp
ecouterNumKe
n ni bɔ́ɔ a báta tún, n n' a lɔ́n s' a le tùgun ka hàjjíga tábi, a le tùgun béle, a béle hámminden, k' a bɛ̀n, fína a le máa sáli kínè sɔ̀tɔ  
When I've been to his place, I would know whether he has had good food to eat, whether he is not troubled about meeting (the holiday) about not getting the holyday food
n ni bɔ́ɔ a báta tún n n a lɔ́n s a le tùgun ka hàjjíga tábi a le tùgun béle a béle hámminden k a bɛ̀n fína a le máa sáli kínè sɔ̀tɔ
n ni bɔ́ɔ a báta tún n ni a lɔ́n si a le tùgun ka hàjjíga tábi a le tùgun béle a béle hámmi len kà a bɛ̀n fína a le máa sáli kíni sɔ̀tɔ
1SG OPT leave 3SG at only 1SG OPT 3SG know if 3SG FOC again PST.TR good cook 3SG FOC again COP.NEG 3SG COP.NEG worry -PC.RES SEQ 3SG meet because 3SG FOC NEG.COP holyday food -ART get
pron pm v pron pp prt pron pm pron v conj pron prt adv pm n v pron prt adv cop pron cop v -mrph conj pron v conj pron prt cop n n -mrph v
ecouterMK
ɛ̀nɛ́ɛ̀, sálluɲɛ̀ wo nɔn, dóon' tùgun bi mínnù tée kùtáà sɔ̀tɔn  
During the holyday, there are people that dont' have clothes
ɛ̀nɛ́ɛ̀ sálluɲɛ̀ wo nɔn dóon tùgun bi mínnù tée kùtáà sɔ̀tɔn
ɛ̀nɛ́ɛ̀ sállun wo nɔn dóo nù tùgun bi mín nù tée kùta sɔ̀tɔ
DISC holiday -ART that but one -PL again be which -PL NEG.POT clothes -ART get
part n -mrph pron itj n -mrph adv cop n -mrph pm n -mrph v
ecouterNumKe
á, dóonu b' a tɔ, an t' a sɔ̀tɔn, anu máakɔ máa  
There are some, they can't get it and they don't care
dóonu b a an t a sɔ̀tɔn anu máakɔ máa
áwà do bi a anu tée a sɔ̀tɔ anu máakɔ máa
well FOC.do be 3SG in 3PL NEG.POT 3SG get 3PL business NEG.COP
itj prt cop pron pp pron pm pron v pron n cop
ecouterNumKe
an ni.. a si tàran sée béle ani yen, sée béle an na kàyéè yen  
they don't have any means, their husbands, they don't have means
an ni a si tàran sée béle ani yen sée béle an na kàyéè yen
anu ni a si tàran sée béle anu yen sée béle anu la kàyi yen
3PL OPT 3SG POT find means COP.NEG 3PL for means COP.NEG 3PL POSS man -ART for
pron pm pron pm v n cop pron pp n cop pron conj n -mrph pp
ecouterNumKe
an de tùgun n' an sìgi kó wo ɲàâ, an n' anu bólè túnbɔndìrɛ  
They would sit like this, they would just fold their hands
an de tùgun n an sìgi kó wo ɲàâ an n anu bólè túnbɔndìrɛ
anu le tùgun ni anu sìgi kó wo ɲàa anu ni anu bólo túnbɔndìrɛ
3PL FOC again OPT 3PL sit say that manner -ART 3PL OPT 3PL arm -ART gather
pron prt adv pm pron v v pron n -mrph pron pm pron n -mrph v
ecouterTitK
yɔ̀ɔ, Númula Kɛ́yta, n bát' a lɔ́n, sálluɲɛ̀ tábirè le kɛ́ɛ-la, kà sòbéènù sàn kàyéènù bólo, kà sìiséènù sàn, mùséèn' n' a ma-yílan álakɔ ɓá hári fóo sɛ́ɛwanden  
Well, Numula Keita, I understand, the food for the holiday is prepared, the meat is bought by the men, the chicken is bought and women fry it and everybody is happy.
yɔ̀ɔ Númula Kɛ́yta n bát a lɔ́n sálluɲɛ̀ tábirè le kɛ́ɛla kà sòbéènù sàn kàyéènù bólo kà sìiséènù sàn mùséèn n a mayílan álakɔ ɓá hári fóo sɛ́ɛwanden
yɔ̀ɔ Númula Kɛ́yta n báti a lɔ́n sállun tábi ri le kɛ́ɛ la kà sòbo nù sàn ka bólo kà sìise sàn mùsu nù ni a ma yílan álakɔ ɓáy hári főo sɛ́ɛwa len
well NOM.F NOM 1SG PRF 3SG know holiday -ART cook -NMLZ.TR -ART FOC do -GER SEQ meat -ART -PL buy PST.TR arm SEQ chiken buy woman -ART -PL OPT 3SG VERB.PL- grill in.order.to as but UNIV be.happy -PC.RES
itj n.prop n.prop pron pm pron v n -mrph v -mrph -mrph prt v -mrph conj n -mrph -mrph v pm n conj n v n -mrph -mrph pm pron mrph- v conj conj prt dtm v -mrph
ecouterTitK
ɛ̀nɛ́ɛ̀ kàyéè dóonù tùgun bi wo lúɲɛ̀ mínnù tée sòbéè sɔ̀tɔ, k' a sàn an na mùséènù bólo?  
There are some men this day which cannot get meat and buy it for their wives?
