BAK_EA_190728_VZG_SKAZKA.EAF  hide analysis  hide pauseshide punctuation karaoke karaoke2

SP1

boron boron zamanda jäšägän ti ber fäqir genä bik qart häm olo qart jäšägän   A long long time ago a very poor old man lived. boron boron zamanda jäšägän ti ber fäqir genä bik qart häm olo qart jäšägän boron boron zaman -la jäšä -ɣan ti ber fäqir =ɣəna bik qart häm olo qart jäšä -ɣan long.ago long.ago time LOC live PC.PST say:A.CV one poor only very old and elder old live PC.PST

SP1	awəlda iŋ fäqirðäreneŋ fäqire bulɣan   He was the poorest one in the village. awəlda iŋ fäqirðäreneŋ fäqire bulɣan awəl -la iŋ fäqir -lar -hə -nəŋ fäqir -hə bul -ɣan village LOC most poor PL P.3 GEN poor P.3 be PC.PST

SP1	šulaj bulha la unəŋ bik ziräk qəðə bulɣan   He only had one very smart daughter. šulaj bulha la unəŋ bik ziräk qəðə bulɣan šulaj bul -ha =la unəŋ bik ziräk qəð -hə bul -ɣan so be COND and 3SG.GEN very adroit girl P.3 be PC.PST

SP1

qəðə bötä jaqtan da kilgän aqəllə matur häm šul uq vaqətta ešmäkär ðä bulɣan   His girl was good in all aspects: clever, pretty and at the same time hardworking. qəðə bötä jaqtan da kilgän aqəllə matur häm šul uq waqətta ešmäkär ðä bulɣan qəð -hə bötä jaq -nan =la kil -ɣan aqəl -lə matur häm šul uq waqət -la ešmäkär =la bul -ɣan girl P.3 all side ABL and come PC.PST intellect ADJ beautiful and that rather time LOC actor and be PC.PST

SP1

ber köndö qart uram bujlap kitep ultərha ujlanəp qaršəhəna ber keše osraj   One day, when the old man was walking along thinking, he met a person. ber köndö qart uram bujlap kitep ultərha ujlanəp qaršəhəna ber keše osraj ber kön -nə qart uram bujla -p kit -p ultər -ha ujla -l -p qaršə -hə -ɣa ber keše osra -a one day ACC old street pass B.CV go.away B.CV sit COND think PASS B.CV opposite P.3 DAT one person turn.up A.CV

SP1

ul ul kešegä iɣtibar itmäj hawləq ta horašmaj ütep kitä ä bəl keše ikense jabaj kejem kejengän batša buləp səɣa   He did not pay attention to this person, he did not greet him, but it was a tsar who had put on other simple clothes. ul ul kešegä iɣtibar itmäj hawləq ta horašmaj ütep kitä ä bəl keše ikense jabaj kejem kejengän batša buləp səɣa ul ul keše -ɣa iɣtibar it -ma -a haw -ləq =la hora -š -ma -a üt -p kit -a ä bəl keše ike -nsə jabaj kejem kej -l -ɣan batša bul -p səɣ -a 3SG 3SG person DAT attention do NEG IPFV sane NMLZ and ask RECP NEG IPFV pass B.CV go.away IPFV and this person two ORD simple clothes put.on PASS PC.PST tsar be B.CV go.out IPFV

SP1

batša bəɣa bik asəwlana babajðəŋ uɣa säläm birmägänenä häm qarttə üðeneŋ harajəna kilterergä quša   The tsar got very angry that the old man did not greet him and he ordered to make him come to the palace. batša bəɣa bik asəwlana babajðəŋ uɣa säläm birmägänenä häm qarttə üðeneŋ harajəna kilterergä quša batša bəɣa bik asəwlan -a babaj -nəŋ uɣa säläm bir -ma -ɣan -hə -ɣa häm qart -nə üð -hə -nəŋ haraj -hə -ɣa kil -t -r -ɣa quš -a tsar this.DAT very get.angry IPFV old.man GEN 3SG.DAT hi give NEG PC.PST P.3 DAT and old ACC self P.3 GEN shed P.3 DAT come CAUS POT DAT connect IPFV

