BAK_EA_190721_ZVF-ZAJCY.EAF     karaoke karaoke2

ecouterSP1
qujandəŋ ulə häm qujandar ɣailähe turahənda äkiät  
A tale about a hare and its family
qujandəŋ ulə häm qujandar ɣailähe turahənda äkiät
qujan -nəŋ ul -hə häm qujan -lar ɣailä -hə tura -hə -la äkiät
hare GEN son P.3 and hare PL family P.3 about P.3 LOC tale
ecouterSP1
boron boron zamanda jäšägändär ti Qujanbaj menän Qujanbikä  
Once upon a time Mr. Hare and Ms. Hare lived.
boron boron zamanda jäšägändär ti Qujanbaj menän Qujanbikä
boron boron zaman -la jäšä -ɣan -lar ti Qujanbaj menän Qujanbikä
long.ago long.ago time LOC live PC.PST PL say:A.CV Mr.Hare with Ms.Hare
ecouterSP1
ularðəŋ uldarə təwɣan ti  
They had a son.
ularðəŋ uldarə təwɣan ti
ular -ðəŋ ul -lar -hə təw -ɣan ti
3PL GEN son PL P.3 be.born PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
bəna ular uldarəna isem eðläj bašlaɣandar ti  
So they began to look for a name for their son.
bəna ular uldarəna isem eðläj bašlaɣandar ti
bəna ular ul -lar -hə -ɣa isem eðlä -a bašla -ɣan -lar ti
there 3PL son PL P.3 DAT name search IPFV begin PC.PST PL say:A.CV
ecouterSP1
Qujanbaj äjtep qaraj ti ber nisä isem Qujanbikägä oqšamaj ti  
Mr. Hare gives several names, but Ms. Hare does not like them.
Qujanbaj äjtep qaraj ti ber nisä isem Qujanbikägä oqšamaj ti
Qujanbaj äjt -p qara -j ti ber nisä isem Qujanbikä -ɣa oqša -ma -a ti
Mr.Hare tell B.CV watch IPFV say:A.CV one how.many name Ms.Hare DAT look.like NEG IPFV say:A.CV
ecouterSP1
ulaj bulɣas qajða min jer giðep səɣəp kitäjem äle  
So, let me wander around and look (for a name)
ulaj bulɣas qajða min jer giðep səɣəp kitäjem äle
ulaj bul -ɣas qaj -la min jer giðe -p səɣ -p kit -aj -m äle
so be CV.ANT where LOC 1SG earth travel B.CV go.out B.CV go.away HORT 1SG now
ecouterSP1
kem nindäj matur isem qujandar arahənan äjter tip  
What beautiful name will they propose for a hare
kem nindäj matur isem qujandar arahənan äjter tip
kem nindäj matur isem qujan -lar ara -hə -nan äjt -r ti -p
who what beautiful name hare PL interval P.3 ABL tell POT say B.CV
ecouterSP1
Qujanbaj səɣəp kitkän ti  
Mr. Hare left.
Qujanbaj səɣəp kitkän ti
Qujanbaj səɣ -p kit -ɣan ti
Mr.Hare go.out B.CV go.away PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
bəna jöröj jöröj ikän ti ul ajəwɣa osraɣan  
And he walks and he walks. A bear met him.
bəna jöröj jöröj ikän ti ul ajəwɣa osraɣan
bəna jörö -a jörö -a ikän ti ul ajəw -ɣa osra -ɣan
there go IPFV go IPFV be.PC.PST say:A.CV 3SG bear DAT turn.up PC.PST
ecouterSP1
ajəw äjtä ti hineŋ uləŋdəŋ küððäre nindäj  
Bear says: "What color are the eyes of your son?"
ajəw äjtä ti hineŋ uləŋdəŋ küððäre nindäj
ajəw äjt -a ti hineŋ ul -nəŋ küð -lar -hə nindäj
bear tell IPFV say:A.CV 2SG.GEN son P.2SG GEN eye PL P.3 what
ecouterSP1
zäŋgär küð tip äjtä ti  
(His eyes) are blue, he says.