ɛ̀nɛ́ɛ̀ kàyéè dóonù tùgun bi wo lúɲɛ̀ mínnù tée sòbéè sɔ̀tɔ k a sàn an na mùséènù bólo
ɛ̀nɛ́ɛ̀ kàyi dóo nù tùgun bi wo lún mín nù tée sòbo sɔ̀tɔ kà a sàn anu la mùsu nù bólo
DISC man -ART one -PL again be that day -ART which -PL NEG.POT meat -ART get SEQ 3SG buy 3PL POSS woman -ART -PL arm
part n -mrph n -mrph adv cop pron n -mrph n -mrph pm n -mrph v conj pron v pron conj n -mrph -mrph n
ecouterNumKe
á, wo bi, kɔ̀nɔ  
yes, there are such but
wo bi kɔ̀nɔ
áwà wo bi kɔ̀nɔ
well that be
itj pron cop
ecouterNumKe
dóonù bi, an tée sòbo sɔ̀tɔ, dóon ni sìiséè sɔ̀tɔ, dóonù tée sìiséè sɔ̀tɔ, an ni yɛ́gɛ ɲíni, ɓá yànká n de la kàyéè yɛ́gɛ bìta díya  
Some people can't get meat, these get chicken, some people don't get chicken, they go and look for fish, for example, now my husband is fishing
dóonù bi an tée sòbo sɔ̀tɔ dóon ni sìiséè sɔ̀tɔ dóonù tée sìiséè sɔ̀tɔ an ni yɛ́gɛ ɲíni ɓá yànká n de la kàyéè yɛ́gɛ bìta díya
dóo nù bi anu tée sòbo sɔ̀tɔ dóo nù ni sìise sɔ̀tɔ dóo nù tée sìise sɔ̀tɔ anu ni yɛ́gɛ ɲínin ɓáy yànka n le la kàyi yɛ́gɛ bìta dúla
one -PL be 3PL NEG.POT meat get one -PL OPT chiken -ART get one -PL NEG.POT chiken -ART get 3PL OPT fish look.for as here 1SG FOC POSS man -ART fish seize place
n -mrph cop pron pm n v n -mrph pm n -mrph v n -mrph pm n -mrph v pron pm n v conj adv pron prt conj n -mrph n v n
ecouterMK
ahaa, i le la kàyéè yɛ́gɛ bìta dúla  
aa, your husband, he is fishing now.
ahaa i le la kàyéè yɛ́gɛ bìta dúla
i le la kàyi yɛ́gɛ bìta dúla
a! 2SG FOC POSS man -ART fish seize place
itj pron prt conj n -mrph n v n
ecouterNumKe
mhm  
Yes.
mhm
mhm
yes
itj
ecouterMK
i le la kàyéè mán tága yɛ́gɛ bìta dúla, a i táa-la le, a ni bìla kɔ̌ɛ̀ tɔ, a n' a.. a bìta káa a i fɛ́n de la-dáa-la, a n' a la-jìgi yɛ́gɛ̀nù ma, yɛ́gɛ̀nù ni wo tàa?  
When you husband goes fishing, he goes and plunges into river, or he makes something, and puts it under the water for the fish, so that the fish take it
i le la kàyéè mán tága yɛ́gɛ bìta dúla a i táala le a ni bìla kɔ̌ɛ̀ a n a a bìta káa a i fɛ́n de ladáala a n a lajìgi yɛ́gɛ̀nù ma yɛ́gɛ̀nù ni wo tàa
i le la kàyi máni tága yɛ́gɛ bìta dúla a bi tága la le a ni bìla kɔ̀ɔ a ni a a bìta káa a bi fɛ́n le la dáa la a ni a la jìgi yɛ́gɛ nù ma yɛ́gɛ nù ni wo tàa
2SG FOC POSS man -ART COND go fish seize place 3SG be go -GER FOC 3SG OPT plunge stream -ART in 3SG OPT 3SG 3SG seize or.INTERR 3SG be what? FOC CAUS- make -GER 3SG OPT 3SG CAUS- descend fish -ART -PL to fish -ART -PL OPT that take
pron prt conj n -mrph pm v n v n pron cop v -mrph prt pron pm v n -mrph pp pron pm pron pron v conj pron cop pron prt mrph- v -mrph pron pm pron mrph- v n -mrph -mrph pp n -mrph -mrph pm pron v
ecouterNumKe
yànka káa káa káa, n na kàyéè bɔ́ɔ-la yan náni  
Just now, right now, my husband has just left here
yànka káa káa káa n na kàyéè bɔ́ɔla yan náni
yànka káa káa káa n la kàyi bɔ́ɔ la yan náni
here there there there 1SG POSS man -ART leave -GER that here
adv adv adv adv pron conj n -mrph v -mrph pron itj
ecouterNumKe
a k' a nɛ̀tɛɛ̀ le ma-tùgu  
He pounds nere grains
a k a nɛ̀tɛɛ̀ le matùgu
a ka a nɛ̀tɛ le ma tùgu
3SG PST.TR 3SG nete -ART FOC VERB.PL- pound
pron pm pron n -mrph prt mrph- v
ecouterNumKe
a ka.. ɛɛ n na kàyéè ka nɛ̀tɛ́ɛ̀ ma-tùgu, a ka wo la-màga  
my husband pounds the nere, stirs them
a ka ɛɛ n na kàyéè ka nɛ̀tɛ́ɛ̀ matùgu a ka wo lamàga
a ka ɛɛ n la kàyi ka nɛ̀tɛ ma tùgu a ka wo la màga
3SG PST.TR ur 1SG POSS man -ART PST.TR nete VERB.PL- pound 3SG PST.TR 2PL CAUS- touch
pron pm itj pron conj n -mrph pm n mrph- v pron pm pron mrph- v
ecouterNumKe
a ka.. a ka jéè láa a tɔ, a k' a la-màga  
he add water to it and stirs it
a ka a ka jéè láa a a k a lamàga
a ka a ka jíi láa a a kà a la màga
3SG PST.TR 3SG PST.TR water -ART lie 3SG in 3SG SEQ 3SG CAUS- touch
pron pm pron pm n -mrph n pron pp pron conj pron mrph- v
ecouterNumKe
a k' a la-mɔ̀ndɔ  
he makes balls with it
a k a lamɔ̀ndɔ
a ka a la mɔ̀ndɔ
3SG PST.TR 3SG CAUS- give.a.handfull
pron pm pron mrph- v
ecouterNumKe
k' a láa gbànfaà tɔ  
and put it into his bag
k a láa gbànfaà
kà a láa gbànfa
SEQ 3SG lie bag -ART in
conj pron n n -mrph pp
ecouterNumKe
a táata a fɛ́ kɔ̀ɛ̂ tɔ  
he went with this to the river
a táata a fɛ́ kɔ̀ɛ̂
a tága ta a kɔ̀ɔ
3SG go -PST.INTR 3SG with stream -ART in
pron v -mrph pron pp n -mrph pp
ecouterNumKe
a i tága-la a fɛ kɔ̀ɛ̂ tɔ,  
he went with this to the river
a i tágala a kɔ̀ɛ̂
a bi tága la a kɔ̀ɔ
3SG be go -GER 3SG with stream -ART in
pron cop v -mrph pron pp n -mrph pp
ecouterNumKe
ndɔ́lin mɛ́lɛɲɛ̀ mín y' a bólo, a ni wo la-mɔ̀ndɔ, i kó la-kùdu-nden  