SP1

babaj... babajðə aləp kilälär harajɣa babaj bik nəq qurqa nindäj zəjan ešlänem ikän tip ujlaj   They led the old man to the palace, the old man is very afraid and he thinks what have I done to the tsar. babaj babajðə aləp kilälär harajɣa babaj bik nəq qurqa nindäj zəjan ešlänem ikän tip ujlaj babaj babaj -nə al -p kil -a -lar haraj -ɣa babaj bik nəq qurq -a nindäj zəjan ešlä -nə -m ikän ti -p ujla -a old.man old.man ACC take B.CV come IPFV PL shed DAT old.man very very be.afraid IPFV what harm work PST 1SG be.PC.PST say B.CV think IPFV

SP1

šunan huŋ batša üðen eškä hənamaɣan qartqa ös šart qujam min hiŋä šul šarttə ütämähäŋ min hineŋ bašəŋdə kiθteräm ti   Then the tsar to the old man who did not recognize him: "I give you three riddles, if you do not satisfy them, I will cut off your head". šunan huŋ batša üðen eškä hənamaɣan qartqa ös šart qujam min hiŋä šul šarttə ütämähäŋ min hineŋ bašəŋdə kiθteräm ti šunan huŋ batša üð -hə -nə eš -ɣa hən -a -ma -ɣan qart -ɣa ös šart quj -a -m min hiŋä šul šart -nə ütä -ma -ha -ŋ min hineŋ baš -ŋ -nə kiθ -t -a -m ti that.ABL after tsar self P.3 ACC work DAT break(vi) IPFV NEG PC.PST old DAT three condition put IPFV 1SG 1SG 2SG.DAT that condition ACC pass NEG COND 2SG 1SG 2SG.GEN head P.2SG ACC cut CAUS IPFV 1SG say:A.CV

SP1

berense šartəm šul ti bəna donjala iŋ qatə nimä ul   Here is my first condition: "What is the hardest thing in the world?" berense šartəm šul ti bəna donjala iŋ qatə nimä ul ber -nsə šart -m šul ti bəna donja -la iŋ qatə nimä ul one ORD condition P.1SG that say:A.CV there world LOC most solid what 3SG

SP1	ikense donjala iŋ jomšaɣə nimä ul   The second one: What is the softest one in the world? ikense donjala iŋ jomšaɣə nimä ul ike -nsə donja -la iŋ jomšaq -hə nimä ul two ORD world LOC most soft P.3 what 3SG

SP1	häm donjala iŋ qäðerle nämä nimä   And: What is the most expensive thing in the world? häm donjala iŋ qäðerle nämä nimä häm donja -la iŋ qäðer -lə nämä nimä and world LOC most price ADJ thing what

SP1

bəna šunə belhä ägär belmähäŋ min hineŋ bašəŋdə kiθteräm irtägä kilerheŋ tip babajðə qajtərəp ebärä   So, if you know it, if you don't know it, I will order to cut your head off, come tomorrow! – and he sent the old man to his place. bəna šunə belhä ägär belmähäŋ min hineŋ bašəŋdə kiθteräm irtägä kilerheŋ tip babajðə qajtərəp ebärä bəna šunə bel -ha ägär bel -ma -ha -ŋ min hineŋ baš -ŋ -nə kiθ -t -a -m irtägä kil -r -həŋ ti -p babaj -nə qajt -t -p ebär -a there that.ACC know COND if know NEG COND 2SG 1SG 2SG.GEN head P.2SG ACC cut CAUS IPFV 1SG tomorrow come POT 2SG say B.CV old.man ACC come CAUS B.CV leave IPFV

SP1	babaj qajɣəɣa qaləp ilaj ilaj öjönä qajtəp inä   The old man (was) very sad and came home crying. babaj qajɣəɣa qaləp ilaj ilaj öjönä qajtəp inä babaj qajɣə -ɣa qal -p ila -a ila -a öj -hə -ɣa qajt -p inä old.man sorrow DAT stay B.CV cry A.CV cry A.CV house P.3 DAT come B.CV mother