zäŋgär küð tip äjtä ti
zäŋgär küð ti -p äjt -a ti
blue eye say B.CV tell IPFV say:A.CV
ecouterSP1
ulaj bulɣas uləŋa Zäŋgärgüð tip isem quš  
So, call him Blue-eyed
ulaj bulɣas uləŋa Zäŋgärgüð tip isem qušØ
ulaj bul -ɣas ul -ɣa Zäŋgärgüð ti -p isem quš
so be CV.ANT son P.2SG DAT Blue.Eye say B.CV name connect IMP
ecouterSP1
tip äjtkän  
– he said.
tip äjtkän
ti -p äjt -ɣan
say B.CV tell PC.PST
ecouterSP1
häm bəl höjönöp qajtəp kitkän dä Qujanbikägä äjtä ikän ti  
And he left home satisfied, then he tells Ms. Hare
häm bəl höjönöp qajtəp kitkän Qujanbikägä äjtä ikän ti
häm bəl höj -l -p qajt -p kit -ɣan =la Qujanbikä -ɣa äjt -a ikän ti
and this love PASS B.CV come B.CV go.away PC.PST and Ms.Hare DAT tell A.CV be.PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
ajəw aɣaj miŋä uləbəðɣa Zäŋgärgüð tip qušərɣa quštə  
Медведь велел назвать нашего сына Голубоглазым
ajəw aɣaj miŋä uləbəðɣa Zäŋgärgüð tip qušərɣa quštə
ajəw aɣaj miŋä ul -bəð -ɣa Zäŋgärgüð ti -p quš -r -ɣa quš -nə
bear elder.brother 1SG.DAT son P.1PL DAT Blue.Eye say B.CV connect POT DAT connect PST
ecouterSP1
juq ul isem miŋä oqšamaj  
No, I don't like this name.
juq ul isem miŋä oqšamaj
juq ul isem miŋä oqša -ma -a
no 3SG name 1SG.DAT look.like NEG IPFV
ecouterSP1
tip äjtkän Qujanbikä  
said Ms. Hare.
tip äjtkän Qujanbikä
ti -p äjt -ɣan Qujanbikä
say B.CV tell PC.PST Ms.Hare
ecouterSP1
bəl taɣə la səɣəp kitkän ti  
Then he went (to search for a name) once again
bəl taɣə la səɣəp kitkän ti
bəl taɣə =la səɣ -p kit -ɣan ti
this again and go.out B.CV go.away PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
taɣən bara bara torɣas bəɣa büre osraɣan ti  
later he met a Wolf.
taɣən bara bara torɣas bəɣa büre osraɣan ti
taɣə -nə bar -a bar -a tor -ɣas bəɣa büre osra -ɣan ti
again *** go A.CV go A.CV stand CV.ANT this.DAT wolf turn.up PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
büre(gä) šulaj uq min uləma isem eðläjem tigän bit inde  
He said to the wolf: "I am looking for a name for my son."
büregä šulaj uq min uləma isem eðläjem tigän bit inde
büre -ɣa šulaj uq min ul -m -ɣa isem eðlä -a -m ti -ɣan bit inde
wolf DAT so rather 1SG son P.1SG DAT name search IPFV 1SG say PC.PST indeed yet
ecouterSP1
jä hineŋ uləŋdəŋ ajaqtarə nindäj  
How are the feet of your son?
hineŋ uləŋdəŋ ajaqtarə nindäj
hineŋ ul -nəŋ ajaq -lar -hə nindäj
or 2SG.GEN son P.2SG GEN foot PL P.3 what
ecouterSP1
ajaqtarə uləmdəŋ eteð šäp bejep kenä toralar jügerep toralar tip äjtä ti  
My son's feet are solid, quick, they dance and run – he said.