The iron hook which he has, he would put there a small ball (of the bait) and it is in form of a small ball
ndɔ́lin mɛ́lɛɲɛ̀ mín y a bólo a ni wo lamɔ̀ndɔ i kó lakùdunden
ndɔ́lin mɛ́lɛn mín bi a bólo a ni wo la mɔ̀ndɔ i kó la kùdu len
fishing.hook catch.fire -ART which be 3SG arm 3SG OPT that CAUS- give.a.handfull 2SG say CAUS- fist -PC.RES
n n -mrph n cop pron n pron pm pron mrph- v pron v mrph- v -mrph
ecouterNumKe
an i a bìla-la, a n' a la-bòyi jéè tɔ, yɛ́gɛ̀nù ni nàa nɔn, an de si wo tàa  
he puts it (the bait on the hook) he throws it into water, the fish coms and they can take it
an i a bìlala a n a labòyi jéè yɛ́gɛ̀nù ni nàa nɔn an de si wo tàa
anu bi a bìla la a ni a la bòyi jíi yɛ́gɛ ni nàa nɔn anu le si wo tàa
3PL be 3SG plunge -GER 3SG OPT 3SG CAUS- fall water -ART in fish OPT come but 3PL FOC POT that take
proncop pron v -mrph pron pm pron mrph- v n -mrph pp n pm v itj pron prt pm pron v
ecouterNumKe
an mán' a fɔ́ɔ, an si wo tàa, an mán' a fɔ́ɔ ani y' a lakùnun-na, a ni ndɔ́lin mɛ́lɛɲɛ̀ jùléè sàba  
When it bites it, when it's said it pecks it, he pulls the rope with the hook
an mán a fɔ́ɔ an si wo tàa an mán a fɔ́ɔ ani y a lakùnunna a ni ndɔ́lin mɛ́lɛɲɛ̀ jùléè sàba
anu máni a fɔ́ɔ anu si wo tàa anu máni a fɔ́ɔ anu bi a la kùnun la a ni ndɔ́lin mɛ́lɛn jùlu sàba
3PL COND 3SG say 3PL POT that take 3PL COND 3SG say 3PL be 3SG CAUS- swallow -GER 3SG OPT fishing.hook metal.part -ART rope -ART pull
pron pm pron v pron pm pron v pron pm pron v pron cop pron mrph- v -mrph pron pm n n -mrph n -mrph v
ecouterNumKe
yɛ́gɛ̀nù, a ni sàkkɛ́ nɔn yɛ́gɛ káɲɛ̀ là, a n' a la-yɛ̀lɛ  
the fish, when it (the hood) enters, the neck of the fish, he takes it upwards
yɛ́gɛ̀nù a ni sàkkɛ́ nɔn yɛ́gɛ káɲɛ̀ là a n a layɛ̀lɛ
yɛ́gɛ nù a ni sàkkɛ́ nɔn yɛ́gɛ kán là a ni a la yɛ̀lɛ
fish -ART -PL 3SG OPT hook but fish neck -ART LOC 3SG OPT 3SG CAUS- rise
n -mrph -mrph pron pm v itj n n -mrph pp pron pm pron mrph- v
ecouterMK
ɛɛ Númula Kɛ́yta, n b' i màɲíninka-la, sálluɲɛ̀..  
Numula Keita, I'm asking you, during the holiday
ɛɛ Númula Kɛ́yta n b i màɲíninkala sálluɲɛ̀
ɛɛ Númula Kɛ́yta n bi i màɲíninka la sállun
ur NOM.F NOM 1SG be 2SG ask -GER holiday -ART
itj n.prop n.prop pron cop pron v -mrph n -mrph
ecouterMK
jìnbéè le fɔ́ɔ-la wo báta yan, káa gítar le fɔ́ɔ-la káa kɛ́rɔna le.. fɛ́n de tólon i kɛ́ɛ-la wo báta yan, káa wo i wídeyɔ le ma-fɛ́lɛ-la?  
Do they play jinbe, or the guitar, or kerona, or what sort of entertainment is there at your place? or do you watch video?
jìnbéè le fɔ́ɔla wo báta yan káa gítar le fɔ́ɔla káa kɛ́rɔna le fɛ́n de tólon i kɛ́ɛla wo báta yan káa wo i wídeyɔ le mafɛ́lɛla
jìnbe le fɔ́ɔ la wo báta yan káa gítar le fɔ́ɔ la káa kɛ́rɔna le fɛ́n le tólon bi kɛ́ɛ la wo báta yan káa wo bi wídeyɔ le ma fɛ́lɛ la
jembe FOC say -GER 2PL at that or.INTERR ETRG.FR FOC say -GER or.INTERR harp FOC what? FOC party be do -GER 2PL at that or.INTERR 2PL be ETRG.FR FOC VERB.PL- watch -GER
n prt v -mrph pron pp pron conj n prt v -mrph conj n prt pron prt n cop v -mrph pron pp pron conj pron cop n prt mrph- v -mrph
ecouterNumKe
áa síyaman de kɛ́ɛ-la  
aa, there's a lot of things that we do.
áa síyaman de kɛ́ɛla
áwà síyaman le kɛ́ɛ la
well numerous FOC do -GER
itj adj prt v -mrph
ecouterNumKe
mín i kɛ́ɛ-la yan?  
What is done there?
mín i kɛ́ɛla yan
mín bi kɛ́ɛ la yan
which be do -GER that
n cop v -mrph pron
ecouterNumKe
jìnbéè si fɔ́ɔ  
The drum is played,
jìnbéè si fɔ́ɔ
jìnbe si fɔ́ɔ
jembe POT say
n pm v
ecouterNumKe
dóonù s' a wà jìnbéè wo tɔ, dóonù tée tága  
some would go to listen to this drum, and others wouldn't
dóonù s a wà jìnbéè wo dóonù tée tága
dóo nù si a wà jìnbe wo dóo nù tée tága
one -PL POT 3SG go jembe that in one -PL NEG.POT go
n -mrph pm pron v n pron pp n -mrph pm v
ecouterNumKe
dóon' n' a wà wídeyɔ là  
some would go to watch video
dóon n a wà wídeyɔ là
dóo nù ni a wà wídeyɔ là
one -PL OPT 3SG go ETRG.FR LOC
n -mrph pm pron v n pp
ecouterNumKe
dóon' n' a wà ɛɛ.. swáarè tɔ  
some would go to the disco-club
dóon n a wà ɛɛ swáarè
do ni a wà ɛɛ swáare
FOC.do OPT 3SG go ur disco -ART in
prt pm pron v itj n -mrph pp
ecouterNumKe
wo le i kɛ́ɛ-la, gítar kóè wo ɲɔ́ɔ, fáyida wo bá' màcúmaya  
this is what is done, and the guitar, it's no more popular
wo le i kɛ́ɛla gítar kóè wo ɲɔ́ɔ fáyida wo bá màcúmaya
wo le bi kɛ́ɛ la gítar kóo wo ɲɔ́ɔ fàhín wo báti màcúmaya
that FOC be do -GER ETRG.FR thing -ART that that DISC that PRF be.out.of.fashion
pron prt cop v -mrph n n -mrph pron pron part pron pm v
ecouterMK
ɛɛ mínnù ɲíninden nɔn, wonù y' an sàra-la an na kàyéèn nà le, kó ani táa-la jìnbéè tɔ káa an' i bɔ́ɔ-la le tún, an n' a wà dóodo bé' dóo màɲíninka-la?  