SP1

qəðə unə qaršə ala la jä ataj niŋä qajɣərahəŋ nimä buldə hiŋä ti   His girl meets him and says: "Dad, why are you crying? Why are you crying?" qəðə unə qaršə ala la jä ataj niŋä qajɣərahəŋ nimä buldə hiŋä ti qəð -hə unə qaršə al -a =la jä ataj niŋä qajɣər -a -həŋ nimä bul -nə hiŋä ti girl P.3 3SG.ACC opposite take IPFV and or father why sadden IPFV 2SG what be PST 2SG.DAT say:A.CV

SP1	min šulaj šulaj nigä awər xälgä tarənəm qəðəm   "I am in such big big trouble, my girl". min šulaj šulaj nigä awər xälgä tarənəm qəðəm min šulaj šulaj ni -ɣa awər xäl -ɣa tarə -nə -m qəð -m 1SG so so what DAT heavy state.of.affairs DAT befall PST 1SG girl P.1SG

SP1

donjala iŋ qatə ul nimä ikän ej alla aptərap ni iŋ qatəhə ul joqo tigän   (oldman:) "What is the most solid thing in the world? (his daughter:) Oh, my God, why is it so surprising? It is sleep". donjala iŋ qatə ul nimä ikän ej alla aptərap ni iŋ qatəhə ul joqo tigän donja -la iŋ qatə ul nimä ikän ej alla aptəra -p ni iŋ qatə -hə ul joqo ti -ɣan world LOC most solid 3SG what be.PC.PST hey god be.puzzled B.CV what most solid P.3 3SG sleep say PC.PST

SP1

ä iŋ jomšaɣə nimä bula huŋ ul tigän iŋ jomšaɣə ul us tigän   He said: "What is the softest one?". She said: "The softest one is a palm". ä iŋ jomšaɣə nimä bula huŋ ul tigän iŋ jomšaɣə ul us tigän ä iŋ jomšaq -hə nimä bul -a huŋ ul ti -ɣan iŋ jomšaq -hə ul us ti -ɣan and most soft P.3 what be IPFV after 3SG say PC.PST most soft P.3 3SG palm say PC.PST

SP1

ä iŋ qäðerle nämä donjala nimä bula huŋ ul bala tigän   "What is the most expensive thing in the world?" "This is a child" – she said. ä iŋ qäðerle nämä donjala nimä bula huŋ ul bala tigän ä iŋ qäðer -lə nämä donja -la nimä bul -a huŋ ul bala ti -ɣan and most price ADJ thing world LOC what be IPFV after 3SG child say PC.PST

SP1

babaj bik qəwənɣan häm irtägehenä barəp batšaɣa šulaj itep ös horawəna la tapqər jauap qajtarɣan   The old man rejoiced and the next day he answered all the tsar's questions. babaj bik qəwənɣan häm irtägehenä barəp batšaɣa šulaj itep ös horawəna la tapqər jawap qajtarɣan babaj bik qəw -l -ɣan häm irtä -ɣə -hə -ɣa bar -p batša -ɣa šulaj it -p ös horawəna =la tapqər jawap qajt -t -ɣan old.man very drive PASS PC.PST and morning ADJ P.3 DAT go B.CV tsar DAT so do B.CV three and time answer come CAUS PC.PST

SP1

batša bik qänäɣät qalɣan bənə qajðan belde ikän tip ujɣa töšhä lä horamaɣan   The tsar was satisfied, even though he wondered how he knew, he did not ask. batša bik qänäɣät qalɣan bənə qajðan belde ikän tip ujɣa töšhä lä horamaɣan batša bik qänäɣät qal -ɣan bənə qaj -nan bel -nə ikän ti -p uj -ɣa töš -ha =la hora -ma -ɣan tsar very satisfied stay PC.PST this.ACC where ABL know PST be.PC.PST say B.CV idea DAT descend COND and ask NEG PC.PST