ajaqtarə uləmdəŋ jeteð šäp bejep kenä toralar jügerep toralar tip äjtä ti
ajaq -lar -hə ul -m -nəŋ jet -t šäp beje -p =ɣəna tor -a -lar jüger -p tor -a -lar ti -p äjt -a ti
foot PL P.3 son P.1SG GEN be.enough CAUS fast dance B.CV only stand IPFV PL run B.CV stand IPFV PL say B.CV tell IPFV say:A.CV
ecouterSP1
ulaj bulɣas hin uləŋa Jügerek tip isem quš-tip äjtkän ti  
Alright, call him Runner then – he said
ulaj bulɣas hin uləŋa Jügerek tip isem qušØ tip äjtkän ti
ulaj bul -ɣas hin ul -ɣa Jügerek ti -p isem quš ti -p äjt -ɣan ti
so be CV.ANT 2SG son P.2SG DAT runner say B.CV name connect IMP say B.CV tell PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
xäðer bəl höjönöp qajtəp kitkän ti isem oqšaɣan ikän  
He went home satisfied, he liked the name.
xäðer bəl höjönöp qajtəp kitkän ti isem oqšaɣan ikän
xäðer bəl höj -l -p qajt -p kit -ɣan ti isem oqša -ɣan ikän
now this love PASS B.CV come B.CV go.away PC.PST say:A.CV name look.like PC.PST be.PC.PST
ecouterSP1
Qujanbikägä äj miŋä ul isem bik oqšap jetmäj tigän ti  
Ms. Hare (cf. note) said: "Oh, I do not like this name".
Qujanbikägä äj miŋä ul isem bik oqšap jetmäj tigän ti
Qujanbikä -ɣa äj miŋä ul isem bik oqša -p jet -ma -a ti -ɣan ti
Ms.Hare DAT oh 1SG.DAT 3SG name very look.like B.CV be.enough NEG IPFV say PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
šulaj bulɣas bəl xäðer bəl taɣə la səɣəp kitkän  
He went (to search for a name) again.
šulaj bulɣas bəl xäðer bəl taɣə la səɣəp kitkän
šulaj bul -ɣas bəl xäðer bəl taɣə =la səɣ -p kit -ɣan
so be CV.ANT this now this again and go.out B.CV go.away PC.PST
ecouterSP1
bara bara torɣas bəɣa tölkö osraɣan  
He went and he went and he met a fox.
bara bara torɣas bəɣa tölkö osraɣan
bar -a bar -a tor -ɣas bəɣa tölkö osra -ɣan
go A.CV go A.CV stand CV.ANT this.DAT fox turn.up PC.PST
ecouterSP1
šulaj uq uləma isem eðläjem bəna hin nindäj isem äjter ineŋ ikän käŋäš iterheŋ ikän tigän  
He said the same: "I'm looking for a name for my son, what would you suggest?"
šulaj uq uləma isem eðläjem bəna hin nindäj isem äjter ineŋ ikän käŋäš iterheŋ ikän tigän
šulaj uq ul -m -ɣa isem eðlä -a -m bəna hin nindäj isem äjt -r in ikän käŋäš it -t -həŋ ikän ti -ɣan
so rather son P.1SG DAT name search IPFV 1SG there 2SG what name tell POT enter 2SG be.PC.PST advice do CAUS 2SG be.PC.PST say PC.PST
ecouterSP1
hineŋ uləŋdəŋ qolaqtarə nindäj tip äjtä ikän ti  
"How are the ears of your son?" – she asked.
hineŋ uləŋdəŋ qolaqtarə nindäj tip äjtä ikän ti
hineŋ ul -nəŋ qolaq -lar -hə nindäj ti -p äjt -a ikän ti
2SG.GEN son P.2SG GEN ear PL P.3 what say B.CV tell A.CV be.PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
mineŋ uləmdəŋ qolaqtarə məna mine kenä oqšap oðon šeš qolaq šešeberäk tora tip äjtä ikän  
"My son has ears like mine, long, lop-eared" – he said.
mineŋ uləmdəŋ qolaqtarə məna mine kenä oqšap oðon šeš qolaq šešeberäk tora tip äjtä ikän
mineŋ ul -m -nəŋ qolaq -lar -hə bəna mine =ɣəna oqša -p oðon šeš qolaq šeš -p -raq tor -a ti -p äjt -a ikän
1SG.GEN son P.1SG GEN ear PL P.3 there 1SG.ACC only look.like B.CV long swell ear swell B.CV CMPR stand IPFV say B.CV tell A.CV be.PC.PST
ecouterSP1
matur qolaqtarə jomšaq təna tip äjtä ikän ti  
"... beautiful, soft ears" – he said.