And those women who are married, to they say goodbye to their husbands, and say that they go listen to tam-tam, or they just go, and nobody asks anybody?
ɛɛ mínnù ɲíninden nɔn wonù y an sàrala an na kàyéèn nà le kó ani táala jìnbéè káa an i bɔ́ɔla le tún an n a wà dóodo bé dóo màɲíninkala
ɛɛ mín nù ɲínin len nɔn wo nù bi anu sàra la anu la ka là le kó anu tága la jìnbe káa anu bi bɔ́ɔ la le tún anu ni a wà dóodo béle dóo màɲíninka la
ur which -PL look.for -PC.RES but that -PL be 3PL say.goodbye -GER 3PL POSS PST.TR LOC FOC say 3PL go -GER jembe in or.INTERR 3PL be leave -GER FOC only 3PL OPT 3SG go nobody COP.NEG one ask -GER
itj n -mrph v -mrph itj pron -mrph cop pron v -mrph pron conj pm pp prt v pron v -mrph n pp conj pron cop v -mrph prt prt pron pm pron v pron cop n v -mrph
ecouterNumKe
áa wo ɲɔ́ɔ mán kɛ́ɛ, dóon' s' anu sàra  
when it's done, some would say good bye
áa wo ɲɔ́ɔ mán kɛ́ɛ dóon s anu sàra
áwà wo ɲɔ́ɔ máni kɛ́ɛ dóo nù si anu sàra
well that that COND do one -PL POT 3PL say.goodbye
itj pron pron pm v n -mrph pm pron v
ecouterNumKe
ɓáyi mɔ̀gɛ́ɛ̀ dóoni y' a tɔ, an n' an sàra an n' a wà, dóoni n' a ma-fɛ̀lɛ, ɓá sálluɲɛ̀ le ɲɔ̀ɔɲáa le, kó, kó kóntorol bél' a tɔ  
There are some who would say goodbuy before going, and other would think that, since it's holiday, all is a mess
ɓáyi mɔ̀gɛ́ɛ̀ dóoni y a an n an sàra an n a wà dóoni n a mafɛ̀lɛ ɓá sálluɲɛ̀ le ɲɔ̀ɔɲáa le kó kó kóntorol bél a
ɓáy mɔ̀gɔ do bi a anu sàra anu ni a wà do ni a ma ɓáy sállun le ɲɔ̀ɔɲáa le kó kó kóntorol béle a
as man -ART FOC.do be 3SG in 3PL say.goodbye 3PL OPT 3SG go FOC.do OPT 3SG VERB.PL- with as holiday -ART FOC hubbub FOC say say ETRG.FR COP.NEG 3SG in
conj n -mrph prt cop pron pp pron v pron pm pron v prt pm pron mrph- pp conj n -mrph prt n prt v v n cop pron pp
ecouterNumKe
dóon' si kílà bìta tún an n' a wà  
some women would just go like this
dóon si kílà bìta tún an n a wà
dóo nù si kíla bìta tún anu ni a wà
one -PL POT road -ART seize only 3PL OPT 3SG go
n -mrph pm n -mrph v prt pron pm pron v
ecouterNumKe
dóon nɔn n' an sàra, si kàyéè sɔ̀n-ta, an n' a wà, si kàyéèn' máa sɔ̀n, an n' an sìgi  
Some women would ask, and if the husband agrees, they would go, and if the husband dosent agree, they would stay at home.
dóon nɔn n an sàra si kàyéè sɔ̀nta an n a wà si kàyéèn máa sɔ̀n an n an sìgi
dóo nù nɔn ni anu sàra si kàyi sɔ̀n ta anu ni a wà si kàyi nù máa sɔ̀n anu ni anu sìgi
one -PL but OPT 3PL say.goodbye if man -ART agree -PST.INTR 3PL OPT 3SG go if man -ART -PL NEG.COP agree 3PL OPT 3PL sit
n -mrph itj pm pron v conj n -mrph v -mrph pron pm pron v conj n -mrph -mrph cop v pron pm pron v
ecouterNumKe
a n' a fɔ́ɔ áwà kàyéè ma, kó áwà n n' a wà swárè là, káa n n' a wà wídeyɔ la, káa n n' a wà jìnbéè tɔ  
She tell to her husband if she sould go to the disco or to watch video or to listen to tam-tam
a n a fɔ́ɔ áwà kàyéè ma kó áwà n n a wà swárè là káa n n a wà wídeyɔ la káa n n a wà jìnbéè
a ni a fɔ́ɔ áwà kàyi ma kó áwà n ni a wà swa là káa n ni a wà wídeyɔ la káa n ni a wà jìnbe
3SG OPT 3SG say well man -ART to say well 1SG OPT 3SG go ETRG.FR LOC or.INTERR 1SG OPT 3SG go ETRG.FR POSS or.INTERR 1SG OPT 3SG go jembe -ART in
pron pm pron v itj n -mrph pp v itj pron pm pron v conj pp conj pron pm pron v n conj conj pron pm pron v n -mrph pp
ecouterNumKe
a mán' a fɔ́ɔ, i n' a wà káamin télen, i y' a wà-la ɲɔ́ɔ télen de  
When he says where she has to go, you go there.
a mán a fɔ́ɔ i n a wà káamin télen i y a wàla ɲɔ́ɔ télen de
a máni a fɔ́ɔ i ni a wà káamin télen i bi a wà la ɲɔ́ɔ télen le
3SG COND 3SG say 2SG OPT 3SG go when towards 2SG be 3SG go -GER that towards FOC
pron pm pron v pron pm pron v adv pp pron cop pron v -mrph pron pp prt
ecouterMK
ɛɛ, ma i dóonù na-fàtan-na súènù tɔ sùmúɲɛ̀n' tɔ, won i ɲɔ̀gɔn bìta-la tága kóè le là sùmúɲɛ̀ tɔ káa an i ɲɔ̀gɔn bìta-la dɔ̀n kóè le là káa an ni ɲɔ̀gɔn náni-na le káa fɛ́n de dòn-na won' tɛ́ɛma  
We would separate some people (that fighat) at night during the parties, would they fight because of something in the parties, or would they fight because of dancing, or would they insult each other, what is there between them?