SP1

jarar məna berense šartəmdə ütäneŋ ikense šartəmdə ütäj alərhəŋmə tigän   Alright, you succeeded with my first riddle, so could you do another task? – he said. jarar məna berense šartəmdə ütäneŋ ikense šartəmdə ütäj alərhəŋmə tigän jaraj bəna ber -nsə šart -m -nə üt -a -nəŋ ike -nsə šart -m -nə üt -aj al -r -həŋ -mə ti -ɣan all.right there one ORD condition P.1SG ACC pass IPFV 2SG two ORD condition P.1SG ACC pass HORT take POT 2SG Q say PC.PST

SP1

donjala iŋ šäp nimä ikän šunə belep kil irtägä kilerheŋ tip qajtarəp ebärä   What is the quickest (thing) in the world? Figure out what it is and come back tomorrow. – he said and sent (the oldman home). donjala iŋ šäp nimä ikän šunə belep kilØ irtägä kilerheŋ tip qajtarəp ebärä donja -la iŋ šäp nimä ikän šunə bel -p kil -Ø irtägä kil -r -həŋ ti -p qajt -t -p ebär -a world LOC most fast what be.PC.PST that.ACC know B.CV come IMP tomorrow come POT 2SG say B.CV come CAUS B.CV leave IPFV

SP1

babaj taɣə qajɣəɣa qaləp ujlanəp qajtəp ine häm qəðə qaršəlaj ða ataj taɣə nindäj ni ujɣa töštöŋ nimägä qajɣərahəŋ tigän   The old man came back home sad and perplexed again, and his daughter meets him and asks: "Dad, what are you thinking about? Why are you sad?" babaj taɣə qajɣəɣa qaləp ujlanəp qajtəp ine häm qəðə qaršəlaj ða ataj taɣə nindäj ni ujɣa töštöŋ nimägä qajɣərahəŋ tigän babaj taɣə qajɣə -ɣa qal -p ujla -l -p qajt -p ine häm qəð -hə qaršə al -a =la ataj taɣə nindäj ni uj -ɣa töš -nəŋ nimä -ɣa qajɣər -a -həŋ ti -ɣan old.man again sorrow DAT stay B.CV think PASS B.CV come B.CV be.PST and girl P.3 opposite take IPFV and father again what what idea DAT descend 2SG what DAT sadden IPFV 2SG say PC.PST

SP1

ej qəðəm bəna taɣə la bik awər horaw birðe batšabəð tigän   Oh, my girl, our tsar asked a very difficult question again – he said. ej qəðəm bəna taɣə la bik awər horaw birðe batšabəð tigän ej qəð -m bəna taɣə =la bik awər hora -w bir -nə batša -bəð ti -ɣan hey girl P.1SG there again and very heavy ask NMLZ give PST tsar P.1PL say PC.PST

SP1	jä nindäj ni nindäj horaw huŋ ul   What question did he ask? jä nindäj ni nindäj horaw huŋ ul jä nindäj ni nindäj hora -w huŋ ul or what what what ask NMLZ after 3SG

SP1	donjala iŋ šäbe nimä ikän ul ti   What is the fastest (thing) in the world – he said. donjala iŋ šäbe nimä ikän ul ti donja -la iŋ šäp -hə nimä ikän ul ti world LOC most fast P.3 what be.PC.PST 3SG say:A.CV

SP1

ej šuɣa qajɣərəp ni ataj ul iŋ šäbe uj tigän   Oh, (don't be) worried about it, dad... The quickest thing in the world is a thought. – she said. ej šuɣa qajɣərəp ni ataj ul iŋ šäbe uj tigän ej šuɣa qajɣər -p ni ataj ul iŋ šäp -hə uj ti -ɣan hey that.DAT sadden B.CV what father 3SG most fast P.3 idea say PC.PST