matur qolaqtarə jomšaq qəna tip äjtä ikän ti
matur qolaq -lar -hə jomšaq =ɣəna ti -p äjt -a ikän ti
beautiful ear PL P.3 soft only say B.CV tell A.CV be.PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
ulaj bulɣas hin uləŋa šešqolaq tip isem quš tip äjtä ti  
"So, call him lop-eared then" – she said.
ulaj bulɣas hin uləŋa šeš qolaq tip isem qušØ tip äjtä ti
ulaj bul -ɣas hin ul -ɣa šeš qolaq ti -p isem quš ti -p äjt -a ti
so be CV.ANT 2SG son P.2SG DAT swell ear say B.CV name connect IMP say B.CV tell IPFV say:A.CV
ecouterSP1
xäðer bəl qajtəp kitkän  
So, he came home,
xäðer bəl qajtəp kitkän
xäðer bəl qajt -p kit -ɣan
now this come B.CV go.away PC.PST
ecouterSP1
qajtəp kitep Qujanbikägä äjtkän məna miŋä äjtte tölkö apaj šešqolaq tip isem quš  
When he came back, he said to Ms. Hare: "So, Fox told me to call him Lop-Eared".
qajtəp kitep Qujanbikägä äjtkän məna miŋä äjtte tölkö apaj šeš qolaq tip isem qušØ
qajt -p kit -p Qujanbikä -ɣa äjt -ɣan bəna miŋä äjt -nə tölkö apaj šeš qolaq ti -p isem quš
come B.CV go.away B.CV Ms.Hare DAT tell PC.PST there 1SG.DAT tell PST fox elder.sister swell ear say B.CV name connect IMP
ecouterSP1
bəl isem Qujanbikägä lä oqšap qalɣan  
Ms. Hare liked this name.
bəl isem Qujanbikägä oqšap qalɣan
bəl isem Qujanbikä -ɣa =la oqša -p qal -ɣan
this name Ms.Hare DAT and look.like B.CV stay PC.PST
ecouterSP1
häm šulaj tip qušərɣa ujlašqandar  
And they decided to call him this.
häm šulaj tip qušərɣa ujlašqandar
häm šulaj ti -p quš -r -ɣa ujla -ɣan -lar
and so say B.CV connect POT DAT think RECP PC.PST PL
ecouterSP1
ä tölkö bəl vaqətta ujlaj ikän  
Meanwhile, the fox is thinking:
ä tölkö bəl waqətta ujlaj ikän
ä tölkö bəl waqət -la ujla -a ikän
and fox this time LOC think IPFV be.PC.PST
ecouterSP1
jaraj üθ äle üθ šešqolaq  
"Alright, grow more, Lop-eared,
jaraj üθØ äle üθØ šeš qolaq
jaraj üθ äle üθ šeš qolaq
all.right grow IMP now grow IMP swell ear
ecouterSP1
min hineŋ min barɣandə hiðmä  
do not notice me when I will be approaching you,
min hineŋ min barɣandə hiðmäØ
min hineŋ min bar -ɣan -nə hið -ma
1SG 2SG.GEN 1SG go PC.PST ACC feel NEG IMP
ecouterSP1
qolaɣəŋ šešeŋ kerep torhon išetmäj torhon mineŋ barɣandəŋ  
let your ears swell a bit so as not to hear how I go,
qolaɣəŋ šešeŋ kerep torhon išetmäj torhon mineŋ barɣandəŋ
qolaq šeš ker -p tor -hən išet -ma -aj tor -hən mineŋ bar -ɣan -nəŋ
ear P.2SG swell 2SG enter B.CV stand JUSS hear NEG HORT stand JUSS 1SG.GEN go PC.PST GEN
ecouterSP1
hiðmähendär ä min hine šul šeš qolaqtarəndan höjräp kenä aləp kitermen miŋä aðəq bulərhən tip ujlaɣan ikän  
and I will catch you by your ears and eat you" – that is what she was thinking.