ɛɛ ma i dóonù nafàtanna súènù sùmúɲɛ̀n won i ɲɔ̀gɔn bìtala tága kóè le là sùmúɲɛ̀ káa an i ɲɔ̀gɔn bìtala dɔ̀n kóè le là káa an ni ɲɔ̀gɔn nánina le káa fɛ́n de dònna won tɛ́ɛma
ɛɛ ma bi dóo nù la fàtan la súu nù sùmun nù wo nù bi ɲɔ̀gɔn bìta la tága kóo le là sùmun káa anu bi ɲɔ̀gɔn bìta la dɔ̀n kóo le là káa anu ni ɲɔ̀gɔn náni la le káa fɛ́n le dòn la wo nù tɛ́ɛma
ur 1PL be one -PL CAUS- divide -GER night -ART -PL in wake -ART -PL in that -PL be the.same seize -GER go thing -ART FOC LOC wake -ART in or.INTERR 3PL be the.same seize -GER dance thing -ART FOC LOC or.INTERR 3PL OPT the.same insult -GER FOC or.INTERR thing FOC enter -GER that -PL between
itj pron cop n -mrph mrph- v -mrph n -mrph -mrph pp n -mrph -mrph pp pron -mrph cop n v -mrph v n -mrph prt pp n -mrph pp conj proncop n v -mrph v n -mrph prt pp conj pron pm n v -mrph prt conj n prt v -mrph pron -mrph n.loc
ecouterNumKe
dóonù y' a tɔ, ani y' a fɔ́ɔ-la le, kó n s' a wà swáarè tɔ  
There are some, they would say, let's go to the disco
dóonù y a ani y a fɔ́ɔla le kó n s a wà swáarè
dóo nù bi a anu bi a fɔ́ɔ la le kó n si a wà swáare
one -PL be 3SG in 3PL be 3SG say -GER FOC say 1SG POT 3SG go disco -ART in
n -mrph cop pron pp pron cop pron v -mrph prt v pron pm pron v n -mrph pp
ecouterNumKe
kàyéè n' a fɔ́ɔ: m! i bé' tága-la bìi yé  
the man says, no, you won't go!
kàyéè n a fɔ́ɔ m i bé tágala bìi yé
kàyi ni a fɔ́ɔ m i béle tága la bìi ye
man -ART OPT 3SG say *** 2SG COP.NEG go -GER today TRUTH.FOC
n -mrph pm pron v *** pron cop v -mrph adv disc
ecouterNumKe
mùséè n' a fɔ́ɔ: ɔ̀ɔ́yɛ̀, n s' a wà ye, áwà ani tóo-la ɲɔ̀gɔn sɔ́ɔsɛ̀ wo le tɔ, háa gbàsirè ni bɔ́ɔ a tɔ  
the woman says, no I will go, the go on arguing till there's beating
mùséè n a fɔ́ɔ ɔ̀ɔ́yɛ̀ n s a wà ye áwà ani tóola ɲɔ̀gɔn sɔ́ɔsɛ̀ wo le háa gbàsirè ni bɔ́ɔ a
mùsu ni a fɔ́ɔ ɔ̀ɔ́yɛ̀ n si a wà ye áwà anu tóo la ɲɔ̀gɔn sɔ̀ɔsɔ wo le háa gbàsi ri ni bɔ́ɔ a
woman -ART OPT 3SG say no 1SG POT 3SG go TRUTH.FOC well 3PL leave -GER the.same contradict -ART that FOC in as.far.as beat -NMLZ.TR -ART OPT leave 3SG in
n -mrph pm pron v itj pron pm pron v disc itj pron v -mrph n v -mrph pron prt pp conj v -mrph -mrph pm v pron pp
ecouterMK
mhm  
Yes
mhm
mhm
yes
itj
ecouterMK
donk, si i sàagita wo lúɲɛ̀, i kàyéè tée nɔ́n i gbàsi-la, kɔ̀nɔ si i tága-ta, s' a ka i tɛ̀ren ɲɔ́ɔ là, a si nɔ́n i gbàsi-la  
so, if you come back (and don't go if your husband didn't allow you to), you husband cannot beat you, but if you go and he finds you there, he can beat you.
donk si i sàagita wo lúɲɛ̀ i kàyéè tée nɔ́n i gbàsila kɔ̀nɔ si i tágata s a ka i tɛ̀ren ɲɔ́ɔ là a si nɔ́n i gbàsila
donk si i sàagi ta wo lún i kàyi tée nɔ́n i gbàsi la kɔ̀nɔ si i tága ta si a ka i tɛ̀ren ɲɔ́ɔ là a si nɔ́n i gbàsi la
ETRG.FR if 2SG return -PST.INTR that day -ART 2SG man -ART NEG.POT can 2SG build -GER but if 2SG go -PST.INTR if 3SG PST.TR 2SG find that LOC 3SG POT can 2SG build -GER
itj conj pron v -mrph pron n -mrph pron n -mrph pm v pron v -mrph conj conj pron v -mrph conj pron pm pron v pron pp pron pm v pron v -mrph
ecouterNumKe
a si nɔ́n i gbàsi-la, kɔ̀nɔ si i máa tága, a tée i gbàsi  
he can beat you, but if you don't go, he cannot beat you
a si nɔ́n i gbàsila kɔ̀nɔ si i máa tága a tée i gbàsi
a si nɔ́n i gbàsi la kɔ̀nɔ si i máa tága a tée i gbàsi
3SG POT can 2SG build -GER but if 2SG NEG.COP go 3SG NEG.POT 2SG beat
pron pm v pron v -mrph conj conj pron cop v pron pm pron v
ecouterMK
áwà, Númula Kɛ́yta, n bát' a mɛ́n i ka mín fɔ́ɔ.. Búbakar Kɔ̀ndɛ́  
well, Numula, I've understood what you've told me. Bubakar Konde
áwà Númula Kɛ́yta n bát a mɛ́n i ka mín fɔ́ɔ Búbakar Kɔ̀ndɛ́
áwà Númula Kɛ́yta n báti a mɛ́n i ka mín fɔ́ɔ Búbakar Kɔ̀ndɛ́
well NOM.F NOM 1SG PRF 3SG hear 2SG PST.TR which say NOM.M NOM.CL
itj n.prop n.prop pron pm pron v pron pm n v n.prop n
ecouterBubK
nàa?  
yes?
nàa
nàa
yes?
itj
ecouterMK
Tàna máa tèle?  