SP1

häm babaj taɣə la qəwanəp kire batša harajəna kitkän häm jawap birgän batšanəŋ nienä   So, the old man is happy and returned to the tsar and gave him the answer. häm babaj taɣə la qəwanəp kire batša harajəna kitkän häm jawap birgän batšanəŋ nienä häm babaj taɣə =la qəwan -p kire batša haraj -hə -ɣa kit -ɣan häm jawap bir -ɣan batša -nəŋ ni -hə -ɣa and old.man again and rejoice B.CV return tsar shed P.3 DAT go.away PC.PST and answer give PC.PST tsar GEN what P.3 DAT

SP1

batša hajran qalɣan hiŋä bəl niðärðe horawðarðə jawap birergä kem jarðam itä huŋ kemdän horanəŋ tigän   The tsar was delighted: "Who did you ask? Who helped you reply?" – he said. batša xajran qalɣan hiŋä bəl niðärðe horawðarðə jawap birergä kem jarðam itä huŋ kemdän horanəŋ tigän batša xajran qal -ɣan hiŋä bəl ni -lar -nə hora -w -lar -nə jawap bir -r -ɣa kem jarðam it -a huŋ kem -nan hora -nəŋ ti -ɣan tsar surprised stay PC.PST 2SG.DAT this what PL ACC ask NMLZ PL ACC answer give POT DAT who help do IPFV after who ABL ask 2SG say PC.PST

SP1

babaj äjtep birgän öjðä qəðənəŋ buləwə häm qəðə šulaj itep jawap birgänlegen häm batša ulaj bulɣas qəðəŋ bik ziräk ikän ul mineŋ harajəma üðe kilhen irtägä   The old man said that there is a girl at home who gave the answer, so the tsar: "If you have a daughter who is so smart, she should come to my palace tomorrow" babaj äjtep birgän öjðä qəðənəŋ buləwə häm qəðə šulaj itep jawap birgänlegen häm batša ulaj bulɣas qəðəŋ bik ziräk ikän ul mineŋ harajəma üðe kilhen irtägä babaj äjt -p bir -ɣan öj -la qəð -hə -nəŋ bul -w -hə häm qəð -hə šulaj it -p jawap bir -ɣan -lə -ɣə -nə häm batša ulaj bul -ɣas qəð -ŋ bik ziräk ikän ul mineŋ haraj -m -ɣa üð -hə kil -hən irtägä old.man tell B.CV give PC.PST house LOC girl P.3 GEN be NMLZ P.3 and girl P.3 so do B.CV answer give PC.PST ADJ ADJ ACC and tsar so be CV.ANT girl P.2SG very adroit be.PC.PST 3SG 1SG.GEN shed P.1SG DAT self P.3 come JUSS tomorrow

SP1

at menän həbaj ða bulmahən jäjäü ðä bulmahən kejengän dä bulmahən jalanɣas ta bulmahən häm büläkle lä bulmahən büläkle lä büläkheð ðä bulmahən tigän   She should not be on a horse and she should not walk, she should not be dressed and she should not be undressed, she shoud not come without a present and she should not come with a present – he said. at menän həbaj ða bulmahən jäjäü ðä bulmahən kejengän dä bulmahən jalanɣas ta bulmahən häm büläkle lä bulmahən büläkle lä büläkheð ðä bulmahən tigän at menän həbaj =la bul -ma -hən jäjä -w =la bul -ma -hən kej -l -ɣan =la bul -ma -hən jalan -ɣas =la bul -ma -hən häm büläk -lə =la bul -ma -hən büläk -lə =la büläk -həð =la bul -ma -hən ti -ɣan horse with astride and be NEG JUSS walk NMLZ and be NEG JUSS put.on PASS PC.PST and be NEG JUSS naked CV.ANT and be NEG JUSS and gift ADJ and be NEG JUSS gift ADJ and gift CAR and be NEG JUSS say PC.PST