hiðmähendär ä min hine šul šeš qolaqtarəndan höjräp kenä aləp kitermen miŋä aðəq bulərhən tip ujlaɣan ikän
hið -ma -hən -lar ä min hine šul šeš qolaq -lar -hə -nan höjrä -p =ɣəna al -p kit -r -mən miŋä aðəq bul -r -hən ti -p ujla -ɣan ikän
feel NEG JUSS PL and 1SG 2SG.ACC that swell ear PL P.3 ABL drag B.CV only take B.CV go.away POT 1SG 1SG.DAT food be POT JUSS say B.CV think PC.PST be.PC.PST
ecouterSP1
ä bəlar balalarəna isem tujlap torop šeš qolaq tip isem qušqandar ti  
Meanwhile, they organize a feast and called their son Lop-eared.
ä bəlar balalarəna isem tujlap torop šeš qolaq tip isem qušqandar ti
ä bəlar bala -lar -hə -ɣa isem tuj -lap tor -p šeš qolaq ti -p isem quš -ɣan -lar ti
and this.PL child PL P.3 DAT name wedding suf stand B.CV swell ear say B.CV name connect PC.PST PL say:A.CV
ecouterSP1
bəna šunan birle  
So, since this moment
bəna šunan birle
bəna šunan birle
there that.ABL since
ecouterSP1
läkin bəl šeš qolaq jügerek ajaqtarə menän  
Lop-eared with his quick feet,
läkin bəl šeš qolaq jügerek ajaqtarə menän
läkin bəl šeš qolaq jügerek ajaq -lar -hə menän
but this swell ear runner foot PL P.3 with
ecouterSP1
matur zäŋgär küððäre menän  
beautiful blue eyes
matur zäŋgär küððäre menän
matur zäŋgär küð -lar -hə menän
beautiful blue eye PL P.3 with
ecouterSP1
ber kemgä lä birešmäj matur itep oðaq itep tölkölärgä totolmaj jäšägän ti  
he never gives up, lived a long and happy life, avoiding foxes.
ber kemgä birešmäj matur itep oðaq itep tölkölärgä totolmaj jäšägän ti
ber kem -ɣa =la bir -ma -a matur it -p oðaq it -p tölkö -lar -ɣa tot -l -ma -a jäšä -ɣan ti
one who DAT and give RECP NEG IPFV beautiful do B.CV long do B.CV fox PL DAT keep PASS NEG IPFV live PC.PST say:A.CV
ecouterSP1
tik šunan huŋ qolaqtarɣa qujandarɣa šeš qolaq tip isem taqqandar ti  
Since this time, hare are called lop-eared
tik šunan huŋ qolaqtarɣa qujandarɣa šeš qolaq tip isem taqqandar ti
tik šunan huŋ qolaq -lar -ɣa qujan -lar -ɣa šeš qolaq ti -p isem taɣ -ɣan -lar ti
only that.ABL after ear PL DAT hare PL DAT swell ear say B.CV name hitch PC.PST PL say:A.CV
ecouterSP1
ä tölkölär ɣümer bujə šul qujandarðə eðärlekläjðär ti hamanda  
And foxes chase hares all the time,
ä tölkölär ɣümer bujə šul qujandarðə eðärlekläjðär ti haman da
ä tölkö -lar ɣümer buj -hə šul qujan -lar -nə eðärleklä -a -lar ti haman =la
and fox PL life length P.3 that hare PL ACC chase IPFV PL say:A.CV still and
ecouterSP1
haman da šulaj itep eðärlekläjðär tik tota almajðar ti bit qajhə vaqətta ɣəna jaŋələštan ɣəna eläkterep qujalar inde  
they still chase them, but they cannot catch them, only sometimes, occasionaly, they can catch them.
haman da šulaj itep eðärlekläjðär tik tota almajðar ti bit qajhə waqətta ɣəna jaŋələštan ɣəna eläkterep qujalar inde
haman =la šulaj it -p eðärleklä -a -lar tik tot -a al -ma -a -lar ti bit qajhə waqət -la =ɣəna jaŋələš -nan =ɣəna eläkter -p quj -a -lar inde
still and so do B.CV chase IPFV PL only keep A.CV take NEG IPFV PL say:A.CV indeed which time LOC only wrong ABL only catch B.CV put IPFV PL yet