How was your day?
Tàna máa tèle
tàna máa télen
trouble NEG.COP spend.the.day
n cop v
ecouterBubK
  
Fine
áwà
well
itj
ecouterMK
Tàna béle ɲɔ́ɔ là bàaba?  
How are you, my friend?
Tàna béle ɲɔ́ɔ là bàaba
tàna béle ɲɔ́ɔ là bàaba
trouble COP.NEG that LOC
n cop pron pp
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
fine
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
n b' i le déɲɛ̀ tùgun màɲíninka-la, sáli máni sútuya, hári fɛ́n sɛ́ɛwa b' i là?  
I'm asking, you, child, when the holiday is close, what is there that makes you happy?
n b i le déɲɛ̀ tùgun màɲíninkala sáli máni sútuya hári fɛ́n sɛ́ɛwa b i là
n bi i le dén tùgun màɲíninka la sáli máni sútuya hári fɛ́n sɛ́ɛwa bi i là
1SG be 2SG FOC child -ART again ask -GER holyday COND approach but thing be.happy be 2SG LOC
pron cop pron prt n -mrph adv v -mrph n pm v prt n v cop pron pp
ecouterBubK
sáli mán sútuya, mín sɛ́ɛwa bi n nà?  
When the holyday approaches, what am I happy about?
sáli mán sútuya mín sɛ́ɛwa bi n nà
sáli máni sútuya mín sɛ́ɛwa bi n là
holyday COND approach which be.happy be 1SG LOC
n pm v n v cop pron pp
ecouterMK
ɛ́ɛyi  
Yes
ɛ́ɛyi
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterBubK
ɓáyi n na kìnaànù si sáli kùtáà sàn ɲɲè  
that my parents buy holiday clothes for me
ɓáyi n na kìnaànù si sáli kùtáà sàn ɲɲè
ɓáy n la kìna nù si sáli kùta sàn n yen
as 1SG POSS old.man -ART -PL POT holyday clothes -ART buy 1SG for
conj pron conj n -mrph -mrph pm n n -mrph v pron pp
ecouterMK
ɓáyri i la kìnáànù si sáli kùtáà sàn i yen  
because your parents buy you holiday clothes
ɓáyri i la kìnáànù si sáli kùtáà sàn i yen
ɓáyri i la kìna nù si sáli kùta sàn i yen
because 2SG POSS old.man -ART -PL POT holyday clothes -ART buy 2SG for
conj pron conj n -mrph -mrph pm n n -mrph v pron pp
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
Yes
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
wo le sɛ́ɛwa i kɛ́ɛ-la i là, sálè mán sútuya  
this is this joy on you, when the holiday is close
wo le sɛ́ɛwa i kɛ́ɛla i là sálè mán sútuya
wo le sɛ́ɛwa bi kɛɛ i là sáli máni sútuya
that FOC be.happy be this 2SG LOC holyday -ART COND approach
pron prt v cop pron pron pp n -mrph pm v
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
Yes
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
a nin fɛ́n tùgun?  
And what else?
a nin fɛ́n tùgun
a nin fɛ́n tùgun
3SG and what? again
pron conj pron adv
ecouterBubK
a nin mín tùgun? ɓáyri an si sàmatáà sàn ma n' a wà sálè tɔ  
and what else? That they buy shoes and we go to the holyday
a nin mín tùgun ɓáyri an si sàmatáà sàn ma n a wà sálè
a nin mín tùgun ɓáyri anu si sàmatá sàn ma ni a wà sáli
3SG and which again because 3PL POT shoes -ART buy 1PL OPT 3SG go holyday -ART in
pron conj n adv conj pron pm n -mrph v pron pm pron v n -mrph pp
ecouterMK
a nin fɛ́n tùgun?  
And what else?
a nin fɛ́n tùgun
a nin fɛ́n tùgun
3SG and what? again
pron conj pron adv
ecouterMK
hári i yíli y' a ma wo si bàlɔnsúè wo lúɲɛ̀, wo ni kúpu la-sìgi mín máni gáɲɛ̀, káa i yíli y' a ma le, wo s' a wà wo ni.. bòrí bòréèn' de tùgun kɛ́ɛ tún wo ni ɲɔ̀gɔn gbɛ́llɔn, kà jìgi kà yɛ̀lɛ, káa hári i jíɲɛnden de tún i n' a fɛ́lɛ si i la kùtaà fìsa kèeɲiya-la i dɛ̀nɲɔ́gɛ̀n fóo là kùtáà kɔ  
Are you looking forward to that you would play football that day and make a competition, who would win, or you're looking forward to that you go to run around, to play tag, to go up and down, or you're just happy to see that your clothes are more pretty than those of all your friends?