SP1

taɣə babaj qajtqan bik awər ej niðäj tip bögön qəðəm hine üðe saqərðə bəna šulaj   And the old man came back home again very heavily today, my girl, he called you again. taɣə babaj qajtqan bik awər ej nindäj tip bögön qəðəm hine üðe saqərðə bəna šulaj taɣə babaj qajt -ɣan bik awər ej nindäj ti -p bögön qəð -m hine üð -hə saqər -nə bəna šulaj again old.man come PC.PST very heavy hey what say B.CV today girl P.1SG 2SG.ACC self P.3 call ACC there so

SP1

atlə la kilmähen jäjäüle lä kilmähen tine jäjäüle lä bulmahən tine jalan kejenmähen dä jalanɣas ta bulmahən tine häm nigä büläkle lä bulmahən büläkheð ðä bulmahən tip šundaj ni qujðə   "She should not be on a horse and she should not walk, she should not be dressed and she should not be undressed, she shoud not come without a present and she should not come with a present " – he put following (riddles) that.. atlə la kilmähen jäjäüle lä kilmähen tine jäjäüle lä bulmahən tine jalan kejenmähen dä jalanɣas ta bulmahən tine häm nigä büläkle lä bulmahən büläkheð ðä bulmahən tip šundaj ni qujðə at -lə =la kil -ma -hən jäjä -w -lə =la kil -ma -hən ti -nə jäjä -w -lə =la bul -ma -hən ti -nə jalan kej -l -ma -hən =la jalan -ɣas =la bul -ma -hən ti -nə häm ni -ɣa büläk -lə =la bul -ma -hən büläk -həð =la bul -ma -hən ti -p šundaj ni quj -nə horse ADJ and come NEG JUSS walk NMLZ ADJ and come NEG JUSS say PST walk NMLZ ADJ and be NEG JUSS say PST naked put.on PASS NEG JUSS and naked CV.ANT and be NEG JUSS say PST and what DAT gift ADJ and be NEG JUSS gift CAR and be NEG JUSS say B.CV such what put PST

SP1	maqsat itep qujðə šunə   he put a following riddle. maqsat itep qujðə šunə maqsat it -p quj -nə šunə purpose do B.CV put PST that.ACC

SP1

häm qəð ujlanəp torɣan da jaraj aptərama ataj min baram irtägä kil tigäs üðem baram baram tigän   And the girl thought and said: Ok, dad, don't worry, I will come tomorrow, if (the tsar) says to come, I will come, I will come. häm qəð ujlanəp torɣan da jaraj aptəramaØ ataj min baram irtägä kilØ tigäs üðem baram baram tigän häm qəð ujla -l -p tor -ɣan =la jaraj aptəra -ma -Ø ataj min bar -a -m irtägä kil -Ø ti -ɣas üð -m bar -a -m bar -a -m ti -ɣan and girl think PASS B.CV stand PC.PST and all.right be.puzzled NEG IMP father 1SG go IPFV 1SG tomorrow come IMP say CV.ANT self P.1SG go IPFV 1SG go IPFV 1SG say PC.PST

SP1

ni qəðəqaj šaršawɣa töröngän dä käzä täkähenä atlanɣan häm quləna turɣaj totqan   The girl wrapped (herself) up in curtains, saddled a donkey and took a sparrow with her. ni qəðəqaj šaršawɣa töröngän dä käzä täkähenä atlanɣan häm quləna turɣaj totqan ni qəðəqaj šaršaw -ɣa törö -l -ɣan =la käzä täkä -hə -ɣa atla -l -ɣan häm qul -hə -ɣa turɣaj tot -ɣan what girl curtain DAT wrap.up PASS PC.PST and goat\RUS male P.3 DAT step PASS PC.PST and hand P.3 DAT sparrow keep PC.PST