hári i yíli y a ma wo si bàlɔnsúè wo lúɲɛ̀ wo ni kúpu lasìgi mín máni gáɲɛ̀ káa i yíli y a ma le wo s a wà wo ni bòrí bòréèn de tùgun kɛ́ɛ tún wo ni ɲɔ̀gɔn gbɛ́llɔn kà jìgi kà yɛ̀lɛ káa hári i jíɲɛnden de tún i n a fɛ́lɛ si i la kùtaà fìsa kèeɲiyala i dɛ̀nɲɔ́gɛ̀n fóo là kùtáà
hári i yíli bi a ma wo si bàlɔnsú wo lún wo ni kúpu la sìgi mín máni gáɲɛ káa i yíli bi a ma le wo si a wà wo ni bòri bòri nù le tùgun kɛ́ɛ tún wo ni ɲɔ̀gɔn gbɛ́llɔn kà jìgi kà yɛ̀lɛ káa hári i jíɲɛ len le tún i ni a fɛ́lɛ si i la kùta fìsa kèeɲin ya la i dɛ̀nɲɔ́gɔ nù főo là kùta
but 2SG care be 3SG to 2PL POT football -ART that day -ART 2PL OPT match CAUS- sit which COND win or.INTERR 2SG care be 3SG to FOC 2PL POT 3SG go 2PL OPT run run -ART -PL FOC again do only 2PL OPT the.same play SEQ descend SEQ rise or.INTERR but 2SG be.glad -PC.RES FOC only 2SG OPT 3SG watch if 2SG POSS clothes -ART be.better pretty -ABST -GER 2SG friend -ART -PL UNIV LOC clothes -ART behind
prt pron v cop pron pp pron pm n -mrph pron n -mrph pron pm n mrph- v n pm v conj pron v cop pron pp prt pron pm pron v pron pm v v -mrph -mrph prt adv v prt pron pm n v conj v conj v conj prt pron v -mrph prt prt pron pm pron v conj pron conj n -mrph adj adj -mrph -mrph pron n -mrph -mrph dtm pp n -mrph pp
ecouterBubK
ɔ̀ɔ́yɛ̀, ma i súe-la le, ma ni kúpu la-sìgi  
No, we play, we make a football competition
ɔ̀ɔ́yɛ̀ ma i súela le ma ni kúpu lasìgi
ɔ̀ɔ́yɛ̀ ma bi súe la le ma ni kúpu la sìgi
no 1PL be play -GER FOC 1PL OPT match CAUS- sit
itj pron cop v -mrph prt pron pm n mrph- v
ecouterMK
tèléè tɔ  
during the day
tèléè
tèle
sun -ART in
n -mrph pp
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
Yes
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
ɛɛ wo si wídeyɔ tùgun ma-fɛ̀lɛ tèléè tɔ, wo ni wo ɲáalatɛgɛ káa wo i táa-la jìnbeèn' de tɔ wo ni wo lɔ̀ɔ, wo n' a yén dɔ̀nnáànù y' an dɔ̀n-na káamin?  
Do you also watch video during the day, to have some fun, or you go where tam-tam is played, you stop and you see how the dancers dance?
ɛɛ wo si wídeyɔ tùgun mafɛ̀lɛ tèléè wo ni wo ɲáalatɛgɛ káa wo i táala jìnbeèn de wo ni wo lɔ̀ɔ wo n a yén dɔ̀nnáànù y an dɔ̀nna káamin
ɛɛ wo si wídeyɔ tùgun ma tèle wo ni wo ɲáalatɛgɛ káa wo bi tága la jìnbe nù le wo ni wo lɔ̀ɔ wo ni a yén dɔ̀n la nù bi anu dɔ̀n la káamin
ur 2PL POT cinema again VERB.PL- with sun -ART in 2PL OPT 2PL have.fun or.INTERR 2PL be go -GER jembe -ART -PL FOC in 2PL OPT 2PL stop 2PL OPT 3SG see dance -ACT.NMLZ -ART -PL be 3PL dance -GER when
itj pron pm n adv mrph- pp n -mrph pp pron pm pron v conj pron cop v -mrph n -mrph -mrph prt pp pron pm pron v pron pm pron v v -mrph -mrph -mrph cop pron v -mrph adv
ecouterBubK
ma le, ma i wídeyɔ le ma-fɛ́lɛ-la  
We watch video
ma le ma i wídeyɔ le mafɛ́lɛla
ma le ma bi wídeyɔ le ma fɛ́lɛ la
1PL FOC 1PL be ETRG.FR FOC VERB.PL- watch -GER
pron prt pron cop n prt mrph- v -mrph
ecouterMK
wo si wídeyɔ ma-fɛ̀lɛ, wo si bàlon súe  
you would watch video, you would play football
wo si wídeyɔ mafɛ̀lɛ wo si bàlon súe
wo si wídeyɔ ma wo si bàlon súe
2PL POT cinema VERB.PL- with 2PL if ball play
pron pm n mrph- pp pron conj n v
ecouterMK
áwà i s' a tɛ̀ren tùgun wo i bòri bòri-la mɔ̀gɛ́ɛ̀nù tɛ́ɛma, wo sɛ́ɛwanden, kùta ɲùma wo ma, wo i wo la dɛ́nnɛ̀nù ma-fɛ́lɛ-la, wo i wo fóo kɛ́ɛ-la?  
One would see you running around among people, happy because you have good clothes, you look at your boots, do you do this?
áwà i s a tɛ̀ren tùgun wo i bòri bòrila mɔ̀gɛ́ɛ̀nù tɛ́ɛma wo sɛ́ɛwanden kùta ɲùma wo ma wo i wo la dɛ́nnɛ̀nù mafɛ́lɛla wo i wo fóo kɛ́ɛla
áwà i si a tɛ̀ren tùgun wo bi bòri bòri la mɔ̀gɔ nù tɛ́ɛma wo sɛ́ɛwa len kùta ɲùman wo ma wo bi wo la dɛ́n nden nù ma fɛ́lɛ la wo bi wo főo kɛ́ɛ la
well 2SG POT 3SG find again 2PL be run run -GER man -ART -PL between 2PL be.happy -PC.RES clothes good 2PL to 2PL be 2PL POSS boot -DIM -ART -PL VERB.PL- watch -GER 2PL be that UNIV do -GER
itj pron pm pron v adv pron cop v v -mrph n -mrph -mrph n.loc pron v -mrph n adj pron pp pron cop pron conj n -mrph -mrph -mrph mrph- v -mrph pron cop pron dtm v -mrph
ecouterBubK
ɛ́ɛyi, ma y' a kɛ́ɛ-la  
Yes, we do this.
ɛ́ɛyi ma y a kɛ́ɛla
ɛ́ɛy ma bi a kɛ́ɛ la
yes 1PL be 3SG do -GER
itj pron cop pron v -mrph
ecouterMK
wo tún wo bòri bòri-la ɲɔ́ɔ nɛ́tɔ, wo béle kɛ̀lɛ-la tùgun?  
While running around, don't you quarrel with each other?
wo tún wo bòri bòrila ɲɔ́ɔ nɛ́tɔ wo béle kɛ̀lɛla tùgun
wo tún wo bòri bòri la ɲɔ́ɔ nɛ́tɔ wo béle kɛ̀lɛ la tùgun
2PL only 2PL run run -GER that in 2PL COP.NEG quarrel -GER again
pron prt pron v v -mrph pron pp pron cop v -mrph adv
ecouterBubK
ma bé' kɛ̀lɛ-la ye  
no, we don't quarrel
ma bé kɛ̀lɛla ye
ma béle kɛ̀lɛ la ye
1PL COP.NEG quarrel -GER TRUTH.FOC
pron cop v -mrph disc
ecouterMK
dóodo bé' dóo táɲinin-na tólon dúla ɲɔ́ɔ là?  