SP1

häm batša harajəna kitkän häm nigä harajɣa barəp ingäs harajɣa barəp ingäs batša unə qaršə alɣan qaršə alɣanda šaq qatqan häm unəŋ ber nindäj ðä bəl qəððəŋ nienä däɣüä juq unəŋ bötähe lä urənənda   And she left to the tsar's palace, when she came in to the palace, the tsar met her and he was surprised (as) he did not have any objection to the girl. häm batša harajəna kitkän häm nigä harajɣa barəp ingäs harajɣa barəp ingäs batša unə qaršə alɣan qaršə alɣanda šaq qatqan häm unəŋ ber nindäj ðä bəl qəððəŋ nienä däɣüä juq unəŋ bötähe lä urənənda häm batša haraj -hə -ɣa kit -ɣan häm ni -ɣa haraj -ɣa bar -p in -ɣas haraj -ɣa bar -p in -ɣas batša unə qaršə al -ɣan qaršə al -ɣan -la šaq qat -ɣan häm unəŋ ber nindäj =la bəl qəð -nəŋ ni -hə -ɣa däɣüä juq unəŋ bötä -hə =la urən -hə -la and tsar shed P.3 DAT go.away PC.PST and what DAT shed DAT go B.CV enter CV.ANT shed DAT there.is B.CV enter CV.ANT tsar 3SG.ACC opposite take PC.PST opposite take PC.PST LOC hard hammer PC.PST and 3SG.GEN one what and this girl GEN what P.3 DAT claim no 3SG.GEN all P.3 and place P.3 LOC

SP1

kejenmägän dä šaršawɣa töröngän atlə la tügel ul käzä täkähenä atlanɣan häm büläge qajða ikän tip ujlap ta ölgörmäj   She was not dressed, she was wrapped up in curtains, she was not on a horse, she was on a donkey, he did not have time to think where is a gift. kejenmägän dä šaršawɣa töröngän atlə la tügel ul käzä täkähenä atlanɣan häm büläge qajða ikän tip ujlap ta ölgörmäj kej -l -ma -ɣan =la šaršaw -ɣa törö -l -ɣan at -lə =la tügel ul käzä täkä -hə -ɣa atla -l -ɣan häm büläk -hə qaj -la ikän ti -p ujla -p =la ölgör -ma -a put.on PASS NEG PC.PST and curtain DAT wrap.up PASS PC.PST horse ADJ and NEG.AUX 3SG goat\RUS male P.3 DAT step PASS PC.PST and gift P.3 where LOC be.PC.PST say B.CV think B.CV and have.time NEG IPFV

SP1

batšaɣa qulən hona qəðəqaj turɣajðə məna hiŋä büläk tip ä batša aləp ölgörmäj turɣaj osop ta kitä   She raised her hand with a sparrow saying to the tsar: "Here is a gift for you!" But the tsar could not take it, because the sparrow flew away. batšaɣa qulən hona qəðəqaj turɣajðə məna hiŋä büläk tip ä batša aləp ölgörmäj turɣaj osop ta kitä batša -ɣa qul -hə -nə hon -a qəðəqaj turɣaj -nə bəna hiŋä büläk ti -p ä batša al -p ölgör -ma -a turɣaj os -p =la kit -a tsar DAT hand P.3 ACC stretch IPFV girl sparrow ACC there 2SG.DAT gift say B.CV and tsar take B.CV have.time NEG IPFV sparrow fly B.CV and go.away IPFV

SP1

bəna šulaj itep batšanəŋ bötä šarttarən da urən jerenä jetkerep ütägän   Thus, she respected all the conditions of the tsar. bəna šulaj itep batšanəŋ bötä šarttarən da urən jerenä jetkerep ütägän bəna šulaj it -p batša -nəŋ bötä šart -lar -hə -nə =la urən jer -hə -ɣa jet -t -p ütä -ɣan there so do B.CV tsar GEN all condition PL P.3 ACC and place earth P.3 DAT be.enough CAUS B.CV pass PC.PST

SP1

häm batša bik batšanəŋ küŋelenä bəl qəð bik xuš kilgän unəŋ ziräklegenä taŋ qalɣan maturlə ɣəna šaq qatqan xatta ni huštan jaðɣan   And the tsar liked this girl very much, he was surprised by her intelligence, by her beauty, he even lost his mind. häm batša bik batšanəŋ küŋelenä bəl qəð bik xuš kilgän unəŋ ziräklegenä taŋ qalɣan maturlə ɣəna šaq qatqan xatta ni xuštan jaðɣan häm batša bik batša -nəŋ küŋel -hə -ɣa bəl qəð bik xuš kil -ɣan unəŋ ziräk -lə =ɣəna taŋ qal -ɣan matur -lə =ɣəna šaq qat -ɣan xatta ni xuš -nan jað -ɣan and tsar very tsar GEN soul P.3 DAT this girl very nice come PC.PST 3SG.GEN adroit ADJ just sunrise stay PC.PST beautiful ADJ only hard hammer PC.PST very what good.buy ABL untuck PC.PST

SP1	häm bəl qəðɣa batša ɣašiq bulɣan   And he fell in love with this girl. häm bəl qəðɣa batša ɣašiq bulɣan häm bəl qəð -ɣa batša ɣašiq bul -ɣan and this girl DAT tsar enamoured be PC.PST

SP1

häm unə harajəna inderep qunaq itkän häm ber väziren qart nigä unəŋ atahəna jawsə itep ebärgän   He invited her to the palace, made her eat and sent his counselor to her father to seek marriage. häm unə harajəna inderep qunaq itkän häm ber väziren qart nigä unəŋ atahəna jawsə itep ebärgän häm unə haraj -hə -ɣa in -t -p qunaq it -ɣan häm ber väzir -hə -nə qart ni -ɣa unəŋ ata -hə -ɣa jaw -sə it -p ebär -ɣan and 3SG.ACC shed P.3 DAT enter CAUS B.CV guest do PC.PST and one vizier P.3 ACC old what DAT 3SG.GEN father P.3 DAT come AG do B.CV leave PC.PST

SP1

ber balaɣən haləndərtəp väzirðeŋ unə jawsə itep ebärgän   He (the counselor) raised up one pant and go to ask the girl to marry. ber balaɣən haləndərtəp väzirðeŋ unə jawsə itep ebärgän ber balaq -hə -nə hal -l -t -t -p väzir -nəŋ unə jaw -sə it -p ebär -ɣan one pants P.3 ACC put PASS CAUS CAUS B.CV vizier GEN 3SG.ACC come AG do B.CV leave PC.PST

SP1

häm fäqir qart bəɣa riza bulɣan qəwanɣan qəðənəŋ šul tiklem otqorloɣo unə bötä bälälärðän qotqarɣan   And the poor old man agreed, he was happy with his smart girl who helped him with all troubles. häm fäqir qart bəɣa riza bulɣan qəwanɣan qəðənəŋ šul tiklem otqorloɣo unə bötä bälälärðän qotqarɣan häm fäqir qart bəɣa riza bul -ɣan qəwan -ɣan qəð -hə -nəŋ šul tiklem otqorloq -hə unə bötä bälä -lar -nan qotqar -ɣan and poor old this.DAT consent be PC.PST rejoice PC.PST girl P.3 GEN that up.to smart P.3 3SG.ACC all misfortune PL ABL save PC.PST

SP1

batša tuj jahaɣan jete nikax uqətqandar tuj jahaɣandar häm bəl tuj jete kön jete tön barɣan ti äkiätem arə kitte üðem arə qaldəm šulaj   The tsar organized the marriage, he read seven prayers, the wedding lasts seven days and nights. My fairy-tale goes further, I will stay aside. batša tuj jahaɣan jete nikax uqətqandar tuj jahaɣandar häm bəl tuj jete kön jete tön barɣan ti äkiätem arə kitte üðem arə qaldəm šulaj batša tuj jaha -ɣan jete nikax uqə -t -ɣan -lar tuj jaha -ɣan -lar häm bəl tuj jete kön jete tön bar -ɣan ti äkiät -m arə kit -nə üð -m arə qal -nə -m šulaj tsar wedding do PC.PST seven muslim.marriage read CAUS PC.PST PL wedding do PC.PST PL and this wedding seven day seven night go PC.PST say:A.CV tale P.1SG further go.away PST self P.1SG further stay PST 1SG so