And nobody picks on each other?
dóodo bé dóo táɲininna tólon dúla ɲɔ́ɔ là
dóodo béle dóo táɲini la tólon dúla ɲɔ́ɔ là
nobody COP.NEG one tease -GER have.fun for that LOC
pron cop n v -mrph v pp pron pp
ecouterBubK
mhm ma i tólon-na le dónden dónden  
We play a little bit.
mhm ma i tólonna le dónden dónden
mhm ma bi tólon la le dónden dónden
yes 1PL be have.fun -GER FOC little little
itj pron cop v -mrph prt adv adv
ecouterMK
ùraà là nɔn bìi tùgun wo le dénnɛ̀nù, kìnamáànù si sɔ̀n wo ni dòn swáarè là, wo ni wo dɔ̀n anu fɛ káa ani y' a fɔ́ɔ-la le dénnɛ̀n' tée dòn swáarè là?  
in the evening, you children, do the elders accept you to go to the disco so that you dance there with them or they say that children cannot go to disco?
ùraà là nɔn bìi tùgun wo le dénnɛ̀nù kìnamáànù si sɔ̀n wo ni dòn swáarè là wo ni wo dɔ̀n anu káa ani y a fɔ́ɔla le dénnɛ̀n tée dòn swáarè là
ùra là nɔn bìi tùgun wo le dénden nù kìna ma nù si sɔ̀n wo ni dòn swáare là wo ni wo dɔ̀n anu káa anu bi a fɔ́ɔ la le dénden nù tée dòn swáare là
evening -ART LOC but today again 2PL FOC child -ART -PL elder -ADJ -ART -PL POT agree 2PL OPT enter disco -ART LOC 2PL OPT 2PL dance 3PL with or.INTERR 3PL be 3SG say -GER FOC child -ART -PL NEG.POT enter disco -ART LOC
n -mrph pp itj adv adv pron prt n -mrph -mrph adj -mrph -mrph -mrph pm v pron pm v n -mrph pp pron pm pron v pron pp conj pron cop pron v -mrph prt n -mrph -mrph pm v n -mrph pp
ecouterBubK
an béle wo fɔ́ɔ-la ye, ma fɔ́pu i dɔ̀n-na le  
They don't say this, we all go there.
an béle wo fɔ́ɔla ye ma fɔ́pu i dɔ̀nna le
anu béle wo fɔ́ɔ la ye ma főo bi dɔ̀n la le
3PL COP.NEG that say -GER TRUTH.FOC 1PL UNIV be dance -GER FOC
pron cop pron v -mrph disc pron dtm cop v -mrph prt
ecouterMK
mín máni wótè sɔ̀tɔ wőo, i n' a sàara i n' dòn swáarè là  
Each who has money, pays and goes the disco.
mín máni wótè sɔ̀tɔ wőo i n a sàara i n dòn swáarè là
mín máni wóti sɔ̀tɔ wő i ni a sàara i ni dòn swáare là
which COND money -ART get UNIV 2SG OPT 3SG pay 2SG OPT enter disco -ART LOC
n pm n -mrph v dtm pron pm pron v pron pm v n -mrph pp
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
Yes.
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
wídeyɔ là pán tùgun de wo le dénnɛ̀nù dɔ́rɔn de dòn-na wídeyɔ là káa wo si kìnáà dóon' tùgun yén wídeyɔ là wo fɛ ɲɔ́ɔ là?  
and the video hall, are there only you, children, or you can also see there some adults with you?
wídeyɔ là pán tùgun de wo le dénnɛ̀nù dɔ́rɔn de dònna wídeyɔ là káa wo si kìnáà dóon tùgun yén wídeyɔ là wo ɲɔ́ɔ là
wídeyɔ là pán tùgun le wo le dénden nù dɔ́rɔn le dòn la wídeyɔ là káa wo si kìna dóo nù tùgun yén wídeyɔ là wo ɲɔ́ɔ là
ETRG.FR LOC there again FOC 2PL FOC child -ART -PL only FOC enter -GER ETRG.FR LOC or.INTERR 2PL POT old.man -ART one -PL again see ETRG.FR LOC that with that LOC
n pp adv adv prt pron prt n -mrph -mrph dtm prt v -mrph n pp conj pron pm n -mrph n -mrph adv v n pp pron pp pron pp
ecouterBubK
a, ma si ma kɔ̀tɛ́ɛ̀ màɲɔ́gɛ̀ dóon' tùgun yén ma fɛ́ ɲɔ́ɔ là  
We would see there some of the same age as our elder brothers
a ma si ma kɔ̀tɛ́ɛ̀ màɲɔ́gɛ̀ dóon tùgun yén ma fɛ́ ɲɔ́ɔ là
a ma si ma kɔ̀tɛ́ɛ̀ màɲɔ́gɔ dóo nù tùgun yén ma ɲɔ́ɔ là
3SG 1PL POT 1PL now of.the.same.age -ART one -PL again see 1PL with that LOC
pron pron pm pron adv n -mrph n -mrph adv v pron pp pron pp
ecouterMK
áa wo kɔ̀tɔ màɲɔ́gɛ̀nù nɛ́ɛ̀?  
the same age of your elder brothers, right?
áa wo kɔ̀tɔ màɲɔ́gɛ̀nù nɛ́ɛ̀
wo kɔ̀tɔ màɲɔ́gɔ nù nɛ́ɛ̀
a! 2PL brother of.the.same.age -ART -PL EMPH
itj pron n n -mrph -mrph part
ecouterBubK
ɛ́ɛy  
yes
ɛ́ɛy
ɛ́ɛy
yes
itj
ecouterMK
áwà bon, n bát' a mɛ́n i le tùgun ka mín fɔ́ɔ wo tɔ  
I've understood what you've said about it
áwà bon n bát a mɛ́n i le tùgun ka mín fɔ́ɔ wo
áwà bon n báti a mɛ́n i le tùgun ka mín fɔ́ɔ wo
well ETRG.FR 1SG PRF 3SG hear 2SG FOC again PST.TR which say that in
itj itj pron pm pron v pron prt adv pm n v pron pp
ecouterMK
wo ni wáli, kó bárika wo ma  
Thank you,
wo ni wáli kó bárika wo ma
wo ni wáli kó bárika wo ma
2PL OPT work say thank.you 2PL to
pron pm v v itj pron pp